Hamarkada bat bete da Ugaoko Udala aurrekontuak modu parte hartzailean lantzen hasi zenetik. 2024koei begira ere, dagoeneko hasi dira bidea urratzen. Lehen pauso moduan, udalak galdetegi bat zabaldu du herriko etxe guztietara, 2300 ale, hain zuzen ere, eta bertan ekarpenak egiteko argibideak daude. Modu berean, herriko hainbat lekutan ere galdetegiak jaso, bete eta utzi daitezke: Jane Jauregian, Gazteinfo Gazte Informazio gunean eta Kiroldegian, betiere abenduaren 4a baino lehen. Telematikoki ere proposamenak jasoko dira, imprimaki digital hau betez.

Aurrez aurreko bilerak

Modu berean, udal gobernua aurrez aurreko bilerekin hasi da, aurrekontuaren berri eman eta sortu daitezkeen zalantzak argitze aldera. Ekaitz Mentxaka alkateak gidatzen ditu bilerak, lehena azaroaren 21ean egin zuten, eta bigarrena 27an, 08:30etik 14:00etara edo 17:00etatik 19:00etara. Asmoa da bai bilera hauetan eta bai beste bideetatik jasotako ekarpen eta iradokizunak udal aurrekontuan txertatzea, betiere teknikoki eta ekonomikoki bideragarriak eta udal eskumeneko proposamenak badira. Egindako lanketa guztiaren emaitza eta aurrekontu proposamena bera abenduaren 11an aurkeztuko lukete udal arduradunek, Jane Jauregiko atikoan.

Bukatzeko, udal ordezkariek zehaztu dute prozesu hau abian jarri zenetik, “toki-administrazioak hainbat proiektu eta eskaera gauzatu dituela, hala-nola, gaur egun egiten ari diren kiroldegiko estalkia berritzeko lanak, San Bartolomeko arkupeak hobetzea eta ibaiaren ingurua udalerriaren erdigunearekin lotzea”.

Euskararen Nazioarteko Eguna zertxobait aurreratuko dute aurten Ugaon, eta abenduaren 1erako ekimen interesgarria prestatu dute Ugaoko Guraso Elkarteak eta AEK-k elkarlanean: Helduon Euskara Topagunea, hain zuzen ere.

“Euskara plazara” lelopean, 17:00etatik 20:00etara lau gune ezberdin prestatu dituzte herriko plazan: alde batetik “Ugaoko Ikastolak 50 urte” deritzona egongo da. Bertan, garai hartako protagonistek testigantzak kontatuko dituzte. Aitzindari horietako batzuk azaroko Geurian protagonista izan ziren.

Bestetik, “Helduen berba jolasekin” etorria, irudimena eta umore ona landuko dituzte, eta “kafe txokoa” goxo-goxo berriketan aritzeko tokia izango da.

Bukatzeko, eta 18:30etatik aurrera, euskal kantagintzaren hitzaldia musikatua eskainiko du Andoni Tolosa Morau artistak.

Eguraldiak lagunduko ez balu ekintzak Jane Jauregiko egingo lirateke.

Abenduarekin batera, antzerkiak bere urteroko hitzordua izango du Ugaoko familiekin. Udaleko Kultura sailak hiru antzezlanez osatutako zikloa antolatu du txiki eta ez hain txikien gozamanerako. Antzezlanak euskaraz izango dira, eta sarrera librea eta doan izango da.

Abenduaren 3an, Euskararen Nazioarteko Egunean, emango zaio hasieran zikloari, “Loti Ederra” antezlanarekin, eta hurrengo bi larunbatetan segida izango du: abenduaren 10ean “Gure kanoa”  helduko da Ugaora, eta 17an “Olentzero eta irribarreak barra barra”.

Toki eta ordutegiari dagokionez, eguerdiko 12:30ean izango dira antzezlan guztiak, Jane Jauregian. 

Pilatesa gorputzaren kontzientzia hartzea, buru eta gorputzaren arteko harremana garatzea, arnasketa kontrolatzea eta giharrak luzatzea helburu duen diziplina da, sorbalda, bular eta bizkarreko muskuluak indartzeko ariketa ezin aproposagoa.

Datorren azaroaren 29an Ugaoko Jane Jauregira hurbiltzen denak teknika ezberdinak ezagutu eta lantzeko aukera izango du. 18:00etatik 19:00etara egingo dute saioa, AEK-k antolatuta,  eta edozeinek parte hartu dezakeen arren, beharrezkoa da 663 040 035 telefono zenbakian aurrez izena ematea.

Modu berean, estera, arropa erosoa eta manta txiki bat eramatea beharrezkoa izango da.

Joseba Borde Gaztelumendi ugaotarrak berriro itzuli behar izan du Basauriko espetxera. Fiskaltzak bere hirugarren graduaren aurka helegitea jarri zuen urriaren 31n eta Espetxe Zaintzako Epaitegi Zentralak onartu ondoren, gradu erregresioa ezarri diote, berriro espetxeratuz.

Bigarren aldia da Bordek gradu erregresioa jasan duela; izan ere, ekainean hirugarren gradua baliogabetu eta Basauriko espetxera itzultzea behartu zuten.

Ugaoko Udalak adierazpen bat kaleratu du EAJk eta EH Bilduk aho batez sinatuta: “Udal korporazio honek bere kezka adierazi nahi du Fiskaltzak espetxe-organoek hartutako ebazpenen aurka behin eta berriro errekurtsoak jartzen dituela eta. Izan ere, kontuan hartu behar da organo horiek direla presoek espetxean duten bilakaera ondoen ezagutzen dutenak”, diote.

Ildo horretan, Ugaoko Udalak eskatu du, “ebazpen judizialek merezi duten errespetua aintzat hartuta, ebazpen horiek bateragarriak izan daitezela Espetxeetako Administrazioko organoen erabakiekin, graduprogresioak edota espetxeko baimenak arau izan daitezen, eta ez salbuespena”, diote.

2024an beteko luke kondena osorik

Borde Gaztelumendik 64 urte ditu eta gaixotasun larriak dituzten presoen artean dago. 2002ko azaroaren 26an espetxeratu zuten eta 30 urteko zigorra ezarri zioten. 2019ko azaroan zigorraren hiru laurdenak bete zituen, espetxe legedia onartu zuen eta egindako mina aitortu zuen idazki bat aurkeztuz. Gainera, 2024an beteko luke kondena osorik. “Aspaldian hirugarren gradura igarotzeko legeak eskatzen dituen baldintza guztiak betetzen ditu”, diote Udaletik.

“Kasu honetan ere, Auzitegi Gorenaren doktrina aplikatu da, zeinaren bidez presoak berriro espetxera sartu behar duen Espetxe Zaintzako Epaitegi Zentralak hirugarren gradua eteteko fiskalaren eskaera onartzen duen unean, prozesua geldiaraziz Espetxe Zaintzarako Epaile Zentralaren erabakiari itxaron gabe. Egoera horrek espetxean hilabeteak pasatzera eraman lezake berriro eta denbora baten buruan Espetxe Zaintzako Epaitegi Zentralak hirugarren gradua berrestea, honela espetxe tratamendu batzordearen erabakia aplikatzean salbuespen egoera eta babesgabetasun juridikoa sortuz”, diote Udaletik.