Euskararen Nazioarteko Eguna ekitaldiz beteta dator Zaratamora, baina baita aldarrikapen argi batekin ere: Abenduaren 3a egunero bizi nahi dutela herrian.

Hori horrela, hainbat ekintza prestatu dituzte goizean goizetik. 11:00etan kartel erraldoia osatuko dute, eta horrretarako herriko txiki eta ez hain txikiak parte hartzera gonbidatzen dituzte.

Ordu bete geroago, 12:00etan, talde argazkiaren txanda izango da. 12:30ean munduan zehar bidaiatzeko momentua helduko da, Onintze Gotiz ipuin kontalariak “Munduko ipuinak” ikuskizuna eskainiko baitu.

Goiz osoan zehar txistulariak egongo dira eguna musikaz blaitzen.

Arratsalderako indarrak gorde beharko dituzte zaratamaztarrek, 18:00etan dantzaldiaren txanda helduko baita, Sabin Bikandik gidatuta.

Askotan buru haustea izaten da seme-alabak dituzte familientzat euskal produktuak aurkitzea, izan jostailuak, gailu elektronikoak edo dena delakoak.

Bide hori erraztu nahian Besopean Guraso Elkarteak Euskal Baliabideen Txokoa sortu du. Gaur arratsaldean, 17:00etatik 19:00etara eskola zaharrera hurbiltzen denak euskarazko ipuinak, mahai-jolasak, liburuak, musika, pelikulak eta Ap-ak ezagutzeko aukera izango du.

Ez hori bakarrik, Olentzero eta Mari Domingiri gutuna idazteko irizpideak ere emango zaizkie gurasoei.

Zaratamo bezalako herri batean mugikortasunak berebiziko garrantzia dauka. Gune eta auzo ezberdinetan dago antolatuta herria, eta udalaren kezka eta ardura da sortu daitezkeen mugikortasun arazoei irtenbidea ematea.

Hori dela eta, udalak erabilgarri dituen ibilgailuetako bat herritarrak garraiatzeko erabiltzen du,  joan etorriak errazteko edo urtean zehar egiten diren ekitaldi eta ekintzetara hurbiltzeko, hala-nola pertsona edadetuekin astelehenetan egiten dituzten ibilbide osasungarriak.

Oraingoan, baina, mugikortasunari jasangarritasuna ere gehitu dio Zaratamoko Udalak, eta bigarren eskuko ibilgailu elektrikoa erosi du. Datorren astetik aurrera egongo da erabilgarri, eta 14.752€ + 3.097€ BEZe-ko aurrekontu izan du.

Herritarren parte hartzean hezurmamitu nahi du Zaratamo Udalak 2024ko aurrekontuen lanketa, eta horretarako bilerak egingo dituzte datorren astelehenetik aurrera:

Azaroak 20,astelehena, Arkotxan udal txokoan, 19:00etan.

​Azaroak 22, asteazkena, Elexalde, kultur etxean, 19:00etan.

Azaroak 23, osteguna, Moiordin, Liburutegian. 19:00etan.

Ez da parte hartzeko aukera bakarra izango, ordea: proposamenak telematikoki egiteko aukera ere egongo da,eta postontziak jarriko dira udal eraikinetan.

Herritarrek azaroaren 24a arte egin ahalko dituzte euren ekarpenak, eta epea bukatuta, bai udal ordezkariek eta bai teknikariek jasotako proposamen guztiak aztertuko dituzte. Udaleko arduradunek azpimarratu dutenez ” udaleko diru publikoa eta interes orokorra uztartu nahi dugu, udalaren eta herritarren artean elkarlan parte-hartze kultura indartuz”. Eragile eta pertsona bakoitzaren interesen ikuspegi zehatzetik “komunitate ikuspegi” batera salto egin nahi dute. Hori horrela, udal aurrekontuaren gastu ez finkoen zati bat non eta zertan erabili erabakiko dute zaratamarrek.

Udaletik jakinarazi duten lez, “2024ko aurrekontuetan diru sarrera handiagoak izango ditugu eta %1,08 gehiago izango dugu erabiltzeko”. Halan eta guztiz ere, ez da dena ezti eta apar, gastu finkoen eta zerbitzuen (mankomunitatea, zabor bilketa, egoitzen garbiketa, zerbitzu sozialak) kostua handiagoa izango denez, eta tasa eta zergak mantenduko dituzten lez, inbertsioetarako gaitasuna mugatua izango baita.

Proposamen batek onartua izateko zer baldintza behar ditu?

• Proposamena Udalaren eskumena izan behar da.
• Teknika eta ekonomia aldetik bidegarria izan behar da.
• Zehatza eta zenbatzeko modukoa izan behar da (orokorregiak ez dira onartuko).
• Udalaren interes publikokoa izan behar da eta, beraz, ez du interes partikularrentzat ez pribaturentzat bideratua egon behar.
• Legezkoa izan behar da eta ez du eduki iraingarririk edo diskriminatzailerik izan behar.
• Diru-sarrera publikoei buruzko proposamenak ez dira onartuko.

Zaratamoko eskolako Ametsetako Jolastokia itxura hartzen ari da. Auzolanak eta guraso elkartearen ahaleginak fruituak ematen ari da astiro-astiro. Joan den ekainean GEURIAn aurreratu bezala, Ametsetako Jolastokian urmael bat sortzeko aukera aztertzen ari ziren, eta joan den urriaren amaieran Zaratamoko udal ordezkariek aurreratu bezala, jolastokiak, urmael bat ez ezik, ur jokoak eta iturri propioa ere izango ditu, proiektuaren hirugarren fasea esleitu ostean. “Fase berri baten atarian gaude”, azaldu digu Alberto Ugarriza alkateak: “Geroago etorriko dira ortuak eta bestelako proiektuak”.

Zaratamoko eskolako guraso elkartekoak 2021ean ohartu ziren zentroa naturaz inguratuta bazegoen ere, haurrek porlanezko jolastoki batean ematen zituztela ordu libreak, eta esku hartze guztien artean urmael bat ipintzeko ideia proposatu zuen Aranzadi elkarteak. Berez, proiektu hau EAEko hainbat eskoletan abiarazi dute, eta Elexaldekoa bukatuta Eskoletako Urmaelen Sarea izeneko proiektuan integratuko lukete.

Ura, jolastokian

Hiru jarduketa egingo dituzte: ur jolasak, iturria eta urmael edo putzu baten sorrera. Ur jolasak antzina gas biltegia zegoen lekuan ipiniko dituzte eta Zaratamoko Udalak hainbat aukera posible ikertu ostean, Robiniako zurezko jokoa hautatu dute. Jokoak oinarri karratuko dorre bat izango du, sartzeko eskailera eta guzti.

Urezko kiribilak, Y grekoaren formako altzairu herdoilgaitzezko kanalak, pilatxo karratu batek eta altzairu herdoilgaitzezko ur-errotak osatuko dituzte jokoak: “Zaratamoko Eskolan dauden haur guztientzako jolasa iruditzen zaigu”, azaldu dute Udaletik. Proiektuaren memoriaren arabera, joko hauek 3 urtetik gorako haurrei zuzenduta daude. “Babesgune osoa hondarrez beteta egongo da, eta, beraz, gure ustez, harearekin eta urarekin jolasteko gune ezin hobea izango da”.

Gas biltegia, 2021ean // Geuria

Iturriari dagokionez, antzinakoa gas biltegiaren atzealdean zegoen, matxuratuta. Proiektu berriak patioaren sarrerara eramango du. Iturri berria instalatzeko, ur-hornidurako sare bat eraman beharko da iturri zaharretik. Azken honetatik ur-jarioa ere konektatuko du, eta konexio berri bat ezarriko dute iturritik euri-uren kutxatila batera.

Urmaela eraikitzeko lekurik egokiena ur jolasen gunearen aurrean dagoen berdegunea da. Izan ere, oso leku hezea da, eta lokatza dela-eta haurrek ezin zuten lehen bertan jolastu. Gainera, zuhaitz-landaketa bat egin da bertan , eta zuhaitz horien presentzia eta sortzen duten itzala biodibertsitatearen onerako izango dira, eta biodibertsitate hori urmaeletik aberastuko dela azaldu dute udal ordezkariek. Ur putzuaren geruza 37,57 metro karratukoa izango da eta 20 hesola, 40 langa eta ate batekin hesiko dute eremua, segurtasun neurriei jarraituz.

Fase berri hau burutzeko hiru hilabeteko epea du Udalak eta 69.620 euro bideratuko dituzte uraren jarduketa honetara. “Zaratamo Eskolako jolastokian eraldaketa bat ematen ari gara, alde batetik eskola komunitatearentzat, eta beste alde batetik, eskolatik kanpo herritarrok ere erabiltzeko”, azaldu zuten eskolako ordezkariek proiektuaren hasieran.