☉ Basauri
Pili Castro: "Hasierako filosofia bera mantentzen dugu, baina estalki ezberdinekin hobetuta"
Irailaren 16an ospatuko da Euskal Herriko Dantza Agerketaren 45. edizioa. Aurrekoetan bezala, ostiraleko eta igandeko saioak izango dira. Pili Castro basauriarrak urteak daramatza antolakuntza lanetan buru-belarri.
Duela 45 urte sortu zen Euskal Herriko Dantza Agerketa Basaurin, euskal folklorea bere horretan mantentzen duten taldeak sustatzeko eta ezagutarazteko helburuarekin. Aurten irailaren 15etik 17ra bitartean ospatuko da -saio nagusia larunbatean izango da- (larunbateko eta igandeko saioak Social Antzokian izango dira aurten, eguraldi iragarpenagatik). Dantza Agerketako filosofiaz eta urte luze hauetan izan duen bilakaeraz aritu gara Pili Castro (Basauri, 1968) antolakuntza taldeko kidearekin.
Laster Dantza Agerketaren 45. edizioa ikusteko aukera izango dugu.
Hala da. Larunbatean izango da egun nagusia eta has dadin gogotsu gaude antolakuntza lanetan izan garenok. Nahiz eta guztira hiru eguneko saioak prestatzen ditugun, hilabetetako lana da egiten duguna. Gure helburua da dena ondo ateratzea eta ikusleek disfrutatzea.
Zertan aldatu dira gauzak urte hauetan?
Gauza asko aldatu dira. Batez ere, gizartea bera ere aldatu delako. Esaterako, garraiobideen kontua. Gaur egun denok daukagu kotxea eta autobus zerbitzu asko dago Euskal Herri osoa lotzen duena. Horrek lurralde osoko dantzariak Basaurira etortzea errazten du.
Antolakuntzari dagokionez, lehen igande osoko egitaraua antolatzen zuten, 09:00etatik 21:00ak arte. Gogoan dut bokatekin joaten ginela Basozelaira gurasoekin saioa ikustera. Dantzak ikusteaz gain, bertsolariak ere etortzen ziren Dantza Agerketara. Egun, saio laburragoak egiten ditugu, jendearentzat erosoagoa izateko.
Gaur egun Bizkotxalden izaten dira saio nagusiak. Basauriko zein beste lekutan antolatu da?
Basozelain, Soloarten, Artunduagan edota Arizgoitin ospatu izan da Dantza Agerketa, Bizkotxalde parkea egin zuten arte. Hortik aurrera, bertan egiten dugu saioa, eguraldiak laguntzen duenean.
Baina, filosofia galdu barik…
Dantza talde autoktonoak eta euren dantzak dira programaren muina, baina kanpoaldetik ikusgarritasuna bilatzen dugu. Esate baterako, argiztapenarekin edota aurkezpen bideoekin. Hasierako filosofia mantentzen dugu, baina estalki ezberdinarekin.
Dantza autoktonoren bat Dantza Agerketan aurkeztu al da lehenengo aldiz?
Bai. Orain dela urte batzuk gauza bitxi bat gertatu zitzaigun. Dantza talde bat aurreneko aldiz etorri zen Basaurira eta dantzariek esan ziguten dagoeneko autoktono zigilua bazuela euren dantzak. Hau da, esan genezake errekonozimendua lortzeko aukera paregabea ikusten dutela dantza talde batzuek Dantza Agerketan. Aurten ere Basaurin oraindik ikusi ez diren dantza autoktonoak ikusi ahal izango dira.
Zein dira horiek?
Tuterako dantzariek lehendabiziko aldiz dantzatuko dituzte 'Bezpera-dantzak' bere herritik kanpo. Aipatzekoa da gainera, ezohiko data batean antzeztuko dutela dantza; izan ere, San Juan gaueko aurreko larunbatean dantzatzen dute. Era berean, berezia izango da, oraingo honetan Basauriri eta Euskal Herriko Dantza Agerketari beren-beregi eskainitako bertsoak (gaztelaniaz) entzungo baititugu euren ahotik. Bestetik, Markinako taldeak ere bertako sokadantza propioa dantzatuko du lehen aldiz Basaurin.
Beste ezer berezirik egitarauan?
Adibidez, 31 urte dira Kuartangoko dantzariak Basaurira ez datozela. Ez dira ohiko dantzariak, Kuartangoko haraneko gazteak baizik. Gorpuztiaren osteko igandean egiten dute dantza eta jai egunaren aurretik bildu egiten dira dantzak nortzuek egingo dituzte erabakitzeko. Lizartzakoek Inauteri dantza batzuk erakutsiko dizkigute eta lapurtarrek ikusgarritasuna emango dute euren jantzi koloretsuekin.
EUSKAL HERRIKO XLV. DANTZA AGERKETA – Egitaraua
Irailak 15, ostirala
19:00 Haurrentzako tailerrak eta guztiontzako erromeria Mojaparten
Irailak 16, larunbata
18:00 Gonbidatutako dantza taldeen kalejira Social Antzokitik
19:00 XLV. Euskal Herriko Dantza Agerketa Social Antzokian:
– Arabatik: Kuartangoko Trinitateko dantzariak (Kuartango)
– Bizkaitik: Zerutxu (Markina) eta Ondalan Erraldoien konpartsa (Deustu-Bilbo)
– Gipuzkoatik: Otsolar (Lizartza)
– Nafarroatik: Danzantes del Paloteado de San Juan (Tutera)
– Lapurditik: Begiraleak (Donibane Lohizune)
Irailak 17, igandea
19:00 Dantza saioa Basauriko taldeekin Social Antzokian:
– Agintzari: Gipuzkoako dantzak, Ala kinkirrinera / Axeri dantza / Orioko silla dantza
– Basauritar: Erregelak, Arizkungo gaita / Jota La Pilindros
– Edurre: Lapurdiko dantzak: Makil- dantza / Dantza luze / Azkaindarrak, Beteluren fandangoa
– Dantza talde guztiek: Jota / Arin-arin
☉ Basauri
San Migeleko eta Kareagako pediatria zerbitzuen egoera salatzeko elkarretaratzea deitu dute gaur
Elkarretaratzea San Migeleko Taberna Nagusiaren aurrean egingo dute. Gaur osoko bilkura bertn ospatuko da 18:00etan
San Migeleko anbulatorioan lan egiten duen pediatrak erretiroa hartuko du datorren astelehenean, eta horrek pediatria zerbitzuan eragina izango duelakoan ezinegona sortu du bizilagunen artean. Ez bakarrik San Migelgo herritarren artean, Kareagan eta Basozelain ere. Horregatik gaur elkarretaratzea deitu dute zenbait herritarrek San Migeleko Taberna Nagusiaeren aurrean 18:00etan (ordu horretan da osoko bilkura Taberna Nagusian bertan).
Herritarrek GEURIAri adierazi diotenez, elkarretaratzea deitu dute: "Egoera honek gure seme-alaben arreta medikoan izango du eragina. Kareagako eta Basozelaiko auzo elkarteak, San Migel, Gaztelu-Basozelai eta Kareaga Goikoa ikastetxeetako guraso elkarteak eta herritarrak batuko gara gaurko elkarretaratzera. Indarrak batzen ari gara egoera ez dadin okerrera joan ez San Migelen ez Kareagan", diote.
Basauriko Udalak San Migeleko auzotarren kezkak entzun zituen Auzo Elkartearen eskutik eta uztailean Osakidetzari eskatu zioten astelenenetik ostiralera pediatria zerbitzua izan dezatela San Migelen, 11:00etatik 15:00etara bitartean.
Barrualde-Galdakao ESIko ordezkariek Basauriko Udalaren eskaera kontuan hartu zuten, eta udal ordezkariek argitu dutenez, "San Migeleko anbulatorioak pediatria zerbitzu iraunkorra izango du 11:00etatik 15:00etara, egun dagoen pediatra jubilatu eta gero".
Basauriko Udalak zehaztu duenez, pediatra bat izango da San Migeleko anbulatorioan lanaldiaren bi herenetan. Guztira 508 haur artatzen ditu San Migeleko pediatrak.
Kareagan bi pediatra
Bestetik, Basauriko Udalak ziurtatu du Kareagako osasun zentroak bi pediatra izaten jarraituko duela: "San Migeleko egungo pediatrak erretiroa hartzen duenean, Kareagako anbulatorioan bi pediatra egongo dira, bata lanaldi osoan, orain arte bezala, eta bestea 08:00etatik 10:30era", diote udal arduradunek.
Kareagako anbulatorioan 1.073 haur artatzen dituzte bi pediatrek: "Lanaldi osoan dagoenak 817 haur artatuko ditu eta lanaldiaren herena duen pediatrak 256 umeri emango dio zerbitzu", diote.
"Osakidetzak ezarritako pediatra bakoitzeko haurren ratioa 800 eta 1.000 artekoa da Euskal Autonomia Erkidegoan. Bai Kareagan bai San Migelen pediatra-haur ratioak Osakidetzako batez bestekoaren azpitik daude, eta horrela jarraituko dute", diote udal ordezkariek, eta gaineratu dute bi osasun-zentroetan etengabeko erizaintza-zerbitzua egongo dela.
"San Migeleko eta Kareagako haurren arreta pediatrikoa egunero izango da, astelehenetik ostiralera, eta kalitate parametro berberetan bermatuta jarraituko du, pediatra bakoitzak artatuko duen haur kopurua EAEko batez bestekoa baino txikiagoa izango baita", diote.
Jaiegunetan eta oporraldi garaietan San Migeleko haurren arreta Arizko anbulatorioan izango da. Orain arte Kareagako osasun zentrora jo behar zuten. Kareagako haurren kasuan, jaiegunetan eta oporraldietan euren osasun zentroan artatuko dituzte.
☉ Basauri
San Migeleko eta Kareagako pediatriak "kalitate parametro berberetan bermatuta jarraituko" dutela dio Basauriko Udalak
San Migeleko pediatrak astelehenetik ostiralera lan egingo du, 11:00etatik 15:00etara. Kareagan bi pediatra egongo dira: bat lanaldi osoan eta beste 08:00etatik 10:30era
San Migeleko anbulatorioan lan egiten duen pediatrak erretiroa hartuko du datorren astelehenean, eta horrek ezinegona sortu du bizilagunen artean jasoko duten zerbitzua dela eta. Basauriko Udalak San Migeleko auzotarren kezkak entzun zituen Auzo Elkartearen eskutik eta uztailean Osakidetzari eskatu zioten astelenenetik ostiralera pediatria zerbitzua izan dezatela San Migelen, 11:00etatik 15:00etara bitartean.
Barrualde-Galdakao ESIko ordezkariek Basauriko Udalaren eskaera kontuan hartu zuten, eta udal ordezkariek argitu dutenez, "San Migeleko anbulatorioak pediatria zerbitzu iraunkorra izango du 11:00etatik 15:00etara, egun dagoen pediatra jubilatu eta gero".
Basauriko Udalak zehaztu duenez, pediatra bat izango da San Migeleko anbulatorioan lanaldiaren bi herenetan. Guztira 508 haur artatzen ditu San Migeleko pediatrak.
Kareagan bi pediatra
Bestetik, Basauriko Udalak ziurtatu du Kareagako osasun zentroak bi pediatra izaten jarraituko duela: "San Migeleko egungo pediatrak erretiroa hartzen duenean, Kareagako anbulatorioan bi pediatra egongo dira, bata lanaldi osoan, orain arte bezala, eta bestea 08:00etatik 10:30era", diote udal arduradunek.
Kareagako anbulatorioan 1.073 haur artatzen dituzte bi pediatrek: "Lanaldi osoan dagoenak 817 haur artatuko ditu eta lanaldiaren herena duen pediatrak 256 umeri emango dio zerbitzu", diote.
"Osakidetzak ezarritako pediatra bakoitzeko haurren ratioa 800 eta 1.000 artekoa da Euskal Autonomia Erkidegoan. Bai Kareagan bai San Migelen pediatra-haur ratioak Osakidetzako batez bestekoaren azpitik daude, eta horrela jarraituko dute", diote udal ordezkariek, eta gaineratu dute bi osasun-zentroetan etengabeko erizaintza-zerbitzua egongo dela.
"San Migeleko eta Kareagako haurren arreta pediatrikoa egunero izango da, astelehenetik ostiralera, eta kalitate parametro berberetan bermatuta jarraituko du, pediatra bakoitzak artatuko duen haur kopurua EAEko batez bestekoa baino txikiagoa izango baita", diote.
Jaiegunetan eta oporraldi garaietan San Migeleko haurren arreta Arizko anbulatorioan izango da. Orain arte Kareagako osasun zentrora jo behar zuten. Kareagako haurren kasuan, jaiegunetan eta oporraldietan euren osasun zentroan artatuko dituzte.
Herritarren protesta
Gaur osoko bilkura egingo du Basauriko udalbatzak San Migeleko Taberna Nagusian (18:00). Herritarrek GEURIAri adierazi diotenez, elkarretaratzea deitu dute ordu berean, leku berean.
"Egoera honek gure seme-alaben arreta medikoan izango du eragina. Kareagako eta Basozelaiko auzo elkarteak, San Migel, Gaztelu-Basozelai eta Kareaga Goikoa ikastetxeetako guraso elkarteak eta herritarrak batuko gara gaurko elkarretaratzera. Indarrak batzen ari gara egoera ez dadin okerrera joan ez San Migelen ez Kareagan", diote.
☉ Basauri
'2024 Kirolaren Europako Hiria' hautagaitza aurkeztu du Basaurik ACES Europe erakundearen epaimahaiaren aurrean
"Basauriren hautagaitzak positiboki harritu gaitu. Kirola gizartea eraldatzeko tresna dela ikusi dugu", adierazi du Hugo Alonso ACES Europe erakundearen epaimahaikideak
Basauri '2024ko Kirolaren Europako Hiria' izateko hautagaia dela adierazi zuen pasa den astean Basauriko Udalak. Bada, atzo, irailak 27, hautagaitza bera aurkeztu zion Udalak ACES Europe erakundearen epaimahaiari. Asier Iragorri alkateak eta Jon Zugazagoitia Kirol arloko zinegotziak Basauri '2024ko Kirolaren Europako Hiria' izendatzeko arrazoiak azaltzeko dosierra eman zieten.
"Basaurin 48 kirol klub ditugu, guztiak gizartean oso errotuta daudenak. Harro gaude gure kirol asoziazionismoaz. Basaurik oso lotura estua du kirolarekin eta argi ikusten da herritar askoren gizarte-bizitzaren parte dela", adierazi zuen atzo aurkezpenean Asier Iragorri alkateak, eta gaineratu du Udaletik kirola sustatu egiten dutela, "eta are gehiago euskal kirola; gure kulturaren parte dena". "Haztegi ezin hobea sortu dute kirol klubek -batzuk 100 urtetik gorakoak-, basauriarrek kirola egin dezaten eta helburu handienetaraino aurrera egin dezaten", adierazi du Iragorrik.
Epaimahaiko ordezkariak Basaurin daude eta gertutik ezagutuko dituzte herriko kirol mugimendua eta instalazioak. Besteak beste, Artunduagako kiroldegia, Soloarteko eta San Migeleko futbol zelaiak, Lapatzako atletismo zirkuitua eta San Migeleko frontoia ezagutu zituzten irailaren 27ko bisitan, eta taekwondo erakustaldia, zesta-punta erakustaldiak ikusteko aukera izan dute epaimahaikideek.
Hautagaitzaren aurkezpena San Migeleko Taberna Nagusian egin zuten atzo, eta bertan izan ziren ACES Europe erakundearen epaimahaikide hauek: Antonio Garde, Hugo Alonso, Maria Luisa Garcia eta Gabriel Perez. "Basaurik jarduera fisikoaren alde egiten duen apustua ikusi ahal izan dugu. Kirolaren sustapena liluragarria da Basaurin. Gainera, kirol inklusiboaren aldeko apustua gustatu zaigu, gizarteratzeko tresna gisa", dio Hugo Alonso ACES Europe erakundearen epaimahaikideak.
"Eskola-kirolean eta jarduera fisikoaren bidez ematen diren balioek ere liluratu egin gaituzte. Basauriren hautagaitzak positiboki harritu gaitu. Kirola gizartea eraldatzeko tresna dela ikusi dugu", dio Alonsok.
Klub bat, 800 biztanleko
Maria Luisa Garcia ACES Europe erakundearen epaimahaikideak ere hitza hartu zuen Taberna Nagusiko agerraldian: "Basauriko elkarte-sareak atentzioa eman digu. Kirolari dagokionez, 800 biztanleko klub bat dago, eta hori oso garrantzitsua iruditu zaigu. Gainera, Basauriko genero-arrakala Espainiako batez bestekoa baino txikiagoa da, eta hori ere oso positibo hartu dugu", dio Garciak.
"Hiri-mugikortasunaren alde Udalak egiten duen sustapena ere eskertzekoa da. Hala nola, bidegorriak, Metrominutu ekimena, hiri-zirkuituak… sekulakoak iruditu zaizkigu", gaineratu du Garciak.
Asier Iragorri alkateak azaldu du Basaurik presentzia nabarmena duela kirol-federatuan eta lehen mailako lehiaketetan zenbait diziplinatan: "Basauri herri bizia da, eta oso zabala da kirol-ekitaldien egutegia, maila guztietako ekitaldiak antolatzen baitira, eta parte hartze sozial handia izaten baita haien antolaketan. Aipatzekoa da Basauri Meeting Paralinpikoa, duen maila handiagatik eta hedabideetan oihartzun handia izateagatik, ezaugarri horiek dituen Estatuko proba zaharrena baita eta kirol maila handienekoa", dio alkateak.
15.800 kirol-lizentzia
Basaurik Kirolaren Udal Institutu bat du, Udalaren mendeko administrazio erakunde autonomoa. 1988. urteaz geroztik herrian kirol-arloko politika publikoak garatzen ditu. Gaur egun 10.000 herritar daude abonatuta Basauri Kirolakera, udal ordezkarien arabera.
Bestetik, 15.800 kirol-lizentzia ditu, 1.250 haur daude izena emanda eskola-kirolean, 2 kiroldegi, 35 kirol-instalazio, 11 kirolgune aire zabalean, 7 parke bioosasungarri eta lau bidegorri ditu Basaurik.
"Udalerrian urtean batez beste 6 milioi euro inbertitzen dira kirolean", azpimarratu du Asier Iragorrik. "Arrazoi asko daude gure udalerria '2024ko Kirolaren Europako Hiria' izendatzeko. Eta ondo merezitako errekonozimendua izango litzateke klubentzat, Basauriko oinarrizko kirolarentzat eta Basauri Kirolakeko instalazioak erabiltzen eta bizirik mantentzen dituzten kirolari eta erabiltzaile guztientzat", dio Jon Zugazagoitia Kirol arloko zinegotziak.
'2024ko Kirolaren Europako Hiria' izendapena ACES Europek ematen du, Bruselan egoitza duen irabazi-asmorik gabeko elkarteak, Europako Batzordeak aitortua.
☉ Basauri
San Migeleko eta Basauriko jaietako barraketan ez da musikarik egongo egun eta ordu mugatuetan
Irailaren 29an San Migelen eta urriaren 11n eta 16an Basaurin, bakarrak "musikarik eta bestelako soinu zaratatsurik gabe" funtzionatuko dute, hiru orduz
San Migeleko jaiak ekuatorera heldu dira, eta datorren astean hasiko dira Basauriko jaiak. Egun horietan ohikoa da zarata, batez ere barraketan. Bada, Udalak jakinarazi du zenbait egunetan eta hiru orduz barrakak "musikarik eta bestelako soinu zaratatsurik gabe" funtzionatuko dutela, "autistek horietaz gozatzeko aukera izan dezaten".
Hain zuzen ere, irailaren 29an, San Migel egunean, eta urriaren 11n eta 16an, Basauriko jaietan, ez da musikarik eta zaratarik egongo barraketan, 17:00etatik 20:00etara.
"Pixkanaka, jai inklusiboagoak egiten ari gara, pertsona guztiek, eta bereziki txikienek, ondo pasatzeko aukera izan dezaten, kasu honetan barraketaz", dio Berta Montes Udaleko Jaietako zinegotziak.
Vost Euskadi Larrialdietako Boluntario Digitalen Elkarteak adierazi duenez, atzotik Basaurin desagertuta zegoen 78 urteko emakumea agertu da.
Sareetan zabaldutako argazkiak ezabatzea eskatu dute Larrialdi zerbitzukoek.
San Migeleko eta Kareagako pediatria zerbitzuen egoera salatzeko elkarretaratzea deitu dute gaur
San Migeleko eta Kareagako pediatriak "kalitate parametro berberetan bermatuta jarraituko" dutela dio Basauriko Udalak
Musikak Ugaoko kaleak hartuko ditu 'Sareak 20 urte' astean, urrian
Argazkiak | Barreak eta algarak, San Migeleko jaietako Playback lehiaketan
Argazkiak | Galdakaoko jaien osteko kuadrillen bazkariak 200 lagun bildu ditu
