☉ Etxebarri
Joxe Rojas / Tokiko teknopata
Tokikom Toki Komunikabideen Bateragunean komunikabide lokalen koordinatzaile gisa aritzen da. Gainera, Arpela Euskaltzaleen Topaguneko presidentea da egun.
Tokikom Toki Komunikabideen Bateragunean komunikabide lokalen koordinatzaile gisa aritzen da Joxe Rojas. Gainera, Arpela Euskaltzaleen Topaguneko presidentea da gaur egun.
Teknologian, euskaran eta tokiko hedabideetan aditua zara. Horrela ikusten al duzu zure burua?
Egia esan, ez. Teknologian aritua naiz, teknozalea nahi baduzu. Gustatzen zait saltseatzea eta abar, baina hortik aditua izatera, badago jauzia. Tokiko hedabideak lanbide ditut, eta tira, hor beharbada hurbilago egon naiteke ‘aditu’ izatetik. Eta euskaran aditua naizela esanez gero, baten batek pentsa lezake lologoa naizela. Ezta hurrik eman ere: “erabiltzaile maila” dut euskaraz! 🙂
Teknologiari dagokionez, proiektu pertsonal bati ekin zenion 2007an: Teknopataren txokoa.
Teknopataren Txokoa 2007koa da bai, baina aurretik zetorren lan baten jarraipena baino ez da. 1997an hasi nintzen interneten idazten, teknologia, euskara eta umorea uztartzen. 2007an aldaketa izan zen WordPress plataformara pasatzea, ‘blog’ estandarra egitea, ze ordura arte webgunearen edizio guztia eskuz egiten nuen. Asko gustatu izan zait betidanik teknologia berrietaz-eta irakurtzea: gailu berriak, aplikazioak… honetan hasi nintzenean, ez zegoen apenas ezer euskaraz, horregatik erabaki nuen nik neuk euskarara ekartzea hor zehar beste hizkuntzetan topatzen nuena.
Kazetaritzaren alorrean, Artandape aldizkarian lan egin zenuen (2003-2005. Arrankudiaga, Arrigorriaga, Ugao eta Zaratamo). Zer suposatu zuen proiektu horrek eskualdean?
Esperientzia oso polita izan zen, eta amaitu zenean jende askok komentatu zuen asko igartzen zela bere falta. Esango nuke lau herriak hurbiltzeko ariketa oso polita izan zela, eta gainera euskaraz eginda, bertan dagoen euskal komunitatea ere ikusgarri egiteko tresna egokia izan zela.
Eta, zailtasun ekonomikoengatik bertan behera uztea erabaki zuen Abarrak Elkarteak…
Ikusi, ‘ekintzailetzaz’ hainbeste hitz egiten den honetan, iruditzen zait oso gutxi baloratzen dela jende batek esparru honetan egiten duen ahalegina. Artandape martxan jartzea Abarrakeko oso jende konkretu baten apustua izan zen. Elkarteko hiru-lau kidek mailegu pertsonala eskatu zuten bankuan aldizkaria martxan jartzeko, behin makinaria martxan jarrita erakundeen sostengua errazago lortuko zelakoan. Ez zen hala izan eta, nahiz eta produktua bera txukuna eta eraginkorra izan, eta auto nantzazio maila bat ere lortu, ez genuen lortu erakundeek proiektuak aurrera egiteko besteko babesa ematea. Horren aurrean, dirua haien poltsikotik jartzen ari ziren hiru-lau lagun haiek erabaki zuten zorra ez handitzea, eta bertan behera geratu zen proiektua.
Zure ustez, Artandape aldizkariak bizi izan zuen egoera hori gaur egun ere gerta daiteke ala konpromiso gehiago dago erakundeen aldetik euskarazko medioak babesteko?
Erakunde publikoen aldetik badago konpromiso bat, hori ukaezina da, baina esango nuke urrun dagoela oraindik beharko litzatekeen optimotik. Komunikabideak, adibi- dez, euskara sailaren gaitzat hartzen dira, eta horrek dinamika gaiztoak sortzen ditu sarritan. Oso zaila da euskarazko komunikabideek, adibidez, berrikuntza planak aurkeztea industria sailean, edo erakundeetako sail ezberdinak kontuan hartzea komunikazio planak egiterakoan… Erakundeetan maila teorikoan dagoen konpromiso maila ukaezina bada ere, konpromiso hori gauzatzeko moduan oraindik badago zer hobetua.
Tokiko hedabideen haira, Topagunearen baitan, hedabide lokalen sustatzaile zara, baita Tokikomen komunikabide lokalen koordinatzaile ere.
Duela hilabete batzuetatik hona, nire jardunaren %100 TOKIKOMen ematen dut. Topaguneak bera bazkide den TOKIKOMen delegatu duelako komunikabideekin lotutako jardun guztia. Komunikazio eta IKT arduraduna naiz TOKIKOMen. Nire lana da bazkideengandik jasotzen ditugun eskariak bideratzea, eta haien arteko komunikazioa ere erraztea, alde batetik. Eta bestetik, tira, teknologiarekin lotutako proiektu berriak proposatzea, eta martxan daudenen jarraipena ere egitea.
Zein izan da euskarazko medio lokalen bilakaera azken urteotan?
Esango nuke TOKIKOM sortu dugunetik gauza batzuetan hobetu egin dugula: toki komunikabideek presentzia handiagoa dute erabakiak hartzen diren foroetan: erakunde publikoek kontuan hartzen gaituzte, HEKIMEN euskal hedabideen elkartean ere badugu ahots propioa… Medio txiki hauen artean ere komunikazio handiagoa dago orain, eta lortu dugu hainbat proiektu elkarrekin abiatzea. Zentzu horretan bilakaera positiboa izan da, eta ahalegin handiak egiten ari dira medio txiki hauetan profesionalagoak, eraginkorragoak izateko. Arazo eta erronka asko ditugu aurretik oraindik, baina uste dut hobetu egin dugula.
AEKko irakasle izan zinen Basaurin. Euskararekiko egoera nola ikusten duzu?
Duela 11-12 urte utzi nion Bolintxuko irakasle lanari, han hamar urtez aritu eta gero. Esango nuke egoera gauza batzuetan hobetu eta beste batzuetan okertu egin dela. Orduan jende gutxiagok zekien euskaraz, eta euskaltegira joaten zen jendea euskaraz ikasi nahi zuelako joaten zen nagusiki. Hori aldatzen joan zen denborarekin: gero eta jende gehiago hurbiltzen zen euskaltegira halako edo halako pro la behar zuelako, lana topatzeko eta abar. Batetik orain euskadun gehiago gara eskualdean, zalantzarik gabe, baina esango nuke jende asko ‘erlaxatu’ egin dela euskararen gaiarekin, erakunde publikoen esku utzi dela haren zabalkundea. Zorionez, hori berriz aldatzen ari da, eta hor daude ‘Basaurin Be Bagara’ bezalako ekimenak, jendea gai honen inguruan aktibatzeko modua topatu dutenak.
Eta, gaur egun, Arpela Etxebarriko Euskaltzaleen Topaguneko kide ere bazara.
Gaur-gaurkoz Arpelako presidentea naiz eta! Arpela oso elkarte xumea da, eta pauso txiki baina garrantzitsuak egiten ari gara: Udalarekin eta beste elkarte batzuekin lankidetza estuan gabiltza, proposamenak egiten dizkiegu, hizkuntz irizpideen inguruan iradokizunak egin… Euskararen Egunean, San Juan Gauean eta Korrika bezalako ekimenetan parte hartzen dugu… gure helburu nagusia da herriko euskaldunek elkar ezagutu eta aktibatzea, baina elkartea oso berria da eta tira, gure lekua bilatzen ari gara oraindik.
☉ Etxebarri
Euskara ikasteko “eskaintza zabala” prestatu du Etxebarriko Euskaltegiak
Etxebarriko Euskaltegiak matrikulazio epea zabaldu du. Interesdunek irailaren 30era arte dute izena emateko epea zabalik
Etxebarriko Euskaltegiak matrikulazio kanpaina jarri du martxan 2024-2025 ikasturterako. Izena ematea aurrez aurre egin daiteke Euskaltegian bertan, Bekosolo parkeko txalet horian, irailaren 30era arte, 10:00etatik 14:00etara eta 15:00etatik 18:00etara.
“Etxebarritarrek euskara ikastaro eskaintza zabala daukate euren herrian bertan, erritmo eta ordutegi zabalarekin, baita ikastaro berezien kasuan Ulibarri euskaltegira bertara joateko, beti ere Udalak eskaintzen dituen baldintza ekonomiko interesgarrietan”, diote udal ordezkariek.
Kostuari dagokionez, aurten Udalak ezarritako tasaren arabera 1,09 euro/orduko eta ikaslekoa izango da, eta ikastaroak behin bukatutakoan diruz lagunduko ditu.
“Aurten berrikuntza gisa HABEk ezarri dituen baldintza bereziak aipatu beharra dago. Izan ere, A1 maila (hasierako maila) eta C1 maila (16-18 urte) bereziki sustatuko dira komunikagarritasun maila handitzeko asmoz, eta horretarako kuota merkea ezarri du HABEk, eta asistentziaren % 75 bermatuz gero, kopurua itzuli egingo dute. Gainontzeko mailetan HABEk dirulaguntza bidez itzuliko ditu ordaindutako kopuruak euskaltegian maila gaindituz gero”, diote.
Pasa den ikasturtean 170 ikasle izan zituen Etxebarriko Euskaltegiak. Aurten, beste behin ere, Euskaltegiaren zerbitzua oraintsu esleitu zaio lehiaketa bidez Ulibarri Euskaltegiari datozen lau urteetarako.
☉ Etxebarri
Euskararen erabilera bultzatzeko Berbalapiko ekimenean izena emateko epea zabaldu dute Etxebarrin
Etxebarrin euskararen erabilera bultzatzeko Berbalapiko ekimena antolatuko du beste urte batez Udaleko Euskara Zerbitzuak.
Irailean zabaldu dute izena emateko epea eta azaroaren 4ra arte luzatu dute. Interesdunek izena eman behar dute Etxebarriko Euskara Zerbitzuan, CIME eraikineko bigarren solairuan.
“Ez da euskara ikastetxeko ikastaro bat, oinarrizko maila izanik, aisialdiarekin lotuz euskaraz hitz egiteko aukera baizik”, diote udal ordezkariek.
☉ Etxebarri
Programa / Kukullagako jaiak 2024
Gaur hasiko dira Kukullagako jaiak, Etxebarrin! Irailaren 15era arte hogeina ekitaldi antolatu ditu Jai Batzordeak.
Egitaraua / Kukullagako jaiak 2024
Irailak 13, ostirala
18:30 Auzoan poteoa Primo Bayoren animazioarekin, kiroldegiko tabernatik
20:00 Txupinazoa San Antonio etorbidean
21:00 Herri afaria San Antonio etorbidean
21:30 Guitarra Cow Boy San Antonio etorbidean
23:00 Rool DJ San Antonio etorbidean
Irailak 14, larunbata
09:30 Indaba lehiaketaren hasiera. Izena ematea 12:00ak baino lehen
10:45 Orienting tailerra familia osoarentzat Eskenatoki plazan
11:45 Haurrentzako puzgariak eta jolas tradizionalak Eskenatoki plazan
14:30 Indabak aurkeztea San Antonio etorbidean
17:30 Mus txapelketa Coto tabernan
18:00 Magia ikuskizuna: Nicolás Chevalie
19:00 Hirugihar-jana La Plaza tabernan
19:00 Haurrentzako animazioa: DJ Kaktus
20:00 Patxangeoa Alo tabernan
23:00 Dantzaldia San Antonio etorbidean: Stereo Star Band
Irailak 15, igandea
09:30 Paella, sangria eta tortilla txapelketen hasiera. Izena ematea 12:00ak arte
11:45 Artzain txakur erakusketa Atzeko plazan
13:30 Apar jaia San Antonio etorbidean
14:30 Paellak, sangria eta tortillak aurkeztea San Antonio etorbidean
17:30 Igel-toka lehiaketa San Antonio etorbidean
18:00 Txokolatada San Antonio etorbidean
18:30 Malabareak San Antonio etorbidean
19:30 Txitxarrilloa San Antonio etorbidean: Orquesta Laklandestina
21:00 Sari banakera San Antonio etorbidean
21:30 Jaien amaiera eta su artifizialak
☉ Etxebarri
Zabor tasa igoko du 2025ean Etxebarriko Udalak, Europak hala behartuta
Araudi berrien arabera, zaborraren bilketaren gastua herritarrek eta enpresek hartu behar dute beren gain
Datorren urtean gora egingo du zabor tasak Euskal Autonomia Erkidegoko udalerri gehienetan, eta horren berri eman die Etxebarriko Udalak herritarrei. Hala ere, oraindik ez dute zehaztu Etxebarrin igoera hori zenbatekoa izango den: “Zaborraren tasa berria datorren urteko aurrekontuan islatuta egon behar da eta, hortaz, 2024a amaitu baino lehen eztabaidatu eta onartu behar dugu osoko bilkura batean”, diote udal ordezkariek.
Tasaren igoera hori Europako Hondakinen Zuzentaraua eta Estatuko hondakinen eta lurzoru kutsatuen legea ekonomia zirkular baterako betetzearen ondorio da. Araudi berrien arabera, hondakinen kudeaketak “zero kostua” izan behar du erakunde publikoentzat, eta horrek esan nahi du zaborraren bilketaren eta tratamenduaren gastua sortzen duenak bere gain hartu behar duela, hau da, herritarrek eta enpresek.
Gaur egun gastuen eta zabor tasarengatiko diru-sarreren arteko aldea % 40 ingurukoa da Etxebarrin. Nolanahi ere, eta Europako araudiek eskatzen duten bezala, Udala lanean ari da “sortze bakoitzeko ordainketa” sistema bat ezartzeko, erabiltzaile bakoitzeko zerbitzuaren benetako kostua islatzeko. Horrek esan nahi du hondakin gehiago sortzen dituzten erabiltzaileek gehiago ordainduko dutela. Era berean, Udala zaborren tasaren igoeraren eragina arintzeko hainbat neurri aztertzen ere ari da. Horien artean daude, besteak beste, gutxieneko birziklatze organikoa betetzen duten erabiltzaileentzako hobari fiskalak, hondakin gutxiago sortzen dituzten erabiltzaileak saritzeko “sortzeagatiko ordainketa” sistemak ezartzea eta hondakinen murrizketa, berrerabilera eta birziklapena sustatzeko sentsibilizazio kanpainak.
☉ Etxebarri
Etxebarriko dendetan on line erosteko merkataritza plataforma aurkeztu du Udalak
Hilabete honetan webgunearen lehen bertsioa martxan jarri dute, eta etorkizun hurbilera begira erosketak egiteko aukera izango dute erabiltzaileek
Udalerriko saltokiei laguntzea eta hurbileko ekonomia bultzatzea. Hori da Etxebarriko Udalak aurkeztu berri duen GO!!ETXEMARKET online merkataritza-plataformaren helburua. “Tresna berritzaile honen bidez, bizilagunek aukera dute bertako dendetako ehunka produkturen artean klik bakar baten bidez nabigatzeko eta erosketak edozein unetan egiteko” diote.
Hilabete honetan webgunearen lehen bertsioa martxan jarri dute, eta etorkizun hurbilera begira erosketak egiteko aukera izango dute erabiltzaileek. Udalaren arabera sistema hau denda fisikoaren “osagarri” izango da. Elikadura, moda, estetika, papergintza, informatika edo burdindegia aurkitu daitezke Go!!Etxemarketen.
Europar Batasunaren NextGeneration laguntza lerroaren bitartez finantzatu dute ekimen berritzaile hau, “tokiko merkatariek eraldaketa digitalarekin bat egin dezaten”. eta eraldaketa hori funtsezkoa delako “lehiakortasuna handitzeko eta merkataritza hurbil eta iraunkor baten biziraupena bermatzeko” borobildu dute udal arduradunek.