☉ Basauri
“Langile eta bitarteko gehiago behar dituzte eta ditugu Bizkotxalde adinekoen egoitzan”
Bizkotxalde egoitzan zuzeneko arreta handitzea, edota egoitza-zentroak ikuskatzea eta haien jarraipena egiteko plan berezia abiaraztea eskatu diete instituzioei egoiliarren senideek.
Bizkotxalde egoitzako egoiliarren senide talde batek mozioa aurkeztu zuen Basauriko urriko osoko bilkuran. Bizkaiko Foru Aldundiko Gizarte Ekintza Saileko arduradunek egoeraren berri emateko eta “irtenbide onargarri eta adostu” bat bilatzeko eskatu zioten senideek Basauriko Udalari. Era berean, egoiliarrek jasotzen duten zuzeneko arreta “nabarmen handitzeko”, eta, “egoiliarren osasun fisikoa eta mentala bermatzeko”, Covid-19aren krisialdian adinekoentzako egoitza-zentroak ikuskatzeko eta haien jarraipena egiteko plan berezia abian jartzeko eskaera egin zuten senideek Basauriko udalbatzan.
“Pandemia hasi zenean, egoitzak itxi zituzten, bisitarik gabe. Gero bideo-deiak egiten hasi ziren, eta pixkanaka, ‘normaltasun berriarekin’ bisitak egitea ahalbidetu zuten. Une honetan, astean lau egunetan egin dezakegu bisita: alde batetik, asteko bi egunetan ordu erdi dugu gure senidearekin egoteko egoitza esparruan —eraikinaren barruan edo lorategian—, eta bestetik, ordu erdiko beste bi egunetan kalera irten behar dugu bai ala bai, egoitzaren esparrutik kanpo. Kasu horretan, berdin du zein eguraldi egiten duen: euria, trumoiak edota txingorra; egoitzaren esparrutik kanpo joatea behartzen gaituzte”, dio Emi Morales Bizkotxalde egoitzako senideak: “Beti aldez aurretik eskatu behar izaten dugu hitzordua, eta normalean, bakoitzak egun batzuk izaten ditu, ordu batzuk hartuta, bisitara joan ahal izateko. Arazorik baduzu, agian ordua alda dezakezu, baina hutsunerik ez badago, bisitarik gabe geratzen gara. Ez da nahikoa familiei uzten diguten denbora”.
Egoitzan dituzten senideen egoera “larria” dela dio Moralesek: “Zortzi hilabete daramate itxita, zortzi hilabete lau hormen artean sartuta, eta ia ez dute harremanik senideekin. Badirudi gaixoago dauden egoiliarrak ez direla konturatzen, baina ez da horrela: duten tristura nabaritzen diegu, zein gaizki pasatzen ari diren nabaritzen diegu. Erabateko abandonu egoera da gure adinekoek bizi dutena”.
“Behin baino gehiagotan esan diegu egoitzako arduradunei egoera hau ez zaigula bidezkoa iruditzen, eta beti esaten digute ezin dutela ezer egin, egiten duten gauza bakarra Aldunditik esaten dietena delako. Baina guk badakigu Aldundiak baremo batzuk eman dituela eta gutxienekoei heltzen ari zaiela”, dio Moralesek.
Lan-karga handia
Bizkotxalde egoitzako langileen lanaz ere aritu da Emi Morales: “Harreragileek egiten duten lana ikaragarria da: lehen zuten lanaz gain, oraintxe bertan maskarak eman behar dizkigute, babes-materiala eman, eta bitartean telefonoa hartu eta txirrina jotzen dutenean kanpoko atea ireki. Hori da ikusten duguna, baina gero solairuetako laguntzaileak eta gerokultoreak daude. Une honetan, langile asko —gehienak emakumeak— amore emateko zorian daude, egoera horretan ezin delako lanean aritu esaten baitute”.
“Hirugarren solairuan, hau da, pertsona gaixoenen solairuan, gauean errefortzuko bi pertsona zeuden lehen, baina orain ez daude. Orduan, pertsona batek hamar erabiltzaile artatu behar ditu, afaria eman behar die, aldatu egin behar ditu eta ohera sartu behar ditu. Horrela ezin diete behar bezalako arreta eman, ezinezkoa da”, dio Moralesek: “Esaterako, egoiliar bati ebakuntza egin zioten duela gutxi aldakan. Ohikoena da ebakuntza egin eta egun gutxira ibiltzen jartzea, baina, kasu honetan, emakumea gurpil-aulkian geratu da. Zergatik? Bada langileek ezin dutelako harekin egon, ezin diotelako denbora gehiago eman, lanez gainezka daudelako. Iristen direnera iristen dira”.
Emiren iritziz Bizkotxalde egoitzak duen “arazo nagusia” da, “egoitza hau daraman enpresak ez duela sosik gastatu nahi”. “Langile eta bitarteko gehiago behar dituzte eta behar ditugu. Badakigu egoera zaila dela, baina gutxienez gure adinekoek bizitza errazagoa izan dezatela, apur bat normalagoa”, dio Moralesek.
Eskaerak bidean
Basauriko udalbatzak Bizkotxalde egoitzako egoiliarren senideen eskaera eztabaidatu zuen urriaren 29ko osoko bilkuran. “Udaletxea hurbilen dugun instituzioa da, eta horregatik jo dugu osoko bilkurara”, dio Moralesek. Asier Iragorri Basauriko alkatearen esanetan, “gobernu talde honek eta alkate honek konpromisoa hartzen dugu Bizkotxalde egoitzako senideen eskariak Aldundiari helarazteko eta helarazten jarraitzeko. Egia da, edozein kezka, kexa edo beldur helarazteko erakunderik hurbilena garela, baina kasu honetan, Aldundira, Batzar Nagusietara edota Eusko Legebiltzarrera zuzenean eraman beharko litzateke kexa hau. Izan ere, ardura Bizkaiko Foru Aldundian eta Eusko Jaurlaritzan daude, eta ez Basauriko Udalean”, dio Iragorrik: “Guk, Udal bezala, daukagun ibilbidea daukagu. Ordezkatzen ditugun gure taldeak Batzar Nagusietan daude, baita Eusko Legebiltzarrean ere, eta helarazten dizkiegun kezkei eta kexei irtenbidea emateko betebeharra dute”.
“Jakin badakigu Aldundiko arduradunei helarazi zaizkien zenbait eskari artatzen ari direla edo artatzen hasiko direla laster, Batzar Nagusietan dauden taldeek hala jakinarazi digutelako”, dio Iragorrik.
Azkenean, Basauriko udalbatzak ez zuen onartu Bizkotxalde egoitzako egoiliarren senideek aurkeztutako mozioa. PPk, Elkarrekin Podemosek eta EH Bilduk mozioaren aldeko botoa eman zuten, eta PSEk eta EAJk kontran bozktu zuten, “gaiari dagokion eskumenengatik”. “Mozio hau kontran bozkatu dugu, baina, era berean, zuekin elkartzeko konpromisoa irekita dago nahi duzuenean”, adierazi die Basauriko alkateak Bizkotxalde egoitzako egoiliarren senideei.
☉ Basauri
Kirolean euskaraz bizitzeko jardunaldia antolatu dute Basaurin eta herriko 17 elkartek egingo dute bat
Bizi Kirola Euskaraz jardunaldia antolatu dute Basaurin hamaseigarren urtez. Aurten irailaren 22an, igandez, izango da Artunduaga kiroldegian, 10:30etok 13:30era.
Basauriko 17 kirol erakundek egingo dute bat ekimenarekin: Artunduaga Atletismo Eskola, Basauri Eskubaloi Taldea eta Eskubaloia Base Basauri, Nagusia Kirol Elkartea, CD Basconia, Baskonia Futbol Eskola, Basauriko Kimuak, Indartsu kluba eta Basauri Harrobi, Halterofilia Urbi, BSK Basauri Saskibaloi Kluba, Arturbi Saskibaloi Taldea, Bidebieta Pelotazale Kluba, Javi Conde Atletismo Egokitu Taldea, Basauri Mahai Tenis Kluba, Basroller Kirol Elkartea eta Aikido.
Partaideek, 6 urtetik gorakoek, atletismoa, halterofilia, saskibaloia, patinajea, eskubaloia, futbola, karatea, aikidoa, esku-pilota eta mahai tenisa praktikatu ahal izango dute zirkuituan.
“Kirol bakoitzean ariketa batzuk ikasi eta praktikan jarriko dituzte parte-hartzaileek. Guztira, 25 bat ariketa izango dira, hala nola, jauzi hirukoitza, kirol probak kontsolan, sentadillak, tiraldi ezberdinak, saskibaloi-zirkuitua, patinaje simulagailuadorea, eskubaloiko jaurtiketak eta abilezia teknikak, futbol baloiarekin sigi-saga, jaurtiketak eta abilezia ariketak, karateko ostikadak, geldiketak eta beso-teknikak, autodefentsa teknikak, eskupilotako sakeak, dejadak eta boleak edota mahai tenis partidatxoak, besteak beste”, diote udal ordezkariek.
Opariak partaideentzat
Jokoekin hasi aurretik, partaideek kiroldegiaren sarreran dagoen kontrol-gunean ‘Bizi Kirola Euskaraz txartela’ hartu beharko dute. Horrela, kirol proba bakoitza bete ondoren, partaide bakoitzari sarreran emandako txartela zulatuko diote.
Gutxienez bost kirol proba betetzen dituenari kamiseta bat emango diote opari, eta zirkuituko proba guztiak, edo denak bat izan ezik eginez gero, kamisetaz gain, “beste opari berezi bat” jasoko dute partaideek.
Basauriko Udalak antolatzen du Bizi Kirola Euskaraz, Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntzarekin. Aurten 16. edizioa da, eta bat egiten du Basauri Kirolaren Europako Hiria izendapenarekin. Basaurin kirol ekitaldien artean egonkortuta dagoen ekintza da, herritarren eta kirol elkarteen parte-hartze zabal batzen du eta kirolean euskarazko ohiturak bultzatzeko tresna bihurtu da.
☉ Basauri
Bideoa / El Casoplón filmak 20 auto aparkaleku baino gehiago kenduko ditu Basauriko Pozokoetxen, bi egunez
Filmaren grabaketa lanak direla eta, irailaren 19an eta 20an, 07:00etatik 22:00ak arte ezinezkoa izango da autoak Pozokoetxeko zonalde jakin batzuetan aparkatzea
Irailaren 19an eta 20an Joaquín Mazón zuzendariaren ‘El Casoplón’ filmaren eszena batzuk filmatuko dituzte Basauriko Pozokoetxe auzoan. Egun horietan, 07:00etatik 22:00ak arte ezinezkoa izango da autoak Nafarroa kaleko zonalde jakin batzuetan aparkatzea. Filmaketarako ordu batzuk baino falta direnean, Pozokoetxeko auzotarrek ez dakite zer filmatuko den bertan zehazki.
Feel Good Media Filmsek eta Kowalski Filmsek ekoiztutako El Casoplónen filmaketa lanak joan den abuztuaren erdialdean hasi zituzten eta protagonisten artean Raquel Guerrero (Machos Alfa, No lo quieres, Inútil…) eta Pablo Chiapella (Aquí no hay quien viva, La que se avecina, Museo Coconut…) ageri dira eta filma 2025ean egongo da ikusgai Buena Vista Internacionalen eskutik.
El Casoplón 2024an Basaurin filmatuko duten hirugarren produkzioa da: joan den otsailean Nacho Vigalondoren ‘Superestar’ telesailaren eszena batzuk filmatu zituzten, eta abuztuan Gracia Querejetak, Violeta Salamak eta Claudia Pedrazaren ‘Olimpia’. Basauriko Udaletik GEURIAri azaldu bezala, Udala, Bilbao Bizkaia Film Comission-en bitartez, kaleko espazioen erreserba egiteaz arduratu da, besteak beste.
El Casoplóneko protagonistak // El Casoplón
Umorea, ardatz
Toñi, Carlos eta hiru seme-alabak beren bizitzako udarik txarrena pasatzen ari dira; oporrik gabe, 50 metro koadroko etxebizitza batean itxita, gurasoak lanaldi osoan lanean… eta, azkenik, aire girotua hondatzen ari da bero-bolada betean.
Toñik eta haurrek Carlos konbentzitzen dute hutsik dagoen etxe erraldoian lo egiteko. Bertan lorezain gisa lan egitea egokitu zaio aste pare batez. Udako behin behineko sargori txiki bat izango zena opor ahaztezin eta abenturaz beteak bihurtzen dira, etxe eta auzokide ospetsuen artean eta familia hori betiko eraldatuko dutenak. Bakoitzarentzat benetan garrantzitsua dena birplanteatzera bultzatuko ditu horrek guztiak.
“Casoplón komedia freskoa da, eta gutariko edozeinena bezalakoa izan daitekeen familia baten ametsez, asmoez eta rolez hitz egiten digu. Etxe ikusgarri honetako bizitzak begiak eta gogoak irekiko dizkie txikienei eta umerik handienari, aitari”, azaldu dute academiadecine.com webgunetik.
☉ Basauri
Bilboko, Oñatiko, Guardiako, Erriberriko eta Beskoitzeko taldeak izango dira Basauriko Euskal Herriko Dantza Agerketan
Irailaren 20tik 22ra bitartean izango da Euskal Herriko Dantza Agerketa Basaurin. Aurtengoa 52. edizioa da eta Oñatz Dantza Taldea (Oñati, Gipuzkoa), Oinak Arin (Beskoitze, Lapurdi), Beti Jai Alai (Bilbo, Bizkaia), Txibiri Dantza Taldea (Erriberri, Nafarroa) eta Biasteriko Katximorroak (Guardia, Araba) taldeak bertaratuko dira.
Euskal Herriko taldeen emanaldia irailaren 21ean, larunbatez, izango da Bizkotxalde parkean, 19:00etan. Aurretik, 18:00etan, kalejira egingo dute Social Antzokitik, eta tartean emanaldi txikiak eskainiko dituzte Basauriko kaleetan. Euria bada, emanaldia Social Antzokian izango da 19:00etan.
Aurreko urteetan bezala, ostiralean haurrentzako tailerrak eta herri erromeria izango dira Solobarria plazan 18:30etik aurrera. “Herritar guztien parte-hartzea errazteko pentsatuta dago jarduera hau. Dantzan ikasteko aukera bikaina da”, diote. Aurten, gainera, berezia izango da erromeria omenaldia egingo diotelako abenduan hil zen Igor Diaz Camarari, Deustuko Ondalan Erraldoi Konpartsaren sortzaileetako bat.
Igandeko ikuskizuna Agintzari, Basauritar eta Edurre dantza taldeek eskainiko dute ohi bezala. Bizkotxaldeko parkean izango da 19:00etan (euria bada, Social Antzokian).
Atzo aurkeztu zuten 2024ko Euskal Herriko Dantza Agerketa // Geuria
Egitaraua / Euskal Herriko LII. Dantza Agerketa
Irailak 20, ostirala
18:30 Haurrentzako tailerrak Solobarriako karpan: erraldoiak, txapak, marrazkiak, musika tresnak egitea… Gainera, buruko zapiak jartzeko tailerra ere izango da nagusientzat
19:00 Guztiontzako erromeria Solobarriako karpan
Irailak 21, larunbata
18:00 Gonbidatutako taldeen kalejira Social Antzokitik
19:00 Euskal Herriko LII. Dantza Agerketa Bizkotxalde parkean. Euria bada, Social Antzokian
Irailak 22, igandea
19:00 Basauriko dantza taldeen emanaldia Bizkotxalden: Agintzari, Basauritar eta Edurre. Euria bada, Social Antzokian
Mugikortasunaren Europako Asteren barruan, Bizikleta martxa antolatu du Ariz Txirrindulari Elkarteak irailaren 21ean, larunbatez, Basauriko Udalaren laguntzarekin.
Bizikleta martxak Arizgoitiko plazan izango du irteera 11:00etan, eta 13:30ean bukatuko da.
Parte hartu nahi duenak izena eman behar du. Horretarako aukerak bi dira: irailaren 20an, 18:30etik 20:30era, Arizgoitiko plazan (Bai Horixe tabernaren aurrean), edo martxaren egunean bertan, irailak 21, 10:00etatik aurrera Arizgoitin.
2025eko aurrekontua zehazte aldera, aurrekontu parte-hartzaileen prozesua martxan jarri du beste urte batez Basauriko Udalak.
Herritarrek 400.000 euro zertara bideratzea nahi duten proposatu ahal izango dute, eta horretarako irailaren 29ra arte dute parte hartzeko epea zabalik.
Proposamenak onartuak izateko honako baldintza hauek bete behar dituzte: Udalaren eskumeneko arloei lotutakoak izatea, eta teknikoki eta ekonomikoki bideragarriak izatea; interes orokorra lehenetsi behar dute, partikularraren eta udalerriaren lurralde-orekaren gainetik; 50.000 euroko kostua ez gainditzea proposamen bakoitzeko; eremu pribatuei ez eragitea; planifikatuta edo exekuzioan ez egotea; eta ahal den neurrian, etorkizuneko gastu ekonomikoan ez eragitea.
Gainera, udal ordezkariek zehaztu dutenez, lehenetsi egingo dituzte gizarteari, gazteriari, adinekoei, kultura-hezkuntza arloei, mugikortasunari, irisgarritasunari eta aktibazio ekonomikoari lotutako proposamenak.
Gazteak inplikatzea
Aurrekontu parte-hartzaileen lehen fase honetan gazteak inplikatu nahi ditu Basauriko Udalak: “Aurten zuzenean haiengana iristea erabaki dugu”, diote.
Hain zuzen ere, Batxillergoko ikasleengana hurbilduko dira prozesuaren dinamizatzaileak: “Prozesuaren dinamizatzaileak Batxilergoko ikastetxeetara joango dira, publiko gaztearen parte-hartzea errazteko eta bultzatzeko. Espero dugu horrela haien ahotsa eta iritzia ere 2025eko kontuetan islatzea”, dio Berta Montes Herritarren Partaidetzarako zinegotziak.
Zelan parte hartu?
Batxillergoko ikasleengana hurbiltzeaz batera, datozen egunetan herritar guztiek proposamenak egiteko formulario bat jasoko dute beren etxeetan.
Inprimaki hori udaletxeko edo San Migeleko Herritarren Arretarako Zentroetan, Kultur Etxeetan, Artunduagako kiroldegian, Udal Euskaltegian, Marienean edo herrian zehar jarriko dituzten postontzietan entregatu dezakete herritarrek.
Halaber, ados.basauri.eus plataformaren bitartez ere herritarrek proposamenak bidali ahal izango dituzte.
Bide horiez gain, informazio karpak jarriko ditu Udalak Arizgoitin (irailak 25, goizez), Bidebietan (irailak 25, arratsaldez), Solobarrian (irailak 26, arratsaldez), Hernan Cortes plazan (irailak 27, goizez) eta Arizko elizaren plazan (irailak 27, arratsaldez).
Lau fase
Aurreko hiru urteetan bezala, parte-hartze prozesua lau fasetan egingo da. Herritarrek euren proposamenak egin eta gero (lehenengo fasea), Udaleko arloek proposamenen bideragarritasuna aztertuko dute eta, bozkatzeko lehentasuna emango diete ezarritako baldintzak gehien betetzeagatik (bigarren fasea).
Ondoren, herritarrek botoa emango dute 2025. urteko aurrekontuan sartuko diren proposamenak hautatzeko (hirugarren fasea), eta azkenik, Udalak boto gehien lortutako jarduketak burutuko ditu (laugarren fasea).
Argazkiak / Txantxa Gutxi kuadrillak irabazi du Errelebo lasterketa Galdakaoko jaietan
Bideoa / “ETSk entzun du Usansolok zer nahi duen, eta jarraituko dugu geltokia erdigunean aldarrikatzen”
Arrigorriagak 229.000 euro bideratuko ditu Ollargan eta Haurreskolako haur-parkeak berritzeko
Argazkiak / Txantxa Gutxi kuadrillak irabazi du Errelebo lasterketa Galdakaoko jaietan
Argazkiak / Gusak da Galdakaoko jaietan talentu gehien duen kuadrilla
Argazkiak / Galdakaoko Gorantza Futbol Taldeko emakume aitzindariei omenaldia
Bideoa / “ETSk entzun du Usansolok zer nahi duen, eta jarraituko dugu geltokia erdigunean aldarrikatzen”
Bideoa / El Casoplón filmak 20 auto aparkaleku baino gehiago kenduko ditu Basauriko Pozokoetxen, bi egunez
