☉ Basauri
[Sakonean] Mitologiaz dantzan
Ekaitza Dantza Taldea deseginda, Antzart Dantza Taldea eratzea erabaki zuten zenbait kidek. Nortasunaren Bila azkenengoz antzeztuko dute abenduaren 11n.
2005eko apirila zen Basaurin Antzart Dantza Taldea sortu zenean. Gaur egun entzungai diren musika estiloak lantzen dituzte euren ikuskizunetan eta dantza ikuskizunetatik aparte, alternatiba ugari bilatzen dute taldekideek.
“Dantzariak ginen eta ikusten genuen dantza ikuskizunak beti zirela garaikideak, klasikoak edota euskal dantzak. Orduan, erabaki genuen buelta bat ematea dantzaren munduari”, dio Eneko Amezketa Antzart Dantza Taldeko kideak: “Rocka eta musika modernoarekin ikuskizun berri bat sortzea pentsatu genuen. Musika mota hau betidanik dantzatu izan dugu, baina ez genuen tankera horretako emanaldirik kalean ikusten”.
Denborak aurrera egin ahala, taldekide kopurua aldatzen joan da eta gaur egun 12 kidek osatzen dute Antzart Dantza Taldea. “Taldekide gehiago ere izan gara, baina bestelako helburu eta zereginak tarteko, 12 gara orain”, dio Enekok. Gehienak Basaurikoak dira, baina inguruko herrietako taldekideak ere badaude, “esate baterako Bilboko eta Barakaldoko dantzariak daude taldean”.
Sorrera Ekaitzatik
Gazte talde batek Ekaitza Dantza Taldea sortu zuen orain dela urte mordoska bat: “Antzart taldearen aurrekaria zela esan genezake”, dio Amezketak: “Gaur egun Antzart osatzen dugun askok ibilbidea hasi genuen Ekaitza Dantza Taldean”.
Dantzatzea asko gustatzen zitzaien lagun talde bat bildu zen: “Oso gazteak ginen Ekaitza Dantza Taldea sortu genuenean eta esan genezake hobby moduan hartzen genuela bertakoa”, dio Amezketak.
Hala ere, hobby hori profesionalizatzea erabaki zuten Ekaitza taldeko hainbatek eta dantza munduan ibilbidea egiteko asmoarekin eratu zuten Antzart Dantza Taldea. “Ekaitzako zenbait taldekidez gain, dantzaren inguruan mugitzen zen jendea batu zen Antzarten proiektu berrira”.
Nortasunaren Bila
Antzart Dantza Taldearen proiektu nagu- sien artean Nortasunaren Bila ikuskizuna dago. 2005eko ekainaren 24an emanaldiaren estreinaldia egin zuten Balmasedan, taldea eratu eta bi hilabetera.
“Euskal musikarekin egindako ikuskizuna da ‘Nortasunaren Bila’. Musika da ikuskizunaren alderik nabarmenena, baina off ahotsean grabatutako narrazio tartea ere badago. Itziar Ituño aktore basauriarrak eta lagunak lagundu zigun horretan”, dio Eneko Amezketak: “Hala ere, dantzaren bitartez kontatzen dugu istorio guztia, noski”.
Euskal Mitologiari buruzko ipuin bat kontatzen du ikuskizunak, Enekok berak asmatutakoa. Era berean, koreografia taldekide guztien artean sortu dute eta jantziak Amezketaren izeko batek prestatu ditu.
Ikuskizunaren mamia zein den galdetuta, Amezketak dio istorioa “oso sinplea” dela, “jende guztiak ulertzeko modukoa, nahiz eta euskaraz ez jakin”. Kontakizunaren protagonista Izaro da, “gure auzolaguna izan daitekeen edozein neska. Bere kultura ezagutzeko helburuarekin, baso miresgarri batean murgiltzen da eta bertan pertsonaia ezberdinak ezagutzen ditu. Pertsona horiek informazio berezi batzuk ematen dizkiote Izarori eta horri esker ulertzen du nondik datorren -eta gatozen-”.
Gaztetxetik Biarte Eskolara…
Hasiera batean Txarraska Gaztetxea dagoen eraikinean egiten zituzten entseguak. “Udalak aukera eman zigun Basconia lantegiko bulegoak eta aurretiko Arizko Ikastola zenaren eraikinean entseguak egiteko eta orain gutxira arte bertan izan gara”, dio Amezketak.
Izan ere, orain lekuz aldatzen ari dira, Musika Eskola dagoen eraikinera hain zuzen ere. “Oraingoan ere, Udalak aukera eman digu Musika Eskolako lokal batean guk erabiltzen ditugun material guztiak gordetzeko. Eta, entseguak Biarte Dantza Eskolan egiten ditugu”.
…eta, Basauritik Mundura
Ikuskizun gehienak Euskal Herri mailan eskaini dituzte, baina gure mugetatik kanpo ere lau haizeetara zabaldu da Antzart Dantza Taldearen esentzia.
2008ko maiatzean Toledon aurkeztu zuten Nortasunaren Bila, Tea Festibalean (espektakuluak eta antzerki alternatibo, esperimentala eta garaikidea), eta urte bereko abuztuan Gironan erakutsi zuten ikuskizuna nazioarte mailako Fitag Festibalean.
“Nortasunaren Bila Toledon plazaratu genuenean istorioaren o ahotsa gaztelaniaz egin behar izan genuen. Gironan, aldiz, euskarazko bertsioan aurkezteko esan ziguten, nazioarteko jaialdi bat delako eta bertara Mundu osoko hizkuntzak eta kulturak eramaten dituztelako”, dio Amezketak.
Anekdota moduan Enekok dio Gironako publikoari “izugarri” gustatu zitzaiola ikuskizuna eta Antzart Dantza Taldeko kideak “zur eta lur” gelditu zirela. “Ez genuen horrelako harrerarik espero eta genituen itxaropen guztiak gainditu zituen hango publikoak. Benetan, liluratuta geratu ginen bertako publikoak zeinen ondo hartu zuen gure ikuskizuna!”, dio Amezketak, oraindik ere bizi izan zutenaz txundituta.
Iratxoen kondairak
Nortasunaren Bila espektakuluaz gain, beste aktuazio berri bati ekin zion Antzart Dantza Taldeak 2009an: ‘Iratxoen kondairak’. Pertsonaia mitologikoei buruzko istorioak kontatzean datza ikuskizuna, ume txikiei zuzendutakoa eta antzerki formatuan.
“Nortasunaren Bila ikuskizunean erabiltzen ditugun musika eta pertsonaiak erabiltzen ditugu ‘Iratxoen kondaira’ kontatzeko. Besteak beste, Anbotoko Mari, Basajaun eta Tartalo bezalako pertsonaien istorioetan sakontzea da helburua eta modu ludiko batean umeei helaraztea”, dio Amezketak.
2009ko abenduaren 8an proiektu honen aurreaurkezpena egin zuten Arrankudiagan eta hurrengo egunean estreinaldi nagusia eskaini zuten Zamudion. Hortik aurrera, zenbait eskoletan aurkeztu dute Iratxoen kondaira. Hala nola, Basozelai-Gaztelu eskolan 2013ko apirilean.
Agurra antzokian
Abenduaren 11n, Basaurin Be Bagara jaia ospatuko da Social Antzokian. Aurten arratsaldeko saioa izango da eta jardueraz beterik egongo da programa. Tartean, Antzart Dantza Taldearen Nortasunaren bila ikuskizunaren despedida izango da. “Agur esango diogu ikuskizunari eta datozen urteetarako beste proiektu batzuetan murgilduko gara”, dio Eneko Amezketa Antzart taldeko kideak. Gauzak horrela, 22. ikuskizunarekin batera, Nortasunaren Bila lana agurtuko dute hamaika urtez han eta hemen taula gainean ibili ondoren.
Argazkia: Koldo Fernandez
Solobarriako plazako karpak 100 lagun baino gehiago elkartu ditu gaur goizean, Euskararen Eguna dela eta antolatutako Mintzodromoan. Bertan izan dira Euskaltegiko ikasle eta irakasleak, Berbalagunak, Basauri ikastetxeko ikasle eta irakasleak eta udal ordezkariak, hiru mintzagaien inguruan berba egiten: gaur egungo bizitzaren erritmo azkarraz, urak har ditzakeen eremuetan eraikitzeaz eta fake news fenomenoaren inguruan.
Euskararen egunak giro ederra ekarri du Solobarriako Mintzodromora eta bertako partaideak gogoz aritu dira istorioak euskara hutsean elkarbanatuz.
Olentzero eta Mari Domingi Basaurin daude jada! Gaur bertan euren etxea zabaldu dute eta eurekin zuzenean berba egiteko aukera izan dugu!
Etxea Antonio Fernandez kaleko 17. zenbakian dago eta zabalik egongo da abenduaren 2tik 23ra bitartean, astelehenetik ostiralera 16:30etik 20:30era, eta larunbatetan eta igandetan 12:00etatik 15:00etara.
“Urtero bezala, Basauri Merkatarien Elkarteak gune magiko bat sortu du txikienek Olentzerori eta Mari Domingiri gutunak pertsonalki eman ahal izateko”, diote Merkatari Elkarteko ordezkariek.
GEURIAn Olentzerori eta Mari Domingiri idazteko gabon gutunak ditugu eskuragarri:
JAITSI | Olentzerori eta Mari Domingiri idazteko gabon gutunak!
Gutunak entregatzeaz gain, txikiei zuzendutako ipuin kontalaria izango da abenduaren 26an eta 27an Olentzeroren eta Mari Domingiren etxean.
Jose Feijoo Basauri Merkatari Elkarteko presidenteak giltzak eman dizkie gaur arratsaldean Olentzerori eta Mari Domingiri // Geuria
Bi egunetan bi emanaldi antolatuko dituzte: lehenengo emanaldia 17:30ean izango da eta 3 eta 5 urte bitartekoentzat egongo da zuzenduta, eta bigarren emanaldia 18:30ean hasiko da, 6 urtetik gorako umeentzat.
Selfieak eta zozketa
Olentzeroren eta Mari Domingiren Basauriko etxea bisituko duenak oparia jasoko du.
Basauri Merkatari Elkartetik diotenez, abenduaren 2tik 23ra bitartean etxea bisitatu eta bertan selfie bat aterako duenak eta Instagramen edo Facebooken argitaratuko duenak, @basauricomercio etiketatuta, Social Antzokiara joateko zinemarako bi sarrera lortuko ditu opari.
Gehiegizko lanaldiak, nominen atzeratzea eta ez ordaintzea, aurretik hitzartutako soldata-hobekuntzak ez aplikatzea, langileen legezko ordezkaritzari informaziorik ez ematea edota laneko materialetan akatsak izatea salatu dute Basauriko udal eraikinetako garbitzaileek.
“Basauriko Udalaren eraikin eta lokalen garbiketa-zerbitzua OHL-UTE Basauriko Eraikinak Garbi enpresari esleitu zaionetik, 2024an bertan, zerbitzu horiek ematen dituzten langileek lan-baldintzen okertze sistematikoa eta lan-eskubideen atzerakada jasaten ari dira”, salatu dute sindikatuek.
Hain zuzen ere, langileen batzordeak eta LAB, ELA eta ESK sindikatuek hilabeteak daramatzate esleipena duen enpresa berriak egindako “ez-betetze larriak” salatzen.
“Enpresaren jarrera eta Basauriko Udalaren inplikazio falta ikusita, elkarretaratzeak egin genituen azaroaren 27an eta 28an udaletxearen aurrean. Horrela, langileek enpresaren jarrera onartezinaren aurrean gogaituta daudela adierazi dute, eta Basauriko Udalari azpikontratatutako zerbitzuak betetzen direla eta horiek ahalbidetzen dituztenen lan-eskubideak errespetatzen direla zaintzeko duen betebeharra bete dezala exijitu diote”, adierazi dute sindikatuetatik.
Elkarretareatzeak egingo dituzte asteazkenero udaletxe aurrean. “Honako egoera hau —beren negozioaren errentagarritasuna emandako zerbitzuen gainetik lehenesten duten enpresekiko azpikontratazioen bidez arlo publikoa kudeatzearen ondorio zuzena—, ez du langileengan eragin negatiboa soilik, baizik eta eskoletan, kiroldegietan eta beste udal-eraikin batzuetan ematen den zerbitzuetan ere”, diote.
Basauriko Javi Conde klub paralinpikoak adimen-urritasuna duten atletentzako Espainiako Feddi kros txapeldun titulua berretsi du.
Txapelketa azaroaren 30ean, larunbatez, izan zen San Migeleko Lapatzako zirkuituan. Atletek Kirol Trebetasunak, Egokitua, Lehiaketa eta Errelebo Mistoen proba berrian kategorietan hartu zuten parte.
Klub basauriarrak urrezko zortzi domina, zilarrezko lau eta brontzesko bost domina irabazi zituen. Kategoria nagusian, Angela de Miguel eta Raul Martinez izan ziren txapeldunak.
Sailkapen orokorrean Kantabriako ACDE kluba bigarren izan zen urrezko bi dominekin eta brontzesko batekin, eta hirugarren sailkatu zen Puertollanoko kluba urrezko domina bakarrarekin eta zilarrezko hirurekin.
“Proba honekin, Bertako Javi Conde klubak amaiera eman dio 2024ko denboraldiari, pistan zein krosean lortutako hiru garaipenekin”, adierazi dute klubeko ordezkariek.
☉ Basauri
Basauriko Udalak adierazi du “berdintasunerako politika berriak ezartzeko eta hobetzeko bidean” jarraitzen duela
Emakumeok Bat Emakume Elkarteen Federazioak eta Basauriko Mugimendu Feministak herriko berdintasun politiketan “atzerapauso nabarmenak” eman izana egotzi diote Basauriko Udalari.
Isabel Cadaval Berdintasun arloko zinegotziaren arabera, Basauriko Udalak beharrezko politika horietako “asko” garatu ditu, eta politika horiek “hobetzeko eta berriak ezartzeko” bidean jarraitzen duela zehaztu zuen. “Horregatik ezin dut bat egin osoko bilkura honetan Udal honetako berdintasun-politika publikoei buruz esan denarekin: politika horiek geldirik daudela edo atzera egin dutela, edo baliabideak inoiz iristen ez direla”, esan zuen Cadavalek.
Ildo horretan, adibide batzuk eman zituen Cadavalek: “2021az geroztik, % 30 igo dira modu zuzenean berdintasun-politika publikoak; azken bi urteetan, hezkuntzaren arloko bi proiektu berri jarri ditugu abian: batetik, eskola-patioak eraldatzeko proiektua, eta, bestetik, Behin eta Berriro ekimena, indarkeria matxistarekin lotutako edukiak metodologia berritzaile batekin lantzeko gune egonkorra; Azaroak 25 plaza izendatu dugu, feminismoaren aldarrikapenetarako espazio publikoaren konkista bezala; eta jai-inguruetan eraso matxistei erantzuteko protokolo eraginkor bat lantzea lortu dugu”.
“Badakit berdintasunerako politika publikoak nahiko genukeena baino motelago doazela. Baina ez Udal honetan bakarrik, munduan baizik. Eta berdintasun-politika publikoak beharrezkoak ditugu, emakumeen eta gizonen arteko desberdintasun-testuinguru onartezinean bizi garelako”, adierazi zuen Cadavalek.
Langileak kontratatzea
Emakumeok Bat Emakume Elkarteen Federazioak eta Basauriko Mugimendu Feministak zenbait galdera egin zituen azaroko osoko bilkuran, besteak beste, emakumeen memoria historikoari edo berdintasun arloan langileak kontratatzeari buruzkoak.
Emakumeok Bat eta Basauriko Mugimendu Feministako kideak azaroko osoko bilkuran // Geuria
Emakumeen memoria historikoa berreskuratzeari dagokionez, Cadavalek adierazi zuen Emakumeen Aztarnen Mapa prestatzeko proiektua aurreikusita dagoela: “Asmoa da proiektu horri ekin ahal izatea plakak eta aztarnak dauden kokaleku guztiak aztertu ondoren, eta mapaketa horretan sartuko genituzke 2022an eta 2023an hainbat eraikin publikotan jarri genituen M8ko horma-irudiak ere”.
Era berean, indarkeria matxistaren biktima eta bizirik atera diren emakumeen memoriala osatzeko proiektuaz berba egin zuen Cadavalek: “Memorialean zer esaldi jarri erabaki gabe daukagu. Berdintasun Kontseiluan erabakiko dugu hori. Eta hori behin erabakita, espazio hori amaitutzat emango dugu”.
Bestetik, Indarkeria Matxistari aurre egiteko bigarren tokiko Planak eta Berdintasunerako lehen Barne Planak ezartzeko “langilerik ez” dagoela salatu zuten emakumeen taldeek, eta Berdintasun Arloak administraririk ez duela ere azpimarratu zuten.
Zentzu horretan, aurtengo ekaineko osoko bilkuran, bi lanpostu sortzea onartu zela gogorarazi zuen Cadavalek: “Lanpostu horiek Berdintasun arloa kokatuta dagoen Gizarte Politikako arlora bideratuta daude. Lanpostu horietako bat bete da jada, baina bestea falta da, eta, hain zuzen ere, ahalik eta epe laburrenean egin behar da”. Administrariari dagokionez, Berdintasun arloan beste langile bat egon dadin prozesu-administratiboa hasi du Udalak.
Halaber, Indarkeria Matxistaren Biktimak Artatzeko Erakunde arteko Protokoloaren garapenean, prozesuan ez dituztela kontuan hartu ez Mugimendu Feminista ez Berdintasun Kontseilua salatu zuten Emakumeok Bat Emakume Elkarteen Federazioak eta Basauriko Mugimendu Feministak.
“Protokoloari dagokionez, Berdintasun Kontseilua osatzen duten hainbat elkartek parte hartu dute azken hilabeteetan protokolo hori aurkezteko saioetan, eta oraindik bilera batzuk egiteke daude. Gainera, duela gutxi, protokoloaren laburpena bidali zaie arlo guztietako Basauriko elkarte guztiei”, esan zuen Cadavalek.
Berdintasun Kontseiluak Basaurin 20 urte baino gehiago daramala lanean azpimarratu zuen Cadavalek: “Parte hartzeko oso gune baliotsua dela uste dugu eta bere parte hartzearekin kontatzen jarraituko dugu”.
Obrak Marienean
Marienea Basauriko Emakumeen Etxeak eta Manuela Egiguren eta Ate Zabalik lokalek “arazo estrukturalak” dituztela ere salatu zuten emakumeek. Zehazki, Marienean itoginak daudela eta Manuela Egiguren eta Ate Zabalik elkarteak dauden lokaletan berogailuekin arazoak daudela adierazi zuten.
Ildo horretan, Isabel Cadaval zinegotziak jakinarazi zuen, Marieneako estalkia iragazgaizteko “proiektu integral bat” daukala Udalak esku artean: “Proiektua nahiko handia da, eta aurreikuspena da 2025eko lehen hiruhilekoaren amaieran hastea lanak”, adierazi zuen Cadavalek.
Hala ere, konponketa integral hori iritsi arte, Udal Brigada “esku hartze espezifikoak” egiten ari dela zehaztu zuen. “Proiektua mahai gainean dago, eta, jakina, ahalik eta lasterren ekin beharreko obra da”, esan zuen Cadavalek.
“Manuela Egiguren eta Ate Zabalik lokalei dagokienez, arazoak daude berokuntza-sisteman. Joan den neguan gorabehera dezente izan ziren, eta hainbat aldiz jardun zen. Aurten, berogailuak piztuta, egiaztatu da ez dabiltzala ondo. Jarraipen espezifikoagoa eta intentsiboagoa egiten ari dira, zerbitzu teknikoek egoki iritziz gero ordezkapen bat egin behar den ikusteko”, adierazi zuen Cadavalek.
Amaitzeko, Emakumeok Bat Emakume Elkarteen Federazioak eta Basauriko Mugimendu Feministak bilera eskatu zuen Asier Iragorri alkatearekin eta Udalean ordezkaritza duten alderdietako ordezkariekin. Azaroko osoko bilkuran Iragorrik adierazi zuen batzarra izateko arazorik ez duela eta egingo dutela.
Argazkiak / Basauriko Mintzodromoak 100 lagun baino gehiago bildu ditu Solobarrian
Argazkiak / Euskara ahoan, 120 lagunek hartu dute parte Galdakaoko Mintzodromoan
Bideoa / Olentzeroren eta Mari Domingiren etxea zabalik dago jada Basaurin!
Argazkiak / Euskara ahoan, 120 lagunek hartu dute parte Galdakaoko Mintzodromoan
Argazkiak / Tortilla, indabak eta giro bikaina Usansoloko jaietako herri bazkarian
Argazkiak / ‘Konponbidea ez bazara, arazoa zara’ lemapean manifestazioa egin dute A25ean Galdakaon
Bideoa / Olentzeroren eta Mari Domingiren etxea zabalik dago jada Basaurin!
Txubelasuk mural-margoketa, umeen ikuskizuna eta txokolatada antolatu ditu Zeberion, Euskararen egunean
