[Geuria #080 alean argitaratutako elkarrizketa] Zortzi urte joan dira Etxebarrin ArgipeanClik argazkigintza elkartea sortu zutenetik. Hainbat lagunen artean ideiak eta ezagutzak komunean jarri zituzten. Horren ostean, aurretik jada existitzen zen Itzala deituriko proiektuari bizitza berri bat ematea erabaki zuten. Gaur egun, pandemiaren ostean berriz jarduerara bueltatu ahal izan dute eta 2022ra begira asteburu osoko irteerak berreskuratzeko eta argazkigintza ikastaro bat sortzeko asmoa dute. Joshua Miravalles (Etxebarri, 1982), taldeko sortzaileetako bat da, eta orain, Eneko Llonarekin (Etxebarri, 1978) eta Juan Bartolomerekin (Arrigorriaga, 1959) batera bokala da elkartearen barruan.

Nola bururatu zitzaizuen ArgipeanClick sortzea?
Joshua Miravalles: Gaur egun ArgipeanClick-ek zortzi bat urte ditu. Baina Argipean-ek, benetan, 11-12 urte ditu. Ideia gazteagoak ginenean sortu zen, orain jada ez dauden beste kide batzuekin batera. Lehendik zegoen Itzala izeneko elkarteari jarraipena ematea zen hasierako asmoa. Argazkilaritzako ikastaroa zen itzala; baina ikastaroaren ondoren ez zegoen ekintza gehiagorik, eta bakoitzak bere kabuz egiten genuen. Orduan, hainbaten artean argazkiez hitz egitea bururatu zitzaigun, argazkiak gustuko dituen jende gehiagori deitzea eta “piña” pixka bat egitea. Modu honetan guztion artean sortzen ziren ideiak argazkien bidez irudikatzea lortu nahi genuen.

Gaur egun, zenbat lagun zaudete taldean?
J.M.: 27 bazkide gara, eta batzordea eta zuzendaritza sei-zazpi pertsonek osatzen dugu: diruzaina, idazkaria eta bokalak.

Argipeanclikeko kideak // Utzitakoa

Proiektuak hainbat urte ditu, beraz. Zutik jarraituko zuela uste zenuten?
J.M.: Hasi ginenean, gure asmo bakarra proiektua aurrera eramatea zen, ekintzak egitea eta argazkiaren munduan mugitzea. Ez genuen ikusten nola egon zitekeen elkartea hainbat urte barru, baina bagenekien aurrera jarraitu behar zuela. Proiektua hasieran oso laburra izan zen, bi ikasturtekoa besterik ez. Baina betiko tabernan hainbat pertsona elkartzen eta elkar ezagutzen hasi ginen. Argazkigintza elkarte bat egiteko asmoarekin, gurea bultzatzea erabaki genuen, paper guztiak berriro ez betetzeko. Zortzi bat lagun elkartu eta bultzada batzuk ematen hasi ginen berriro, ikusgarriago egiten, eta halaxe iritsi gara gaur egunera arte.

Jarduerara itzultzeko gogoa zenuten?
Eneko Llona: Txangoak, irteerak eta asteburu-pasak berreskuratzeko gogo handia geneukan. Azaroan hasi gara txangoak berreskuratzen, hain gustuko ditugun irteerak egiten, lagunen artean eguna pasatuz.

J.M.: Ekintza guztiak geldirik izan genituen, eta elkarte gisa, sozializatzeko beharra geneukan. Batez ere, guztiok komunean dugun hobby bati ekiteko gogo handia geneukan, lehen antolatzen genituen hitzaldiak berriro hartzeko gogoa.

Juan Bartolomé: Gauzatxo batzuk egiten aritu gara. Tontakeriaren bat egin genuen berrogeialdian, hileroko erronkak izan genituen gure artean, oraindik ere mantentzen ditugunak baina ezer ez, betiko ekintzekin alderatuz gero.

Zer proiektu dituzue etorkizunera begira?
J.M.: Hurbilenekoa udazkeneko argazki-irteera izan da: orain arte asteburu osokoa izaten zen, baina daukagun egoeraren ondorioz egun bakarrean egitea erabaki genuen. Azaroaren 13an hitzaldi bat egin genuen argazkilari profesional batekin. Datorren urteari begira, hitzaldiekin jarraitu nahi dugu, asteburuei heldu eta, agian, argazki-ikastaroak egiten hasiko gara, bazkideez gain, parte hartu nahi duen edozein pertsonari begira.

J.B.: Estudioaren erabilera bultzatzea ere gustatuko litzaiguke. Normalean hainbeste lantzen ez ditugun gauzetan trebatzeko erabiltzen ari gara.

Txangoak berreskuratzeko gogoa hirurok aipatu duzue. Gustukoen duzuena da?
E.L.: Bilatu nahi duzunaren arabera. Irteerak oso ondo daude, ikaskideekin ondo pasatzeaz gain, askotan haiengandik ikasten duzulako. Hori da irteerek eskaintzen dizutena.

J.M.: Niretzat pertsonalki bai, argazkiak egitera bultzatzen nauelako. Ez da berdina Edinburgora oporretan astebete joatea, edo Bilbora buelta bat ematera jaistea. Nobedadea da inspiratzen nauena. Taldean irteera bat egiten duzunean, ezagutzak, trikimailuak eta aholkuak partekatzea da politena. Edo beste batzuek nik inoiz probatu ez dudan teknika bat egiten dute, eta azaldu eta irakasten didate. Profesionalenetik hasiberrienetara eta alderantziz.

J.M.: Niri asko gustatzen zaizkit. Hala ere argazkigintza oso bakartia da, askotan bakoitza bere kabuz doalako argazkiak egitera. Zaila da denok gauza bera atera nahi izatea, bakoitzak gauza desberdin bat ikusten baitu. Oporretan ere gertatzen da, argazkiak gustatzen zaizkion bakarra bazara, jendea nekatu egiten duzu azkenean.

Argipeanclikeko kideak irteera batean // Utzitakoa

Zer erantzun jasotzen duzue jendearengandik hitzaldiak antolatzean?
E.L.: Jendeak interesa du, uste baino jende gehiago dago interesatuta ikastaroari garrantzia ematen diozunean. Izan ere, nagusiki mugikorrarekin dabilen jendeak kamera zer den jakiten du hura erabiltzen ikasten duenean. Gero, banaka eta pertsonalki ere, dezente erakartzen du.

J.M.: Erantzuna ona izaten da. Jende gehiago erakartzea lortu dugu, batez ere lehenagotik argazkilaritza gustuko zuen jendea. Batzuetan jendeak ikastaroen inguruan galdetzen digu kalean; edo erosi berri duen kamera erabiltzen ikasi nahi duen jendea ere etortzen zaigu horri buruz galdetzera. Beti dugu horri buruzko komentario on bat. Asteburuko irteera bat egiten dugunean, bestealde, jendearen erantzuna ona izaten da.

J.B.: Gero eta argazki gehiago daude, gero eta jende gehiagok, mugikorrarekin bada ere, ikasi nahi du. Eta askotan kamera bat eduki arren, ez duzu lortzen nahi duzuna ateratzea. Horregatik askotan hurbiltzen dira hitzaldietara, ezagutza horiek lortu ahal izateko.

Nondik datorkizue argazkigintzarako grina?
E.L.: Mendira joatetik bereziki. 

J.M.: Mendia da batez ere grina hori piztu didana. Horrez gain, bidaiek edo Nathional Geographic-eko dokumentalek ere eragin handia izan dute nire pasioan.

J.B.: Etxean nituen makinekin frogatzetik hartu nuen nik pasioa. Zuri-beltzean argazkiak ateratzen zituzten errebelatzeko makinak gustuko nituen. Baina Joshua eta Enekoren moduan, naturak eman dit gehiena: Mendiak, paseoek eta txangoek.

Zer sentiarazten dizuete?
E.L.: Argazkia ateratzerakoan bizitzen duzun unea, argazkia ateratzen ari zaren lekua eta zure buruan bilatzen duzun ideia hori ematen dizute.

J.M.: Argazkia, oroitzapen bat da, argazkia egiten duen pertsonak transmititu nahi duena. Hura ateratzeko momentuan zenituen usainak, sentsazioak eta pentsamenduak gogorarazten dizkizute ateratako irudiek.

J.B.: Gauza asko ematen dizkizu, baina beste batzuk ere kentzen dizkizu. Izan ere, oso gutxitan ateratzen dut nahi dudana. Kirol-ekitaldietan esaterako, argazkia lortzeko helburuarekin, gauza asko galtzen dituzu, ez duzu ikusten gertatzen ari den guztia.

Nolakoa da argazkien plangintza?
E.L.: Argazki batzuk nahi gabe aurkitzen dituzu, baina une jakinean dagokion tokian egon behar duzu eta kamera prest eraman. Argazki ona ateratzeko une egokia itxaron behar da.

J.M.: Gaur egun, zerbait aurkitzeaz eta erretratatu nahi izateaz gain, argazkilaritza mailan eta argazkilari gisa, plangintza eta argazki horren bila goaz. Noiz, nola eta zergatik aterako zaidan, eta hori guztia aztertu eta aurkitzeko tresnak erabili behar dira.

Zer eragin dute argazkilari profesionalek zuengan?
J.M.: Ezagutza partekatzea eta ikastea. Interesgarriena World Press Photo izan den mutil edo emakume argazkilari profesional batekin harremanetan jartzea da. Argazkilari horrek nazioarteko sariak ditu, eta ezaguna da gure lurraldetik kanpo. Guretzat plazer bat da haiekin denbora partekatzea.

J.B.: Bakoitzaren detaileak eta teknikak geratzen zaizkizu. Bakoitzari gauza batzuk gustatzen zaizkio, dena ez duzu gustuko hizlariarengandik. Baina, azkenean, normalean lantzen ez dituzun gauzak ikusten dituzu, eta, horietatik asko ikasten duzu.

Argazki batek mila hitzek baino gehiago balio du?
E.L: Nik uste dut baietz. Izan ere, zuk gai bati buruz iritzi jakin bat izan dezakezu, baina argazki bat hura aldatzeko gai izan daiteke.

J.M.: Gainera, ez duzu inoiz aldameneko pertsonaren interpretazio bera izango, oso gauza esplizitua ez bada behintzat.

J.B.: Hala ere, argazki batzuek mila hitzek baino gehiago balioko dute, baina beste batzuek ez hainbeste. Azkenean, argazkia ikuspuntu bat da, argazkia ez da inpartziala, zuk nahi duzuna ateratzen duzu eta nahi ez duzuna ateratzeari uzten diozu. Orduan mila hitz baino gehiago balio dezake, baina nahi duzuna enfokatzen duzunez, hitz asko kanpoan geratzea ere gerta daiteke.

Bere benetako balioa galdu du argazkiak?
E.L.: Luze jotzen duen eztabaida da, baina uste dut baietz. Esentzia hori pixka bat galdu da sare sozialekin, denak balio baitu gaur egun, baina ez da horrela. Argazkia mugikorrean egiten duen jendeak bikaina ikusten du irudia berarentzat, baina ez du zerikusirik kamera batekin egindako argazki on batekin. 

J.M.: Galdera hau bera hogeita bost urtetik beherako norbaiti egiten badiozu, ezetz esango lizuke. Nire ustez, paperezko argazkigintza bizi izan dugunontzat, sare sozialek apur bat indargabetu dute argazkia. Kontuan izan behar da sare sozialekin pertsona batek egunean mila irudi ikus ditzakeela eta ez dagoela denborarik guztiak aztertu ahal izateko. Hala ere, sare sozialak ere irudia eta argazkia izaten jarraitzen dute.

J.B.: Pixka bat debaluatu da. Gazteagoa nintzenean lagunekin joaten nintzen bilera batera edo mendira, eta argazkilari ofiziala nintzen, argazkigintza gustatzen zitzaidalako eta haiei ez hainbeste. Gaur egun, zerbait atera nahi izan dudanerako, dena sareetan dago.

Edonork atera ditzake argazki onak?
E.L.: Nik uste dut noizbait zerbait ona ateratzeko aukera izan dezakeela edonork. Askotan, norberaren ikuspegiak dauka influentzia gehien horretan. Mugikorrarekin argazki on bat ateratzeko ezagutza ez dauka edonork. Guk geuk hobetu dezakegu.

J.M.: Unea, eguna eta lekua oso garrantzitsuak dira. Gaur egun, denek dute mugikorra, eta denek alde beretik egiten dute argazki bera. Ezer berezirik gabe. Berritasunik gabe.

J.B.: Edonork egin dezake hobera, baina edonork ez ditu beste batzuek egiten dituzten gauzak egiten. Lehenik eta behin, kamera berarekin pertsona batzuk nik inoiz ikusiko ez nukeen zerbait ateratzeko gai direlako. Funtsezkoa da ikusmena. Besteengandik desberdintzen zaituen zerbait da.