☉ Etxebarri
Elisabeth Luengo: «Arku tiroan emakumeen maila klubetik harago eramatea da nire erronka»
Etxebarriko Arkulariak elkarteak ateak zabaldu dizkio herriari. Elisabeth Luengo Luque presidentearekin egin dugu berba kirol olinpiko honen bitxikerien inguruan
Urte hasierarekin batera, Arkulariak elkarteko kideekin izan gara, euren artean antolatutako lehiaketa ez-ofizialean. Helburua kide berriek eta betikoek elkar ezagutzea eta euren esperientziak partekatzea izan da, inmertsio ariketa modura. Bertan, Elisabeth Luengo Luque Arkulariak elkarteko presidentearekin egin dugu berba (Durango, 1992). 7 urte zituela hasi zen arku tiroketan Luengo, osabarekin batera, eta lehen momentuan jakin zuen kirol hark aztarna sakona utziko ziola. Hasi zenetik sari ugari irabazi ditu Bizkaian, Euskal Herrian eta baita estatu mailan ere. Gaur, 31 urterekin, Etxebarriko Arkulariak elkarteko presidentea dugu eta kirol honen inguruan egin dugu berba.
Zer egin zenuten joan den urtarrilaren 14an Etxebarriko kiroldegian? Elkarteko lehiaketa ez-ofiziala antolatu genuen urte hasieran. Neurketa horren helburua arku-tiroketan hasten diren kirolariak eta adituagoak diren horiek elkar ezagutu eta esperientziak elkarbanatzea da. Arkulariak elkartean maila lokalean, estatu mailan eta nazioartean izan diren kirolariak ditugu! Horregatik oso garrantzitsua da guretzat elkarteko kideek euren artean elkar ezagutzea eta elkartea bera zazpi haizetara zabaltzea. Elkartea 1998an sortu zen eta helburua arku-tiroketa mundu zabalean hedatzea dugu, xede zaila bada ere.
Zergatik da zaila? Inbertsio handia egin behar delako ekipamenduan. Oso kirol garestia da. Hala ere, arku-tiroketa gurean praktikatu nahi duenak ez du zertan oztopo hori izan behar, elkarteak utziko diolako behar duen materiala, hala nahi badu: arkua, geziak… kirolari berriak aurrerapausoak ematen dituen heinean, normalean, ekipamendu propioa erosi ohi du.
Arku tiroketaren jatorria ehizan dago eta gaur egun kirol olinpikoa dugu. Kirola bada ere, armekin lehiatzen zarete. Zer suposatzen du horrek guztiak? Egia da: arku tiroketan armak erabiltzen dira, baina nabarmendu behar da berez ez dela kirol arriskutsua. Are gehiago, kirol oso segurua da. Etxebarriko taldean gazte asko dago, umeak barne. Gainera, elkartean zalantzan jarri ezin daitezkeen segurtasun neurri zorrotz jakin batzuk dauzkagu. Arkua arma bat izango da beti eta berau erabili ahal izateko lizentzia bat eskuratu behar izango da. Arku-tiroketan eta teknologia esparruari begira, lehiaketarako arkuak eta geziak ez daude antzinakoak bezala prestatuta: ez daude ehiza egiteko pentsatuta.
Nolako tramiteak egin behar ditu pertsona batek arku-tiroketan aritu ahal izateko? Pertsona batek benetan zail dauka arku tiroketan bere kabuz ikasteko. Arkuak eta geziak saltzen dituzten kirol denda jakin batzuetan lizentziak banatzen dituzte, baina horiek arkua dendatik etxera garraiatzeko baino ez dute balio. Behin etxean, lursail handi bat badauka arkulariak ez du inolako problemarik izango praktikatu ahal izateko, lursail hori bere jabetzakoa den heinean. Arkua etxetik kanpo eraman nahi bada, monitore batek sinatutako lizentzia espezifiko bat izan behar du arkulariak, poliziarekin arazorik ez izateko. Hala ere, arku tiroketa ezin da edonon praktikatu. Murrizketa ugari daude. Bide hori jorratuko duen kirolariak Federazioak aginduko dizkion pausu guztiak jarraitu beharko ditu, hala nola, hastapeneko ikastaro jakin batzuk egin, baina normalean ikastaro horiek oso sinpleak izan ohi dira: mina ez hartzeko modukoak eta kito.
Baina bide hori ez da gomendagarriena. Nire ustez, kirolean murgildu nahi duenak gurea bezalako elkarte batean izena eman beharko luke. Gurean monitore bat izango du arkulari berriak eta barneratu beharreko kontzeptuak astiro-astiro jasoko ditu.
Nolako ibilbidea jorratzen du arkulari batek Arkulariak elkartean? Hasteko, bisoredun hastapen arku bat ematen zaio kide berriari eta lehen saioetan gainontzekoek baino distantzia txikiagoan botatzen dituzte geziak. Monitoreok klaseak ematen ditugu eta ikasle bakoitzaren trebetasunaren arabera, kontzeptu jakin batzuk barneratu eta perfekzionamendu saioak lantzen ditugu beraiekin. Ikasleak aurrera egin ahala, ekipazioa eta kirolari bakoitzaren helburuak aldatuz doa. Etxebarrin, esaterako, estatu mailan erakusten den KSL teknika lantzen dugu ikasleekin. Jatorria Koreatik AEBetara joan zen Lee ‘coach’ edo entrenatzailean dugu. Arkulariaken bere teknika modu zurrunean jarraitu eta irakasten saiatzen gara.
Nola bereizten dituzue mailak arku-tiroketan? Judoan gerrikoak erabiltzen diren bezala, hemen ‘gezi mailak’ erabiltzen ditugu. Maila bakoitzak helburu jakin batzuk ditu eta behin eskuratuta hurrengo gezi mailara salto egiten du arkulariak, eta beste helburu espezifiko batzuk lortu behar ditu. Horrela osatzen dugu arkulariaren garapena.
Berez modalitate asko daude arku-tiroketan. Gaur egun zazpi modalitate daude: Aire zabaleko dianaren gaineko arku-tiroa, aretoko arku-tiroa, landa-tiroa, distantzia luzeko arku-tiroa, arku-lasterketa, arku-eskia eta basoaren ibilbidea. Gu aire zabalean, aretoan eta landa tiroan aritzen gara. Euskadin eta estatu mailan ez dira lantzen distantzia luzeko arku-tiroa, arku lasterketa eta arku-eskia. Basoaren ibilbidea praktikatu egiten da, baina gu ez gara asko aritu modalitate horretan, egia esateko.
Eskualdeko zein lekutan eta zenbatean behin praktikatu daiteke hain berezia den kirol hau? Etxebarriko Barandiaran institutuan egiten ditugu entrenamendu saioak asteazken eta larunbatero. Egun triste bi baino ez dira. Horregatik, eta elkarte izanda, Bizkaiko beste leku batzuetan praktikatzeko aukera dugu, lurraldeko beste elkarteekin batera. Horrela, entrenamendu saioak handiagoak izan daitezke.
Entrenamenduak alde batera utzita, hainbat lekutan ibili zarete geziak botatzen. Leku guztietan ibili gara, egia esateko. Euskal Herri mailan presentzia handia dugu eta Arkulariak Euskal Herriko txapeldun izan da errekurbo diziplinan. Iaz txapeldun hirukoitzak izan ginen Euskal Herri mailan, Aire zabaleko dianaren gaineko arku-tiroan: mutil eta neska txapeldunak izan genituen, eta taldeak ere lehen postua eskuratu zuen. Bizkaia mailan ere hainbat txapelketa irabazi dugu. Estatu mailan ere ibilitakoak gara: ni neu landa-tiro modalitateko txapelduna izan nintzen 2020an eta txapeldunordea izan naiz behin baino gehiagotan.
Marka itzela! Nondik datorkizu arku-tiroketarekiko pasio hau? 7 urterekin hasi nintzen geziak botatzen, nire osaba hasi zenean. Probatu nuen eta gustua hartu nion. Horregatik izena eman nuen elkartean. Gaztetxoa izanik nahiko ezaguna izan nintzen Euskal Herri mailan. Estatu mailako txapelketetan ere parte hartu nuen, baina laster, ikasketak zirela eta, alde batera utzi behar izan nuen arku-tiroketa. Ikasketak burutu ostean berriro bueltatu nintzen eta harrezkeroztik Euskadiko eta Espainiako txapeldun bilakatu nintzen landa-tiroan. Hainbatetan txapeldunorde ere lotu naiz kategoria berberean, Euskadiko selekzioarekin Espainiako txapelketako aire zabaleko modalitatean txapelduna izan naiz talde mistoetan eta mundu mailan aritutakoa ere banaiz!
Umeez gainera, adin askotako kideak ikus daitezke gaur, eta benetan deigarria da emakumeen presentzia ia betidanik gizonezkoen mundua izan den kirol honetan. Benetan poztekoa da, hasieran oso neska gutxi zeudelako Arkulariak-en. Denborak aurrera egin ahala, gero eta emakume gehiago hasi ziren izena ematen eta gaur egungo egoera oso itxaropentsua da: elkarteko %40 emakumeak gara. Egia da Federazioan eta nesken arteko maila orokorrean lan gehiago egin behar dugula, askotan neskek klub mailan bukatzen dutelako beren ibilbidea. Horixe da aldatu behar duguna: emakumeen maila klubetik harago eramatea da nire erronka.
Aurten ere beste aldaketa nabarmen bai bizi izan duzu: elkarteko presidente izendatu zaituzte. Aurten presidentzia aldaketa izan du elkarteak. Batzorde berria eratu dugu eta hainbat aldaketa ekarri ditugu Etxebarriko taldera, teknika berriak ezarriko ditugu, txapelketa berrietan parte hartzeko aukera ahalbidetuko dugu, arku berriak erabili ahal izango ditugu helburu bakarrarekin: elkartea bera berriztea.
☉ Etxebarri
Lezama Legizamoneko errepidea konponduko du Etxebarrik 175.000 euroko inbertsioarekin
Lezama Legizamoneko errepidean izandako hondoratzeak eta desnibel-arazoak konpontzeko lanak hasi ditu Etxebarriko Udalak.
Gainera, harri-lubetazko horma bat eraikiko dute euste-sistemarik ez duten bi eremutan: “Horrek aukera emango du lurraren egonkortasun-arazoak eraginkortasunez konpontzeko eta epe luzera bide-segurtasuna bermatzeko”, diote udal ordezkariek.
Obrak egiteko bideko errei bat moztuko dute, eta semaforoak eta behin-behineko seinaleak jarriko dituzte zirkulazioa arautzeko eta herritar guztien segurtasuna bermatzeko.
Etxebarriko Udalak herritarrei dei egiten die kontu handiz ibil daitezen eremu horretatik, eta oinezkoei eskatzen die oinezkoen pasabidea erabil dezaten errepidea gurutzatzeko eta galtzadatik ez ibiltzeko.
Miguel Angel Herrero Hirigintza, Obra eta Zerbitzuak eta Trantsizio Energetikoa arloko zinegotziak nabarmendu du jarduera honen garrantzia, “udal-azpiegiturak hobetzeko eta herritarren segurtasuna bermatzeko”.
Obrak Ekin Eraiketak enpresak burutuko ditu eta Udalak 175.000 euro bideratuko ditu. Aurreikuspenen arabera, bi hilabetez luzatuko dira lanak.
☉ Etxebarri
Etxebarriko bideen iragana ezagutarazteko hitzaldiak antolatu dituzte urrian
‘Harribidea, bide berria’ lelopean hitzaldiak eta bisita gidatuak antolatu dituzte urriaren 18an eta 20an, Ondarearen Europako Jardunaldien barruan
Ondarearen Europako Jardunaldiak antolatu ditu berriro Bizkaiko Foru Aldundiak urrian zehar lurraldeko 71 udalerritan. Hego Uribe eskualdean hainbat jarduera antolatu dituzte, tartean Etxebarrin.
Zehazki, ‘Harribidea, bide berria’ lelopean hitzaldiak eta bisita gidatuak antolatu dituzte urriaren 18an eta 20an, “Etxebarriko bideen iragana ezagutarazteko”.
“María López de Haro andreak 1348an berretsi zuen Bilboko Hiribilduaren fundaziorako (1300) herri-gutuna. Bertan, “Echevarritik Ganguren mendilerroraino doan bidea” aipatzen da, baina ba al dakigu zer bide zen? Ba al dago Bilbo eta Etxebarriren arteko muga zehazteko balio izan zuen elementu horren beste konstanterik, orduan Galdakaoko elizateak? Eta zergatik agindu zuen María López de Haro andreak ez erabiltzeko? Urduña eta Bermeo arteko lotura-bidearen zati bat ezagutaraziko dugu jarduera honetan”, adierazi dute.
Jarduera publiko guztientzat antolatu da, eta Lezama Legizamon irin-fabrika zaharrean hasiko da. Eraikin historiko hori Etxebarriko historia aberatsean sartzeko abiapuntua izango da.
Ibilbidean zehar, parte-hartzaileek bisita gidatua egin ahal izango dute, udalerriko txoko ezezagunenak ezagutzeko eta kultura-ondarea ezagutzeko. Ibilbidea Kebrantezarra San Esteban elizaren goiko aldean amaituko da, eta bertatik inguruko ikuspegi ikusgarria ikusi ahal izango da. Toki pribilegiatu horretatik, bisitariek Gaztelatik zetorren Etxebarriko bide zaharraren trazadura ikusi ahal izango dute, Bermeorako bidean.
Herri berri
Ikusmira enpresak egindako azterlan baten arabera, bide historiko horri buruz idatzitako lehen erregistroak 1300 ingurukoak dira. Garai hartan, Diego Lopez de Haro jaunak, Bizkaiko jaunak, Bilboko hiribildua sortzeko herri-gutuna eman zuen, eta, aldi berean, herri berriaren mugak zehaztu zituen, Etxebarri zeharkatzen zuen bidea barne.
Bisiten dinamizazioa Ikusmira enpresako profesionalek egingo dute, eta ekimen kultural honek, Etxebarriko ondare historikoa ezagutzera emateaz gain, tokiko historiarekiko interesa sustatu nahi du, eta inguruko turismo jasangarria sustatu.
“Aurten ere, Etxebarrik gogo handiz egin du bat Ondareari buruzko Jardunaldiekin. Tradizio horri heldu dio udalerriak 2016az geroztik, bederatzigarren edizioa da oraingoa, Bizkaiko beste udalerri askorekin batera”, diote udal ordezkariek.
Egitaraua eta izena ematea
Urriak 18, ostirala
11:00 Hitzaldia eta bisita gidatua: ‘Harribidea, bide berria’. Irteera: Lezama Legizamon irin-fabrika zaharretik
Izena ematea urriaren 1etik 11ra: esteka honen bitartez, 944 267 005 telefonora deituta, kultura@etxebarri.eus helbide elektrikora idatzita
Urriak 20, igandea
12:00 Hitzaldia eta bisita gidatua: ‘Harribidea, bide berria’. Irteera: Lezama Legizamon irin-fabrika zaharretik
Izena ematea urriaren 1etik 11ra: esteka honen bitartez, 944 267 005 telefonora deituta, kultura@etxebarri.eus helbide elektrikora idatzita
☉ Etxebarri
Etxebarriko saltokietan online eros dezakete herritarrek gaurtik aurrera
Go!!Etxemarket online salmenta plataforma erabilgarri dute herritarrek gaurtik aurrera, eta hortaz, erosketak online egin ditzakete.
“Gaurtik aurrera, herritarrek goetxemarket.eus, izeneko webgunearen bidez eguneroko erosketak egiteko aukera dute, erosotasun guztiarekin eta etxetik irten gabe”, diote udal ordezkariek. Hori bai, produktuak jasotzeko dendara jo beharko dute herritarrek.
Plataforman tokiko dendetako “ehunka produktu eta zerbitzu” aurki ditzakete herritarrek, “nahi duten guztia klik bakar batean erosi eta aukeratutako dendan bertan askatasun osoz jaso”.
Botikako produktuak zein burdindegikoak, estetika, fruta, informatikako produktuak, liburuak, maskotentzako zerbitzuak, arropa edota jatekoa eskaintzen dituzte online plataforman Etxebarriko saltokiek.
Bederatzi saltoki
Guztira Etxebarriko bederatzi saltokik egin dute bat Go!!Etxemarket online salmenta plataformarekin: Ayader Informatika, RoMa Estetika, Gonzalez Burdindegia, Maite eta Alberto fruta-denda, Garbi Txakur, La Antigua Tienda de Gervasio, Hobbiton liburu-denda, Body’s Emi mertzeria eta Titino oinetakoak konpontzeko eta giltzak bikoizteko denda.
“Ekimen honek denda fisikoen hurbiltasuna eta kalitatea merkataritza digitalaren erosotasunarekin eta dinamismoarekin elkartzeko asmoa du. Beraz, GO!!EtxeMarket denda fisikoetarako beharrezko osagarri bezala jaio da, eta, horretarako, proiektuan parte hartu nahi izan duten saltoki guztiekin lankidetza estuan garatu egin da, elikaduraren, modaren, estetikaren, papergintzaren, informatikaren eta burdindegiaren sektoreetatik datozenak. Gainera, marketplace honen eraginkortasuna lehen egunetik bermatzeko eta bere gaitasunak ahalik eta gehien aprobetxatzeko, merkatarientzako etengabeko prestakuntza eta laguntza-prozesu bat jarri da abian”, diote udal ordezkariek.
Berreskurapen, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren baitan jarri dute martxan Go!!Etxemarket online salmenta plataforma, eta Europako NextGeneration dirulaguntza jaso du Udalak.
☉ Etxebarri
Zortzi lagun kontratatuko dituzte Etxebarrin lau lanpostu betetzeko
Bi agente zibiko, hiru administrazio-laguntzaile, komunikazioko bi dinamizatzaile eta informatikako teknikari bat kontratatuko dituzte sei hilabetez lan egiteko
Etxebarriko Udalak, Lanbiderekin lankidetzan, zortzi lagun kontratatuko ditu lau lanpostu betetzeko. Lanpostu horiek dira: bi agente zibiko, hiru administrazio-laguntzaile, komunikazioko bi dinamizatzaile eta informatikako teknikari bat.
Kontratuak sei hilabetekoak izango dira, % 75 lanaldian. Hautaketa-prozesuan parte hartzeko interesdunek Lanbiden izena emanda egon behar dute, lanpostu bakoitzerako adierazten den eskaintzan. Izena emateko epea zabalik dago urriaren 7ra arte.
“Garrantzitsua da gogoratzea enplegua sustatzea ez dela udalen eskumena, baina guretzat berebiziko garrantzia duen gaia da, eta ahalegin eta baliabide asko eskaintzen zaizkio gai horri. Gaur egun, Etxebarriko langabezia-tasa % 7,7 da (2024ko ekaina), eta duela urtebete % 8,1 zen (2023ko iraila)”, adierazi dute udal ordezkariek.
Etxebarriko Udalak 90.830 euro jasoko ditu Eusko Jaurlaritzaren bitartez herrian enplegua sustatzeko eta kontratazioak egiteko.
☉ Etxebarri
Euskara ikasteko “eskaintza zabala” prestatu du Etxebarriko Euskaltegiak
Etxebarriko Euskaltegiak matrikulazio epea zabaldu du. Interesdunek irailaren 30era arte dute izena emateko epea zabalik
Etxebarriko Euskaltegiak matrikulazio kanpaina jarri du martxan 2024-2025 ikasturterako. Izena ematea aurrez aurre egin daiteke Euskaltegian bertan, Bekosolo parkeko txalet horian, irailaren 30era arte, 10:00etatik 14:00etara eta 15:00etatik 18:00etara.
“Etxebarritarrek euskara ikastaro eskaintza zabala daukate euren herrian bertan, erritmo eta ordutegi zabalarekin, baita ikastaro berezien kasuan Ulibarri euskaltegira bertara joateko, beti ere Udalak eskaintzen dituen baldintza ekonomiko interesgarrietan”, diote udal ordezkariek.
Kostuari dagokionez, aurten Udalak ezarritako tasaren arabera 1,09 euro/orduko eta ikaslekoa izango da, eta ikastaroak behin bukatutakoan diruz lagunduko ditu.
“Aurten berrikuntza gisa HABEk ezarri dituen baldintza bereziak aipatu beharra dago. Izan ere, A1 maila (hasierako maila) eta C1 maila (16-18 urte) bereziki sustatuko dira komunikagarritasun maila handitzeko asmoz, eta horretarako kuota merkea ezarri du HABEk, eta asistentziaren % 75 bermatuz gero, kopurua itzuli egingo dute. Gainontzeko mailetan HABEk dirulaguntza bidez itzuliko ditu ordaindutako kopuruak euskaltegian maila gaindituz gero”, diote.
Pasa den ikasturtean 170 ikasle izan zituen Etxebarriko Euskaltegiak. Aurten, beste behin ere, Euskaltegiaren zerbitzua oraintsu esleitu zaio lehiaketa bidez Ulibarri Euskaltegiari datozen lau urteetarako.