Geuria #087 Monografikoan argitaratutako elkarrizketa
“Gure Gerrak. Hego Uribe eskualdean ditugun aldarrikapen, hausnarketa eta ekintza ezberdinen solasaldiak”
Irakurri osorik PDFan

Azken boladan Hego Uribeko enpresa askotan langile borrokak azaleratu dira: Maxam, Vulcanizados Zuloaga, Novaltia… Mobilizazioen bidez langileen aldarrikapenak entzun ahal izan dituzte kasu batzuetan; eta beste batzuetan, aldiz, borrokan diraute. Aipatutakoez gainera, gaur egun, Norbega-Coca-Cola enpresako langileak protestan daude. Ez da eskualdeko protesta bakarra. Egoitz Maruri Lamborenarekin berba egin dugu Galdakaoko egoitzako langileak bizitzen ari diren egoeraren inguruan.
Txandakako lan etenaldiak egiten hasi ziren ekainaren erdialdean, eta hilabetearen amaieran lanaldi osoko geldialdiak egingo dituzte Coca-Colako lantegiaren aurrean, soldataz gainera euren lan-baldintzak hobetzeko helburuagaz. Errepide nagusiaren aurrean etenaldiak egiten ari den langile-taldea baikor azaldu da ekoizpen eta logistika lantegien jarduera etetea lortu duelako, momentuz.

Nortzuk osatzen duzue Norbega eta nolako egoera ari zarete bizitzen?
Norbega zenbait delegaziok osatzen dugu: Galdakao, Gasteiz, Burgos, Donostia, Iruñea eta Logroñoko delegazioek. Kasu honetan Galdakaoko egoitzakoak gaude greban. Momentu honetan ekoizpen eta logistika fabrikaren jarduera eten dugu eta pauso handia izan da guretzat. Gauza bat falta zaigu: komertzialetan izango dugun eragina ezagutzea. 280 langile gara guztira eta horietatik erdiak egingo ditu, gutxi gorabehera, lan-etenaldiak.

Zeintzuk dira enpresarekin dituzuen arazoak gaur egun?
Ekoizpen eta logistika fabrikaren barruan bizi ditugun lan-baldintzak dira arazo nagusia. Kontratazioarekin arazoak ditugu: behin-behineko kontratazio asko dugu; egutegiarekin ere arazo larriak ditugu eta norberaren funtzioak gainditzen dituen jardueretan egiten ari gara lanean, lan-egitura egokirik ez dugulako.

Zer eskatzen diozue langileek enpresari?
Ikerketa bat egitea, lan-egitura egokia izan dezagun. Hala, enpresan lanaldi finkoa dutenek kontratu mugagabea izatea eskatzen dugu.

Nola ari zarete kudeatzen hau guztia?
ELA eta LAB sindikatuen bidez ari gara kudeatzen eta egun hauetan txanda bakoitzeko bi orduko etenaldiak egiten ari gara enpresaren aurrean, errepide nagusiaren parean. UGTk ez ditu ekimen hauek sustatzen, gai hau lantzeko “goizegi” dela diotelako, antza.

Langile batzuen protestetan batasunik ez dagoela ikusi dugu. Batasuna izatea ez da erraza. Zein da zuen kasua?
Nik nire sindikatuaren ikuspuntutik berba egiten dut, ELAren ikuspuntutik, eta erresistentzia kutxa daukagu.

Ez da etenaldiak deitzen dituzuen lehen aldia, ezta?
Hala da. 2017an hemen bertan batu ginen lagun baten kaleratzearen aurkako manifestazioa egiteko. Urte hartan ekoizpen eta logistika fabrikak ere eten genituen. Gure lankideak eskerrak eman zizkigun egindako etenaldiengatik, baina enpresarekin adostasun batera heldu zen eta ez zen berriro bertara itzuli.

Enpresak dirua irabazteko daude, eta Coca-Colak diru asko irabazten du.
Coca-Cola milioiak irabazten dituen multinazionala dugu eta, diruaz harago, denborak aurrera egin ahala gure lan-baldintzak okertzen ari da, hobera jo beharrean. Horregatik gaude hemen. Egoera hau ezin da inolaz ere onartu! Zekenkeria hutsa da hemen gertatzen ari dena.

Enpresarekin duzuen arazo honi irtenbidea emateko norekin zaudete harremanetan?
Enpresak ez dauka giza-baliabiderik eta beraz, negoziazio hauek Bartzelona eta Sevillatik datozen bi arduradunekin “kudeatzen” ari gara. Nire ustez, pertsona horiek ez dakite gai hauek nola kudeatzen diren Euskadin. Hori da elkarretaratze hauen arrazoi nagusia.

Nola heldu zarete egoera honetara?
Euren ustetan, darabilten botere finantzario eta enpresaren publizitatearen eraginez muturrera eraman gaitzakete eta edozertan arrazoia dutela uste dute. Indarkeriarekin ez gaituzte kikilduko, ezta gutxiago ere!

Arazoa zure eskuetan egongo balitz nolako irtenbidea emango zenioke?
Enpresaren mozkinak mugatuko nituzke, bertako langileekin behar bezala elkarbanatuz. Aberastasuna elkarbanatzeko bidezko modua da.

Enpresa-batzordeak antzeko kasuak bizi duten inguruetako enpresetako batzordeekin harremanetan daude?
Bai, kasu honetan ELAk eskualdeko batzordeak antolatzen ditu. Bertan, inguruko enpresetako kideok bildu eta bakoitzaren arazoen inguruan egiten dugu berba. Askotan arazo mota berdintsuak izan ohi dira enpresa gehienetan.

Eskualde honetan enpresa indartsuak izan ditugu baina horietako asko alde egiten ari dira. Zergatik gerta daiteke hau?
Interes politiko eta ekonomikoengatik, ziurrenik. Eskualdeak izan ditzakeen joera berriengatik ere izan daiteke: agian industria indarra galtzen ari da eta turismoa, irabazten. Batek daki. Nire ustez arrazoi nagusia interes politikoa da.

Instituzioak hirugarren sektorean pentsatzen ari dira, hain zuzen ere.
Askok, ordea, pobreziaren sektorea dela diote. Basauri edo Galdakao bezalako herrietan ostalaritza eta hotelen proiektuak bideragarriak ikusten dituzu? Sektore horren aldeko apustua egiten badugu eta bertan lanik ez badaukagu nola kontsumituko dugu jatetxe eta hoteletan?

Hala ere, enpresa batzuek bertan jarraitzen dute. Zure ustez, berrindustrializaziora bueltatzeko atea zabalik egon daiteke?
Nahi bada, hala izango da. Argi eta garbi daukat nik. Zergatik ez?

Aurreko egunetako etenaldiez gainera, bestelako mobilizaziorik aurreikusi duzue hurrengo egunetan?
Orain arte egindako etenaldiez gainera, ekainean lanaldi osoko etenaldiei ekin genien, goizez, arratsaldez eta gauez. Horiez gainera lanaldi osoko etenaldiak egin ditugu. Uztailean mobilizazio gehiago egin ditugu, hala nola, bi eguneko greba.

Orain arte egindako etenaldiak ikusita, nolako aurreikuspena egiten duzue datozen egunei begira?
Baikor gaude momentuz, batez ere lantegi osoaren aktibitatea gelditu dugula jakinda. Ez diogu borroka egiteari utziko!