☉ Galdakao
Itxaso Etxebarria (Eguzkibegi): “Ikasi dogu beste antolaketa bat posiblea dala eta ahal doguzan gauza onak hartuko doguzela”
Amaitzear da covid-ak baldintzatutako ikasturtea ikastetxeetan. Baina, zer gertatuko da datorrenean? Itxaso Etxebarria Eguzkibegi Ikastolako zuzendariarekin berba egin dugu.
Covid-aren lehen ikasturtearen azken txanpan daude ikastetxeak. Eguzkibegi Ikastolako zuzendaria den Itxaso Etxebarriarekin batu gara amaitzear den ikasturte honen inguruan berba egiteko. Aitortu du ikasturte “gogorra” izan dela, baina gauza asko ikasi dituztela ere badio: “Ikasi dogu beste antolaketa bat posiblea dala eta ahal doguzan gauza onak hartuko doguzela datorren ikasturteei begira”, dio.
Ikasturte bukaeraren atarian gaude jada. Atzera begiratuta, zein hausnarketa egiten duzu?
Ikasturte hau zelan hasiko genuen ez genekien; ni neu ere hasieran, beldurragaz. Azken finean erantzukizun handiagaz hasi gendun ikasturtea, informazio asko jakin barik, ikasle guztiak ikasgeletan, modu presentzialean, antolaketa berezi bategaz bai jantokian bai jolastokian… Orduan, ardura handia zen. Hala ere, oso pozik nau. Oso ondo bukatu dogu ikasturtea. Izan doguz gela batzuk konfinatuta, baina oso gutxi izan dira: % 10a. Irakasle eta langileen artean ere ez da egon agerraldirik, dena kontrolatuta egon da. Saiatu gara normaltasun baten barruan ikasturtea aurrera eramaten.
Ikasgelen % 10a soilik konfinatu behar izan duzuela diozu.
Bai. Haur Hezkuntzan (HH) positiboren bat egon bada gela barruan, konfinatu daurie gela osoa. Gurean HHko 12 gela ditugu eta horietatik bizpahiru gela konfinatu genituen. Lehen Hezkuntzan (LH) eta Bigarren Hezkuntzan (DBH) kontutan hartuten daurie positiboaren inguruan 2 metrora dauden ikasleak eta horiek dira konfinatu dituztenak, bai gelakoak bai jantokikoak.
Eskola presentzialak bermatzea izan da Eguzkibegi Ikastolaren helburu nagusia?
Gure helburua izan da ahalik eta gehien bermatzea klase presentzialak. Horregatik gure burbuilak gelak izan dira. Nahiz eta hori gogorra izan, horrek ere eragin zuzena izan dau gure metodologian, gure egiteko eran… Egia da ez dala izan erreza, irakasleek lan itzela egin daurie, eta horreri esker ere saiatu gara ahalik eta gehien kontroletan ahal izan dugun guztia ikasle gutxien joateko etxera.
Gauza positiborik ekarriko zuen covid ikasturteak…
Ikasturtea gogorra izan den arren, gauza asko be ikasi doguz. Covid-ari esker gauza batzuk probatu doguz beste modu baten, eta konturatu gara ikasleentzat eraginkorragoa dela. Onak izan diren gauzak hartuko doguz, eta agian datorren ikasturtean mantenduko doguz.
Adibidez?
Bada, sarrera-irteerak modu mailakatuan egitea ikasleentzat ona izan da; lasaiago sartzen dira gelara. Bestetik, jolastokiak ere ordutegi desberdinean izan dauriez eta espazioaren erabileran horrek eragin positiboa izan dau. Asmoa da gauza bi horiek datorren ikasturtean mantentzea. Gehienbat, ikasi dogu beste antolaketa bat posiblea dala eta ahal doguzan gauza onak hartuko doguzela.
Komentatu duzu metodologia aldetik ere aldaketak izan dituzuela.
Eragin zuzena aukin dau, ze gure egitekoan gure elkarreragitea oso garrantzitsua eta ezinbestekoa da. Orduan, ikasleek txikitatik, HHtik, euren artean txokoka lan egiten dute, eta txokoetan adin desberdinetako ikasleak momentu batzuetan aukera daukie momentu berean parte hartzeko. Hori ikasturte honetan ezin izan da egin, baina noski, ezin izan da ezta maila bereko ikasleak batu ere. Orduan, gela bakoitzean antolatu behar izan dira txokoak.
LHn, berdin. Elkar-eragite horretan ikasleak askotan gauza batzuk batera egin dituzte, adibidez, euren arteko harremanak, eta hori ere ezin izan daurie egin. DBHko ikasleak ere askotan eurek egiten dituzten proiektuak aurkeztu dizkiete LHkoei, edo alderantziz, LHkoek DBHkoei, eta horretan ere mugatuta egon gara. Beste ikasturte batzuetan guretzat garrantzitsua zena ezin izan dogu aurten egin.
Ikasturtean zehar alde emozionala akademikoa baino gehiago landu dela esango zenuke?
Iazko ikasturte bukaeran konturatu ginen ikasleen eta langileen ongizate emozionalean honek guztiak eragin zuzena izan zuela, eta ikasturte honetan ere eragina izango zuela. Hori hasiera hasieratik guretzat erronka izan da, eta ildo horretatik ere egin doguz gauza batzuk. Ikastolen Elkartetik bideratutako Alvaro Marchesi bilakaeraren psikologian eta hezkuntzan katedradunaren inkesta baten parte hartu gendun, ikasleak eta langileak ikasgeletara bueltatzea zelan gauzatu zan ikusteko. Eta inkesta horren emaitzen arabera, formakuntza batzuk eskaini doguz irakasleentzat, langileentzat eta familientzat.
Eta horrek lagundu dizue ikasleen arlo emozionala gehiago zaintzen?
Ikasleen arlo emozionalari begira adiago egon gara. Guretzat beti izan da garrantzitsua ikasleen arlo emozionala zaintzea, baina egia da ikasturte honetan, zoritxarrez, denok pairatu dogula. Batzuk gehiago azaleratu dute, beste batzuek gutxiago, edo modu desberdin batean… Erronka izan da guretzat, baina konturatu gara hori ere bide oso garrantzitsua dela: gu ondo egon behar garela besteei gure onena emateko. Eta ez bakarrik ikasleen aldetik; niretzat ere erronka izan da irakasleen ongizate emozionala. Bakoitzak bere errealitateak bizi izan ditu egoera honetan, eta kasu batzuetan gogorra izan da, eta horrek azkenean eragina dauka zure egitekoan. Hori guztia zaintzea nire erronka izan da. Egin dut ahal izan dudana, seguru asko gauza asko hobetu beharko ditut, baina erronka handia izan da.
Hezkuntza sistema aldetik ere aldaketa nabarmena gertatu da, batez ere teknologia berrien erabileraren aldetik.
Zentzu horretan gure egitekoan lagundu dosku egin dogulako ikastaro express bat. Orain adituagoak gara teknologia berrietan. Hasieran kosta jakun apur bat adin batzuetan. Egia da teknologia berriak garrantzitsuak direla, baina oso argi daukagu presentzialak garrantzia gehiago duela, eta adin batzuetan ezinbestekoa. Txikitxuekin eta LHko lehenengo mailakoekin. Orokorrean, klase presentzialak duen pisua eta garrantzia telematikoki egiteak ez du orekatzen. DBHren kasuan hobeto murgiltzen dira teknologia berrietan. Gure ikasleek, LH5etik aurrera, euren chromebookak dituzte, eta zentzu horretan materiala badute. Arlo gehienak digitalean daude momentu honetan DBHn, nahiz eta guk gure egunerokoan paperezko euskarriari garrantzia ematen diogun.
Baina euskarri digitala prest duzue beste itxialdiren bat gertatzekotan.
Ikasturte hasieratik ikusten genuen beharrezkoa dena apurtxu bat aurreikustea eta digitalki ere euskarri hori izatea, egun batetik bestera etxera baldin bagoaz ez egoteko aurreko ikasturtean moduan. HHtik irakasle guztiek euren programazioa eta plangintza guztia jarri dute euskarri digitalean. Hori ere aldaketa positiboa izan da. Adin batetik aurrera joera hori bazegoen, baina joera hori hedatu egin dugu maila guztietara. Orain, koronabirusaz aparte, edozein arazorengatik etxean badago ikaslea plataforma digitalean sartu daiteke eta badaki zein den plangintza. Gero tutorea jarriko da berarekin harremanetan. Hori lehen ere egiten genuen, baina orain euskarri digital hori ere badago.
Datorren ikasturteari begira, zer aurreikusten duzu?
Datorren ikasturteari begira lanean hasi gara, baina ez daukagu informaziorik komunikabideetatik entzuten duguna besterik. Ez dakigu ofizialki datorren ikasturtea zelan izango den. Nik uste dut datorren ikasturtean apurka-apurka normaltasun baterantz joango garela. Espero dut horrela izatea danon onerako.
Aurreikusten dut datorren ikasturtean, dana ondo baldin badoa, burbuilak apurtxu bat handitu ditzaketela. Jantokietan-eta ez dakit zelan etorriko den agindua. Guk musika gela jantoki bezala ere egokitu dugu aurten eta badaezpada ez dugu ezer desmuntatuko. Ez dakit berririk emango duten ikasturte bukaera izan aurretik edo irailean; hortaz, dagoen bezala utziko dogu.
Aurrematrikulazioa zelan joan da Eguzkibegin?
Ikasturte honetan aurrematrikulazioan pairatu dogu ere jaiotza-tasa jaitsi dela eta Covid-ak eraginda HHko lehenengo ziklo horretan ikasle gutxixeago izan ditugula. Datorren ikasturterako aurreikuspenetan ere ziklo horretan ikasle mordoxka gitxiago dekoguz. Jaiotza-tasaren beherakada arrazoi nagusia bada ere, Covid-ak ere horretan eragin du, eta 2-3 urteko geletan ikasle gitxiago ditugu. Espero dut joera hori aldatzea, umeak behar ditugulako. Egia da, momentu honetan HH3tik gora gelak beteta ditugula.
☉ Galdakao
Argazkiak / Ibilaldiaren urteari hasiera emateko Herri kirolen desafioa giro bikainean ospatu dute Galdakaon
Ibilaldia antolatuko du maiatzaren 25ean Eguzkibegi Ikastolak Galdakaon. Herrian giroa prestatzeko ekintzak antolatzen hasi dira: gaur, urtarrilak 18, Herri kirolen desafioa izan da Kurtzeko plazan. Eguraldi bikainarekin, giroa ezin hobea izan da! Hona hemen GEURIAn egin ditugun 86 argazki!
Euskaraldia udaberrian izango da aurten: maiatzaren 15etik 25era bitartean. Lau hilabete falta direla, Galdakaon Euskaraldia koordinatzeko taldea martxan jartzeko lehen bilera deitu dute Udalak eta euskalgintzako eragileek.
Urtarrilaren 22an, asteazkenez, izango da lehen bilera hori, 18:00etan udaletxeko bilkura aretoan. Bilera horretara Galdakaoko taldeak, eragileak eta norbanakoak daude gonbidatuta.
“Bertan, Euskaraldia koordinatzeko talde motorra martxan jarriko da eta bigarren erronka lortzeko oinarriak jarriko dira: maiatzeko ariketan lortutako aurrerapena egunerokoan mantentzea”, diote udal ordezkariek.
Ohikoa den elkarlanaz gain, herritarren inplikazioa “funtsezkoa” dela adierazi dute udal arduradunek eta herriko euskalgintzako eragileek.
Kaltetutako edo gaixotutako zuhaitzak ordezkatzeko eta berriak jartzeko lanak hasi ditu Galdakaoko Udalak. Guztira 80 zuhaitz berri landatuko dituzte herriko hainbat eremutan:
- Juan Bautista Uriarte kalearen hegoaldeko espaloian: 32 zuhaitz berri
- Gandasegin, Plaza Gorrian eta Simon Linazan: 17 zuhaitz berri
- Juan Sebastian Elkano kalean: 6 zuhaitz berri
- Iturrondon: 4 ale berri
- Ganguren kalean: 3 zuhaitz berri
- Sixta Barrenetxean: 3 zuhaitz berri
- Gernika kalean: 3 zuhaitz berri
- Aranzelai 5-7 kalean: 3 zuhaitz berri
- Zuhatzun: 2 zuhaitz berri
- Ardanza parkean: 2 zuhaitz berri
- San Inazion: 2 zuhaitz berri
- Mugu kalean, udal igerilekuetan, Elexalden eta Lapurdin ale berri bana
Bestetik, Bizkai kalean jarraipena emango diote duela bi negu hasitako ordezkapenei, eta Urretan zuhaitz bat ere ordeztuko dute. Gainera, Juan Bautista Uriarte kalean aurreko faseetan landatutako zuhaitzak berrantolatuko dituzte, “eta aurreko zereginetan landatutakoak haztea zailtzen duten zuhaitzak kenduko dira”, zehaztu dute udal ordezkariek.
Udalak 49.000 euro bideratuko ditu zuhaitzak ordezkatzen eta berriak landatzen. Lanak sei hilabetez luzatuko dira, eta aurrena Bizkai eta Juan Bautista Uriarte kaleetan hasiko dira.
2022an udalerriko zuhaitz eta landare guztien egoeraren azterketa orokorra egin zuen Udalak. “Eta analisiak ondorioztatu zuen zuhaitz asko hilda edo gaixorik zeudela, eta beraz, Udalak modu ordenatuan antolatu zuen haien ordezkapena, faseka”, diote udal ordezkariek. Oraingoa hirugarren fasea da.
☉ Galdakao
Ganguren Mendi Taldearen 233 argazki eta dokumentu digitalizatu dituzte bere sorreraren 80. urteurrenean
Galdakaoko Ganguren Mendi Taldeak 80 urte beteko ditu aurten. Eta urteurrena aprobetxatuz, mendi elkartearen funtsaren zati bat digitaliatu du Udalak, Gangureneko kideen laguntzarekin.
Guztira, elkartearen 233 argazki, plano, araudi edota estatutu digitalizatu dituzte. Gainera, euskaraz eta gazteleraz bakoitzaren deskribapena osatu dute eta sailkatu dituzte.
Ganguren Mendi Taldearen funts digitala esteka honen bitartez ikus dezekete herritarrek.
“Horren bidez, Ganguren Mendi Taldeak egindako jardueren lagin bat zaindu, kontserbatu eta herritarrei zabaldu nahi zaie, bai eta haren historia zabalaren zati bat aurkeztu ere”, diote udal ordezkariek.
Hasierak, ezkutuan
1945. urtean eratu zuten Ganguren Mendi Taldea Jesus Altunak, Victor Legorburuk eta Kepa Yurrebasok, eta 1946an legeztatu zuten 50 bazkiderekin.
Ganguren Mendi Taldeko lehen bazkideak 1945an, Balzolan // Ganguren MT
“Nabarmentzekoa da bere estatutuetan (Athletic Clubekoak hartu zituzten erreferentzia gisa) emakumeak bazkide bezala sartzen zirela eta lehenengo bi asteetan 11 bazkidetu zirela”, diote.
Murrizketa ekonomiko eta politikoak zirela eta, elkartearen lehen urteetako ekintzak hurbileko jardueretara bideratu ziren. Hauek Josu Altunaren bizartegiko lonjan, ezkutuan, planifikatzen ziren.
Ekintzen artean, Gorbeiatik gertu dauden mendietarako sarbidea erraztuko zuen babesleku propioa izateko asmoarekin, Gangurengo mendizaleek Arrabako zelaian babesleku bat eraikitzea erabaki zuten 1949an, eta 1953an inauguratu zuten.
Arrabako aterpetxean Gangureneko bazkideak // Ganguren MT
Garai haietan 151 bazkide zituen Gangurenek, “eta garai horretan hasi ziren mendi garrantzitsuetara egindako lehen igoerak; Aneto eta Naranjo de Bulnes, esaterako”, diote. Denboran zehar, aterpea handitu eta hobetu egin dute bazkideen eskaera gero eta handiagoari erantzuteko.
Aldaketak eta egokitzapenak
Hurrengo hamarkadako lehen urteetan geldialdia gertatu bazen ere, 1968tik aurrera Ganguren bere historiaren etapa berri batean sartu zen. Urte horretan bertan egoitza berri bat inauguratu zuen eta 1970ean, 647 bazkiderekin, zilarrezko ezteiak ospatu zituen.
“Denboraldi horretan, klubak bere jarduerak dibertsifikatu zituen, haurrentzako eta familientzako txangoak sustatuz, eta kultura, jolas eta goi mendiko jardueren arloak sortuz. Horren ondorioz, 44 lagunek Mont Blanc (4.807m) eta Gran Paradiso (4.061m) igo zituzten Alpeetan”, diote.
Ganguren Mendi Taldeko emakumeak Gorbeian, 1949an // Ganguren MT
Horrek guztiak zuzenean eragin zion klubaren hazkundeari eta hamarkada amaierarako lokal sozialean zegoen espazioari. Horregatik, 1980an Gangurenek gaur egun Galdakaoko Gipuzkoa kalean duen egoitza inauguratu zuen.
Hurrengo bi hamarkadetan kultur bultzada berri bat egin zuten: “Azpimarratzekoak dira liburutegi berria eratzea, eta argazki lehiaketa eta Zinemaren eta Argazkigintzaren Asteak antolatzea. Gainera, ingurumen ekimenak egiten ere hasi ziren, hala nola, Arraban zuhaitzak landatzea eta Gorbeiako garbiketa uxaldiak”, diote.
1982an eskalada sustatzeko rokodromoa inauguratu zuten: “Gazte asko erakarri zituen, eta eski atala ere sortu zuten”.
Iñaki Apellaniz bazkidea McKinley (AEB) igo zuenekoa, 1986an // Ganguren MT
Bestalde, nazioarteko espedizioak ere egiten hasi ziren, hala nola, Iñaki Apellanizena McKinleyra 1986an, eta Jesus Gomezenak Baruntsera 1989an, Everestera 1990ean eta Cho Oyura 1993an. Eta, azkenik, klubak 3 gurutzeen (Gorbeia, Sabigain eta Lemoatxa) eta Mugarriz Mugarriz ibilaldi luzeei hasiera eman zien 1998an.
2.700 bazkide
Gaur egun Ganguren Mendi Taldeak 2.700 bazkide baino gehiago ditu, eta udal ordezkariek adierazi dutenez, “mendiarekiko grina galdakoztarrei erakusteko asmoari eutsi diote”.
Ganguren Mendi Taldeko bazkideak Candanchun eskiatzen // Ganguren MT
“Hala, azken urteotan klubak hainbat ekintza bultzatu ditu horretarako, hala nola udalerriko bideak eta mendi kotak seinaleztatzea edo familientzako, haurrentzako eta eskolen eta guraso elkarteen bidezko kultura eta mendi irteerak sustatzea. Gainera, herriko jaietan parte hartzen du eta ekitaldiak antolatzen ditu, Gangureneko igoera herrikoia, ‘Zazpi Trokak’ trail lasterketa, eta hainbat mendi irteera eta jarduera urte osoan zehar, adibidez”, diote.
Klubak 80 urte bete ditu eta gora-beherak izan arren beti asmatu du garai bakoitzera nola egokitu galdakoztarrei mendiarekiko grina erakusten jarraitzeko. Kudeaketa eta informazioa hobetu ditu aplikazio informatikoen, webgunearen edo sare sozialetan duen presentziaren bidez, besteak beste.
☉ Galdakao
Galdakao Emisio Gutxiko Eremu izendatzeko Eusko Jaurlaritzak duen asmoaz: “Momentuz ez dira Udalarekin harremanetan jarri”
Metroa Galdakaora heltzeak “mugikortasun eredua aldatuko” duela zehaztu du Udalak. Era berean, gaur gaurkoz Galdakaok 25.000 biztanle ez dituela adierazi dute udal ordezkariek
Eusko Jaurlaritzak Bizkaiko zazpi herritara zabaldu nahi ditu auto kutsagarrien murrizketak, Emisio Gutxiko Eremuak hedatuz.
Gaur egun, neurri hori derrigorrezkoa da 50.000 biztanletik gorako hirietan, baina orain, 25.000 biztanle baino gehiago dituzten udalerrietako erdigunerako sarbidea mugatzea proposatzen du Mugikortasun Jasangarriaren Euskal Planak.
El Correo egunkariak publikatu duenaren erabera, zazpi udalerri horien artean daude Basauri eta Galdakao.
GEURIA bi Udalekin jarri da harremanetan, eta Galdakaoko udal ordezkariekin hitz egitea lortu dugu: “Momentuz Eusko Jaurlaritzatik ez dira Galdakaoko Udalarekin harremanetan jarri. Hala ere, esan beharra dago gaur gaurkoz Galdakaok ez dituela 25.000 biztanle”, zehaztu dute udal arduradunek. Oraingoz Basauriko Udalak ez du adierazpenik egingo.
Eusko Jaurlaritzak plana egin zuenean Galdakaok 29.000 biztanle inguru zituen, baina Usansolo herri independiente bihurtu ostean, 25.000 biztanleko langa ez du gainditzen Galdakaok.
Metroaren etorrera
Bestetik, Metroa Galdakaora heltzeak mugikortasun eredua aldatuko duela adierazi dute Galdakaoko Udaletik: “Metroak aldaketa bat ekarriko du Galdakaora mugikortasunari dagokionez. Hori aprobetxatuko dugu eta herria egokituko dugu erdigunea trafikoari dagokionez lasaitzeko”, diote.
Gauzak horrela, Emisio Gutxiko Eremua izendatzearen neurria Metroko lanak bukatu ostean aztertuko dutela zehaztu dute Galdakaoko udal ordezkariek.
Emisio Gutxiko Eremuak ezartzea onartu zuen aho batez Galdakaoko udalbatzak iazko ekainean, EAJk mozio bat aurkeztu ondoren.
Argazkiak / Ibilaldiaren urteari hasiera emateko Herri kirolen desafioa giro bikainean ospatu dute Galdakaon
Argazkiak / 650 lagunek hartu dute parte Arrigorriagako Ausartak Mendi Lasterketaren azken egunean
Bideoa / Gerraren eta faxismoaren aurkako murala margotu du Hego Uribeko GKSk Basaurin
Argazkiak / Ibilaldiaren urteari hasiera emateko Herri kirolen desafioa giro bikainean ospatu dute Galdakaon
Argazkiak / 650 lagunek hartu dute parte Arrigorriagako Ausartak Mendi Lasterketaren azken egunean
Argazkiak / Errege Magoen magiak etxeko txikienen ilusioa piztu du beste urte batez
Bideoa / Gerraren eta faxismoaren aurkako murala margotu du Hego Uribeko GKSk Basaurin
Gorka Perez: «Mendiko artzaintza galtzen ari da eta han behar dira, hain zuzen ere, txakurrak»
