☉ Galdakao
Bideoa / Mohamed El-bachir gaztearen heriotza argitzea eskatu dute Galdakaon
Joan den asteazkenean aurkitu zuten adingabe baten gorpua Ibaizabal ibaian, Galdakao parean. Galdakaoko Elkarlaguntza Sareak eta Arratiako Harrera Sareak agerraldia egin dute gaur Herriko Bentaren aurrean eta Mohamen El-bachir 17 urteko gaztearen heriotza argitzea eskatu dute. Gainera, Bizkaiko Foru Aldundiak adin txikiko guztien babesa “bere gain hartzea” eta harrera sistemaren berrikuspena egitea eskatu dute, “instituzioetatik arrazakeria desagerrarazteko pausoak emanez”.
“Mohamed El-bachir 17 urteko gaztea hilda agertu zen pasa den eguaztenean Ibaizabal ibaian. Hala ere, komunikabideetan ez dugu entzun gure herriko gazte baten desagerpen eta heriotzaren tragedia. Horren ordez, lapurreta baten ondorioz ihes egin zuen Mena (bakarrik dauden adingabe atzerritarrak) bat marraztu digute, izenik gabekoa, baliorik gabekoa”, salatu dute, eta gaineratu dute: “Mena izenaren atzean ezkutatzen diren hamaika gazte gure artean bizi dira, baina gugandik urrun; Mohameden kasuan mendialdeko etxe bakarti batean, beste batzuetan herri kanpoaldeetako errepide bazterretan, gizarteratzeko aukera guztiak ukatuz. Baina Mena ezizenak adin txikikoak ezkutatzen ditu, umeak. Legeak instituziei ematen die ardura adin txikiko guztien babesa eta eskubideak bermatzeko, arreta egokia emateko”.
Bizkaiko Foru Aldundiko iturriek larunbatean adierazi zutenez, gaztea “behin-behineko zaintzan” zegoen Bakarrik dauden adingabe atzerritarrei zuzenduta dagoen lehen arretako zentrotik igaro ondoren, eta “berehalako arreta” eman ondoren. Era berean, iturri berek azaldu dute “ez zegoela tutoretzarik” gaztearen gainean, “ez zegoelako dokumentaziorik edo adingabetasun-egiaztagiririk”. Hau da, gaztea ez zegoela Aldundiaren ardurapean argitu dute. “Mohamed denbora tarte luze batez desagertuta egon baldin bada eta ibaian hilda agertu bada, non daude bera babestu behar zutenak? Norena da ardura? Zergatik desagerpena eta heriotza ez da albiste bihurtzen gorpua agertu eta lau egun pasatu arte?”, galdegiten dute Elkarlaguntza eta Arratiako Harrera sareetako ordezkariek: “Foru Aldundiak esan omen du ez daukala gazte honen tutelarik. Horrek asko harritu gintuen, ze gazte batek, nahiz eta papelik ez izan, erakundeek, eta kasu honetan Bizkaiko Foru Aldundiak, bere ardura hartzen du. Esatea ez zegoela bere tutelan uste dugu gezurra dela”, adierazi dio GEURIAri Laura Ruiz Arratiako Harrera Sareko kideak.
“Heriotza honek gure jendartearen eta sistemaren arrakalak agerian utzi ditu beste behin ere, gordin, latz. Erabat arrazista den sistema kapitalista baten arrakalak, alegia. Hau ez da delako zorigaiztoko gertakaria izan; egiturazko arrazakeria eta pobreziaren ondorio argi eta zuzena dira gertakariok. Horrek hil du Mohamed”, adierazi dute.
Egoera horren aurrean, Galdakaoko Elkarlaguntza Sareak eta Arratiako Harrera Sareak Mohamed omentzeko elkarretaratzea deitu dute urtarrilaren 27an, ostegunez, Galdakaoko Iturrondo plazan 19:00etan: “Pertsona bat hil da gure herrian, adingabe bat, eta gertaera hau ezin da ustekabean pasa. Ahalik eta jende gehien batzea nahi dugu, ez dugulako nahi horrelako egoerak normaltzat hartzea, ez da posible gure herrian pertsona bat hiltzea eta denak lasai eta ezer gertatu ez balitz bezala jardutea”, adierazi dio GEURIAri Mikel Sagarminaga Elkarlaguntza Sareko kideak.
☉ Galdakao
Julen Gabiria galdakoztarrak euskaratu duen ‘Elkanoren herriari bueltaka’ liburua aurkeztuko dute Durangoko Azokan
Julen Gabiria idazle eta itzultzaile galdakoztarrak ‘Elkanoren herriari bueltaka’ liburua euskaratu du aurten, eta Durangoko Azokan salgai egongo da abenduaren 5etik 8ra bitartean.
Ander Izagirre idazle donostiarrak argitararatu zuen gazteleraz liburua 2022an, eta bi urte ondoren, euskarazko bertsioa aurkeztuko dute euskal liburuen eta diskoen azoka handian.
Bai Gabiriak bai Izagirrek liburuaren aurkezpena egingo dute abenduaren 8an, igandez, Ahotsenea-Literatura gunean, 16:30etik 17:00etara bitartean.
☉ Galdakao
Iskander Sagarminaga eta Eider Eibar Durangoko Azokan izango dira ‘Margo Pitarak’ proiektua aurkezten
Iskander Sagarminaga eta Eider Eibar Durangoko Azokan izango dira ‘Margo Pitarak’ proiektua aurkezten. Abenduaren 6an, ostiralez, izango da 17:30etik 17:50era Landakoguneako Kabi@n.
Proiektu transmedia da eta igerilari galdakoztarrak eta Eider Eibar ilustratzaileak 7 itsasoen erronkak igerian eta marraztuz euskaraz sorturiko eduki digitalak biltzen ditu: eskulanak, euskarazko sticker animatuak, mapa interaktiboak, bideoak edota animazioak.
Beste alde batetik, Galdakaon bizi den Eider Eibarrek ‘Kokoak’ liburua argitaratu du aurten, eta Durangoko Azokan ere aurkezpena egingo du. Abenduaren 5ean, ostegunez, izango da 16:30etik 17:00etara Saguganbara gunean.
‘Kokoak’ liburua 3 urtetik gorako umeentzat dago zuzenduta eta Kokoen unibertsoa ezagutaraztea du helburu: “Koko Mako, Maki Moko, Kako Mako eta Koko Miko hitz-joko magikoa abestu eta Kokoak azaldu dira, izaki fantastiko txikiak, gure sorkuntza artistikoko lanetan laguntzen digutenak marrazkietan zulotxoak egin eta bertara sartuz”, dio sinopsiak.
☉ Galdakao
Bideoa / Zein da euskarak duen hitzik politena? Galdakaon erantzun dute!
Abenduak 3 ditu gaur: Euskararen Nazioarteko Eguna. Galdakaon goizean Mintzodromoa egin dute Iturrondoko karpan (hemen argazkiak!) eta jarduera aprobetxatuta Maria, June, Naroa, Aitor eta Rebeca galdakoztar saltseroak GEURIAko mikroaren aurrean jarri ditugu!
Zein da eurentzat euskal abestirik onena? Eta liburu bat aukeratu beharko balute? Zein da euskarak duen hitzik politena? Euren erantzunak jaso ditugu!
☉ Galdakao
Argazkiak / Euskara ahoan, 120 lagunek hartu dute parte Galdakaoko Mintzodromoan
Euskararen Nazioarteko Eguna da gaur. Galdakaon Mintzodromoa egin dute Iturrondo plazako karpan eta guztira 120 lagun batu dira: Bengoetxe eta Eguzkibegi ikastetxeetako eta euskaltegietako ikasleak eta irakasleak, herriko eragileetako ordezkariak eta norbanakoak elkartu dira eta euskara ahoan izan dute ordu t’erdiz. Hiru gai izan dituzte hizpide: ‘Urak har ditzakeen eremuetan eraikitzea’, ‘Zeregin gehiegi, baina denbora gutxi’ eta ‘Ikasgai berria proposatzea’.
☉ Galdakao
Jon Eguskiza eta Kepa Otaegi galdakoztarrek ‘Momotxorroak’ dokumentala aurkeztuko dute Durangon
‘Momotxorroak: Kaos baten istorioa’ dokumentala abenduaren 5ean aurkeztuko dute Irudienean. Bertan izango dira Andra Mari Dantza Taldeko ordezkariak
Galdakaoko Andra Mari Eusko Dantzari Taldeak ‘Momotxorroak: Kaos baten istorioa’ dokumentala egin du Jon Eguskiza eta Kepa Otaegi taldekideek zuzenduta.
Dokumentalak Altsasuko (Nafarroa) inauteri tradizionalak berreskuratzeko eta biziberritzeko prozesua jasotzen du: “Antzinate handiko jaia izan zen, eta ahaztuta geratu zen, harik eta Ricardo Aldasorok, herriko nagusienetako batek, momotxorro mitikoak (ospakizun horren elementu nagusia) gogora ekarri zituen arte. Hain zuzen ere, oroitzapen horrek bultzatu zuen Altsasuko inauterien berpiztea, ‘Momotxorroak: Kaos baten istorioa’ dokumentalak jasotzen duen prozesua”, diote.
Andra Mari Eusko Dantzari Taldeak inauteri horiei buruzko ikerketa eta berreskuratze lanari ekin zion, Juan Antonio Urbeltz folkloristak bultzatuta, azken horrek Jose Maria Satrustegiren ‘Neguko solstizioa’ lanean oinarrituta.
“Urteetan ikertu ondoren, 1978an Andra Mari dantza taldeak lehen aldiz plazaratu zuen inauteria Altsasun, interes handia piztuz eta Altsasuko komunitatea mugiaraziz, bereziki belaunaldi berriak, non, jai hau biziberritzeko erronka hartu baitzuten. 1982an, inauteriak gogo biziz ospatu ziren berriro Altsasun, eta, ordutik, tradizio horri eutsi dio urtez urte, 2012an Nafarroako Gobernuaren interes turistikoko festa gisa aitortuta”, diote.
Galdakao-Altsasu konexioa
Ikus-entzunezkoaren helburu nagusia da Andra Mari Eusko Dantzari Taldearen lana eta tokiko komunitateak ospakizun hori berpizteko hartu zuen konpromisoa erakustea, XX. mende hasieran azken aldiz antzeztu zenetik, 70eko hamarkadan berpiztu zen arte.
“Dokumentalaren helburu nagusia da belaunaldi berriei euskal kulturaren balioa eta esanahia helaraztea, inauteri horien berreskurapenean parte hartu zutenen testigantza zuzenen bidez”, diote.
Euskal folklorearen arloko pertsona aipagarrienen esperientziak eta testigantzak jaso dituzte dokumentalean. Besteak beste, Mikel Zamalloa, Manu Jauregi eta Koldo Telleria Andra Mariko kideek; Patxi Goikoetxea, Amaia Oiarbide, Enrique Zelaia eta Satur Leoz Altsasuko kultur eragileek; eta Juan Antonio Urbeltz Euskal Herriko folklore maisua zein kultur eragileak hartu dute parte dokumentalean.
Era berean, ikus-entzunezkoak Galdakao eta Altsasuren arteko lankidetza-harremanei balioa eman diela adierazi dute Andra Mari Dantza Taldeko ordezkariek.
Durangoko Azokan
‘Momotxorroak: Kaos baten istorioa’ dokumentala Durangoko Azokan aurkeztuko du Andra Mari Dantza Taldeak.
Abenduaren 5ean, ostegunez, Durangoko Zugaza zineman, Irudienean, ikusi ahal izango da dokumentala, 17:30etik aurrera. Emanaldiaren ostean solasaldia egongo da.