☉ Hego Uribe
Herrien energia kontsumoa % 35 murrizteko 16 jarduketako plana prestatu du mankomunitateak
Arrigorriaga, Etxebarri, Ugao, Zaratamo eta Zeberio dira Nerbio-Ibaizabal Mankomunitatearen parte Hego Uriben. Planak 2030erako jasangarritasun helburuak biltzen ditu
Eskualdeko herrietan energia kontsumoa murrizteko eta jasangarritasuna bultzatzeko ekintza zehatzak planteatu ditu Nerbioi-Ibaizabal Mankomunitateak. Arakaldoko, Arrankudiaga-Zolloko, Arrigorriagako, Etxebarriko, Orozkoko, Ugaoko, Urduñako, Zaratamoko eta Zeberioko Udalak dira mankomunitatearen parte. Eta herri horietan egingo dituzten jarduketak planteatzen ditu Klima Aldaketa Arintzeko eta Klima Aldaketara Egokitzeko Plan Integratua. Nerbioi-Ibaizabal eskualdeko Klima eta Energia Planak.
Esku hartzeek, 2030erako, udalerriek “alde batetik, euren energia-kontsumoaren % 35 murrizteko, eta bestetik, kontsumo horren % 32 energia berriztagarrietatik eratortzea lortzeko” helburua dute. Halaber, plana jarraituta, BEG isuriak % 55 murriztea eta pobrezia energetikoa gutxitzea ere lortu nahi dute sustatzaileek. Horretarako, kontsumo energetikoaren azterketa teknikoak egin dituzte herrietan, eta hobetzeko hainbat eremu identifikatu dituzte planean txertatzeko.
Datu adierazgarriak
Jaso dituzten datuen arabera, ikertutako herrietan, garraioa eta industria dira isuri gehien sortzen duten sektoreak (guztizkoaren % 70 baino gehiago) eta gasolioaren errekuntza da bigarrena, kasu batzuetan, isuri guztien %40-50era heldu arte. Udalei dagokienez, berriz, herri instituzioek gehien kontsumitzen duten energia modua elektrizitatea da, bereziki, argiteria publikoari lotutakoa, 2016ra arte, udal eraikinetan egindako kontsumoa baino handiago izan baita kaleetako luminariarena.
Azken urteetan, hala ere, datuek hobera egin dute. 2017tik aurrera, argiteria publikoa LED teknologiagatik ordezkatzeko esku hartzeak egiten hasi dira, eta 2018tik aurrera, zenbait Udal Jatorri Berriztagarriko Bermeak dituen elektrizitatea erosten hasi dira. Mankomunitateak azaldu duenez, hori da Arrigorriagako, Etxebarriko, Ugaoko, Zaratamoko eta Zeberioko Udalen kasua.
Ekintza zehatzak
Klima eta Energia Planarekin, hurrengo pausoa eman nahi dute herriotan. Eta horretarako, zazpi ildo estrategiko eta 16 programa biltzen dituen bide orria prestatu dute. Hemen behean datoz, laburbilduta, mankomunitateak 2030 urtera arteko eperako bildu dituen jarduketa nagusiak:
Administrazio publiko eredugarria
- Planaren komunikazioa egin; jarraipena egiteko pertsona/ komisioa ezarri; prestakuntza programak Udaleko langileentzako
- Argiteria publikoaren auditoriak egitea, 4 urterik behin
- Eraikin publiko guztien eraginkortasun energetikoaren ziurtagiriak egin
- Udal eraikinetako argiztapen Sistema hobetu LED teknologiaren bidez
- Argiteria publikoko luminaria teknologia eraginkorragoengatik ordezkatu
- Udal eraikinetako ekipo elektronikoak pixkanaka ordezkatu, ekipo eraginkorragoengatik
- Udaleko ibilgailu elektrikoak pixkanaka aldatu elektrikoengatik edo bestelako erregaia dutenengatik
- Ibilgailu elektrikoak kargatzeko puntuak instalatu
- Galdarak biomasa darabiltenengatik ordezkatu (Arrankudiaga-Zollo, Arrigorriaga, Etxebarri, Orozko, Ugao, Urduña eta Zaratamo)
- Geotermia eta aerotermia instalatzea aztertu (Ugao, Urduña eta Zeberio)
- Sorkuntza fotovoltaikoko soluzioak ezarri (Arakaldo, Arrankudiaga-Zollo, Arrigorriaga, Etxebarri, Orozko, Ugao, Zaratamo eta Zeberio)
Bidezko energia-eredu eta jasangarri baterako trantsizioa
- Eraikin pribatuen birgaitze energetikoa sustatu
- Etxebizitzetan, argiteria, etxetresnak eta bero eta hotz ekipoak eraginkorragoengatik aldatzeko laguntzak
- Tokiko energia komunitateen sorrera sustatu
- Auzo-berokuntza ezartzearen potentziala aztertu
- Mankomunitatean biztanleentzako energia-laguntza zerbitzua ezarri
Ibilgailu elektrikoaren erabilera eta zero isurpenaren sustapena
- Garraio-sare partekatuak sortu eskualde mailan
Hiri-hondakin solidoen prebentzioa eta horien kudeaketa optimizatzea
Uraren ziklo integralaren optimizazioa
- Edateko ura banatzeko sarearen egoera aztertu, ihesak identifikatzeko eta konpontzeko
- Euri-urak eta ur grisak berrerabiltzeko irtenbideak ezarri
- Ibaien ertzak berreskuratu, uholde arriskua murrizteko
Ingurune erresilientea sustatzea
- Hiriko berdeguneen azalera handitu eta naturalizatu
- Aterpe klimatikoen sarea ezarri
Klima-aldaketaren eta kontsumo arduratsuaren ohituren erresilientzia eta sentsibilizazioa
- Hondatutako ekosistemak berreskuratu eta bertako espezieen babesa sustatu
- Baso kudeaketa moldagarria sustatu (Arakaldo, Arrankudiaga-Zollo, Arrigorriaga, Orozko eta Ugao)
- Nekazaritza ekologikorako pizgarriak
- Baso-eremuak zaintzeko abeltzaintza estentsiboko irtenbideak aplikatu (Arakaldo, Arrankudiaga-Zollo, Orozko, Ugao, Urduña, Zaratamo eta Zeberio)
- Tokiko produktuen erosketa eta merkaturatze-zirkuitu laburrak sustatu
- Turismo eredu jasangarria sustatu
☉ Hego Uribe
Basconiak eta Padurak asteburu honetan ekingo diote Liga txapelketari
Larunbatean jokatuko dute euren lehen norgehiagoka Basconiak eta Padurak: 17:15etan Padura-Alaves C eta 18:00etan Eibar C – Basconia
Lehen mailako futbol txapelketak atsedena hartuko du asteburu honetan, baina Hego Uribeko futbol zaleentzat ez da atsedenik izango. 3RFEFko txapelketak 2024-2025 denboraldiari hasiera emango dio iraileko lehen asteburu honetan, eta bertan eskualdeko bi talde lehiatuko dira: Basauriko CD Basconia, eta Arrigorriagako CD Padura.
Biek ala biek larunbatean jokatuko dute estreineko partida, eta bitxia bada ere, Alaves eta Eibarren filialen aurka: 17:15etan Padura-Alaves C eta 18:00etan Eibar C – Basconia. Basauriarren kasuan, eta urtero legez, aldaketa handiak izan dira taldean, eta jarraitu beharreko harribitxien artean Athleticek Liverpooletik fitxatu zuen Elijah Gift dago, edo Selton Sued san migeldarra.
Padurak, aldiz, gaztetasuna eta esperientzia uztartzen dituen taldea osatu du, eta bostgarren denboraldiz jarraian Aitor Garmendiak gidatuko du taldea.
☉ Hego Uribe
Bideoa / Euri jasa handiekin esnatu da gaur Hego Uribe eskualdea
Euskalmetek eskualdean neurtu dituen azken datuen arabera, 11.3 mm-ko euria egin du Abusun eta 10.2 mm-koa Betelurin
Prezipitazioengatik abisu horian gaude Euskal Herrian, eta hortaz, Hego Uribe eskualdean ere. Euskalmeten arabera, zaparrada trumoitsuak eta txingorra espero dira, bereziki goizean eta arratsalde-gauean.
Giro ilunarekin esnatu da gaur eguna Hego Uriben, eta 09:10ak aldera euri jasa handiak hasi dira. Besteak beste, Euskalmetek eskualdean neurtu dituen azken datuen arabera, 11.3 mm-ko euria egin du Abusun eta 10.2 mm-koa Betelurin (Arrigorriagan biak).
☉ Hego Uribe
Itziar Atienza eta Itziar Ituño aktoreak Besarkada Saria irabazteko izendatuak izan dira
Eskualdeko bi aktoreak Telebistako interpretazio onenaren saria lortzeko izendatuak izan dira: Atienza ‘Entrevías’ telesailagatik (Mediaset) eta Ituño ‘Detective Touré’ (EITB eta RTVE) telesailagatik
Euskal Aktoreen Batasunak (EAB) gaur eman du XX. Besarkada Sarien izendatuen berri, eta saria irabazteko hautagaien artean daude Itziar Atienza galdakoztarra eta Itziar Ituño basauriarra.
Eskualdeko bi aktoreak Telebistako interpretazio onenaren saria lortzeko izendatuak izan dira: Atienza ‘Entrevías’ telesailagatik (Mediaset) eta Ituño ‘Detective Touré’ (EITB eta RTVE) telesailagatik.
Telebista atalean, saria irabazteko hirugarren izendatua Aitziber Garmendia da, ‘Muertos S.L.’ (Movistar Plus+) telesailagatik. Eta EABtik asierazi dutenez, saria irabazteko faboritoa Atienza da.
Telebistako interpretazio onenaren sariak banatzeaz gain (emakumeak eta gizonezkoak), antzerki emanaldi onenaren sariak eta zinemako interpretazio onenaren sariak banatuko dituzte.
Sari banaketa urriaren 2an, asteazkenez, izango da Bilboko Campos Eliseos Antzokian.
Besarkada Sariak bi urterik behin banatzen ditu EABk. 2020an, esaterako, Ituñok Besarkada Saria jaso zuen La casa de Papel telesailean egindako lanagatik.
☉ Hego Uribe
Zelan aurre egin eltxo tigreari Hego Uriben? Adi Osasun Sailaren gomendioei
Eltxo tigrea espezie inbaditzailea da eta Hego Uribe eskualdera iritsi zen 2017an. Osasun Sailak zaintza-plana abiarazi du azaroaren hasierara arte
Osasun Sailak, Neiker Ingurumen Ikerketarako Euskal Institutuarekin eta Euskadiko hainbat udalekin batera, eltxo tigrea kontrolatzen laguntzen du 2013tik.
2013an intsektu hori detektatzeko programa martxan jarri zutenetik, 56 euskal udalerritan hauteman da haren presentzia, batez ere Bizkaiko eta Gipuzkoako biztanle-dentsitate handieneko eremuetan eta hiri handienetan.
Aurten, zaintza-plana (ekainetik azaroaren lehen astera bitartean) EAEko 51 udalerritan egingo dute: Bizkaiko 26tan, Gipuzkoako 16tan eta Arabako 8tan. Tartean, Hego Uribe eskualdean: Arrigorriagan, Basaurin, Etxebarrin, Galdakaon, Ugaon, Usansolon eta Zaratamon.
Datuak datu, eltxo tigrea Hego Uribe eskualdera iritsi zen 2017an. Zehazki, bere presentzia Basaurin antzeman zuten urte hartan. Ondoren, 2020an Etxebarrin eta Galdakaon; 2021ean Arrigorriagan; 2023an Ugaon eta Zaratamon; eta 2024an Usansolon. Eskualde osoan Zeberio da eltxo tigrearen arrastorik ikusi ez den udalerri bakarra.
Osasun Publikoko arazotzat
Eltxo tigrea (Aedes albopictus) Asiako hego-ekialdeko eltxo-espezie inbaditzaile bat da, globalizazioaren ondorioz mundu osora hedatu dena.
Osasun Publikoko arazotzat hartzen da, gaixotasunak transmititzeko gai delako, hala nola, Dengea, Zika eta Chikungunya. Hala ere, Euskadin oraindik ez da ezagutzen kasu autoktonorik. Kutsatzeko probabilitateak baxuak dira, baina eltxoa ezarrita dagoen eremu batean inportatutako kasu bat gertatzen bada, kutsatzeko arriskua handitu egiten da.
Eusko Jaurlaritzak herritarren laguntza eskatu du, espezie inbaditzaile horrek arrautzak ur geldietan jar ez ditzan.
Hain zuzen ere, eltxo guztiek bezala, ura behar du larba-faseak garatzeko. Nahiago du ur geldiko gorputz txikietan ugaldu, esaterako, ontzietan, pneumatikoetan, kainu-zuloetan, loreontzietan eta bidoietan; hau da, ura pilatu daitekeen edozein lekutan. Hobeto egokitzen da ontzi artifizialetara, eta saihestu egiten du urmael naturalizatuetan haztea.
Modu horretan, eltxo tigreen presentzia eragozteko ur-metaketak saihesteko garbiketak egitea gomendatu dute.
☉ Hego Uribe
Zeberio eta Usansolo artean sei haize errotako Parke Eolikoa eraikitzeko proiektua aurkeztu dute
Sei haize errota izango lituzke Feroskanako Parke Eolikoak; Bedia, Usansolo eta Zeberio artean kokatuko litzateke, eta eraikuntza fasean Arrigorriagan eta Zaratamon eragina izan dezake
Feroskana Parke Eolikoa Bedia, Zeberio eta Usansolo udalerrietan kokatuko litzateke, Mandoia aldean, Feroska Wind eta Saitec Engineering enpresek aurkeztu duten hasierako dokumentuaren arabera. Bere garaian Eusko Jaurlaritzak tramitera onartu zituen parke eolikoen 31 proiektuen artean dago Feroskanarena. Tramitazio honek ez du esan nahi bai ala bai egingo denik, are gehiago, Eusko Jaurlaritzak bere garaian adierazitakoaren arabera, asko “bidean” geratuko dira.
Prozedurari dagokionez, enpresa sustatzaileak proiektua erregistratu behar du, kasu honetan gertatu den bezala, eta horren ondorioz bide administratiboa martxan jartzen da.
Sei haize errota izango lituzke Parke Eoliko berri honek, eta Hego Uribeko beste herri batzuei ere eragingo lieke: eraikuntza fasean materiala garraiatzeko hiru aukera planteatzen dituzte txostenean, eta horietako bitan Arrigorriagatik eta Zaratamotik igarotzea aurreikusten dute. Zaratamoren kasuan, udaletik GEURIAri azaldu diote “eraikuntza fasearen 2.eta 3. alternatibetan eraikuntza materiala Moiordinetik eta Upoko ermitatik eramatea” planteatzen dela.
Gauzak horrela, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun Sailetik “Feroskana” parke eolikoa proiektuaren ingurumen-inpaktuaren ebaluazio arrunta egin dute, eta orain udalei alegazioak aurkezteko aukera eman diete, abuztuaren 3a arte. GEURIAk jakin ahal izan duenaren arabera, dokumentazioa aztertzen ari dira Udalak, zein erabaki hartzeko zain.