Zaratamoko Berdintasun Batzordea 2018an sortu zuten lan-prozesua bultzatzeko. Lau urte geroago, Bigarren Berdintasun Planaren sorrerarekin indarra hartu zuen batzordeak eta berdintasunaren inguruan prestakuntza jaso du.

Gaur egun osaera mistoa dauka Zaratamoko berdintasun taldeak: Ainhoa Muerza berdintasun saileko zinegotzia da, Rosa María Compés gizarte langilea, Debora Nogales Eskolako Familien Elkarteko kidea, Sara Varona García erizaina, Ilu Sagarduy Zaratamoko emakumezko eta gizonezko hiritarrak taldeko arduraduna eta Janire Martínez herriko beste elkarte batzuen arduraduna (Wayra, Altzoan…). Datorren urriaren 18an,  batzordearen hurrengo bilera antolatu dute Elexalden, 17:30ean eta herritar guztiak gonbidatuta dituzte bertara.

Batzordekideak, Zaratamoko udaletxe atzekaldeko parkean // Geuria

Berdintasun Batzordeak lau helburu nagusi ditu: lehena, Berdintasun Planaren egite, ezartze eta jarraipen prozesuan laguntzea; bigarrena, Aukera berdintasuna lortzeko ekimen eta ekintzak bultzatzen laguntzea, hirugarrena, Zaratamoko Udaleko berdintasun politikak bideratzeko ideiak eta hausnarketak egiteko eremua izatea; eta laugarrena, Herrian emakume eta gizonen arteko benetako berdintasuna lortzeko proposamen eta ekintzen lantzean laguntzea. Horretarako, emakumeak eta gizonak esparru guztietan, Hezkuntzan, enpleguan, aisialdian, osasunean, kulturan, kirolean, eta abarrean nola bizi diren aztertzen du eta egoera horiek hobetzeko ekintzak bultzatzen ditu "berdintasuna balio gisatik hasiz eta hiritarren partaidetza bultzatuz", azaldu dute taldetik.

2022an Berdintasun Agenda martxan jarri zuten eta bertan ekintza ezberdinak egin ziren: zine forumak, auto-zaintza emozionala ikastaroa, autodefentsa feminista, emakume migratuentzako topaketak… Aurtengo jarduerei begira urrian Zaratamoko Emakumeen dokumentala proiektatuko dute Elexalden, eta azaroan zehar zinema feministako hainbat saio, autodefentsa feministako saio bat eta zoru pelbikoa indartzeko ikastaroa.

Elexalde Kultur Etxea // Geuria

Berdintasun Batzordearen ekintzak 2023

Urriak 4, asteazkena
18:00 Zinema feminista: 'Un felíz acontecimiento', Arkotxako Txokoa

Urriak 27, ostirala
18:00 Zaratamoko Emakumeen dokumentalaren aurkezpena, Elexalde Kultur Etxea

Azaroak 22, asteazkena
18:00 Zinema Feminista: Norma Rae, Arkotxako Txokoa

Azaroak 24, ostirala
18:00 Zinema Feminista: 'Gett, el divorcio de Viviane Amsalen', Elexaldeko kultur Etxea

Azaroak 25, larunbata
10:00 – 14:00 Autodefentsa Feminista: Norma Rae, Arkotxako Txokoa

Abenduak 1 eta 5
18:00 – 20:00 Zoru pelbikoa indartzeko ikastaroa, Elexaldeko Kultur Etxea

Abenduak 15, ostirala
18:00 Zinema Feminista: 'Todos queremos los mejor para ella', Elexaldeko Kultur Etxea

Zaratamoko Udalak, Emakunde eta Foru Aldundiaren babesarekin eta Wayra elkartearekin elkarlanean, 'Emakume migratuen boterea' izeneko bost saio antolatu ditu Arkotxako txokoan.

Lehen saioa joan den irailaren 23an antolatu zuten, eta bertan emakumeek elkar ezagutzeko aukera izan zuten. Hurrengo saioetan, irailaren 30ean eta urriaren 7an, 21ean eta 28an, emakume hauen jatorriaz, euren jaioterritik gaurdaino egin duten ibilbideaz, helmugaz eta ekintza kolektiboen garrantziaz arituko dira.

Saio hauek adin guztietako publikoarentzat prestatu dituzte, eta bertan parte hartzeko 663 342 056 telefono zenbakia jarri dute herritarrentzat.

Zaratamoko Vulcanizados Zuloaga enpresak apirilean aurkeztutako aldi baterako lan erregulazioko espedientea Bilboko Lan Arloko epaitegiak baliogabetu ondoren, orain zortzi langile kaleratu dituztela salatu du ELA sindikatuak: "Epaia eman eta ordu gutxira, Vulcanizados Zuloagak zortzi kaleratze gutun bidali ditu, arrazoi 'objektiboak' argudiatuz, itxuraz".

Kaleratu dituzten langile guztiak ELAko afiliatuak direla adierazi dute sindikatutik, "eta urte eta erdiz greban egondakoak", diote, eta gaineratu dute: "Sindikatuaren aurkako beste jarrera baten aurrean gaude".

ELAk kaleratu guztiak "berehala" lanpostura itzultzea eskatu du, "eta horretarako bitarteko egokienak jarriko ditugu martxan", diote.

Bilboko Lan Arloko Epaitegiak Zaratamoko Vulcanizados Zuloaga enpresak joan den apirilean bertako langileei proposatutako Aldi Baterako Espediente Erregulatzailea (ABEEa, ERTE, gaztelaniaz) baliogabetu du: "Vulcanizados Zuloagak askatasun sindikalaren eskubidea urratu du, grebarako eta negoziazio kolektiborako eskubidea urratuz", azaldu dute Justizia Epaitegitik.

Joan den martxoan akordioa erdietsi zuen Vulcanizados Zuloaga enpresak greban zeuden ekoizpeneko langile guztiekin, urte eta erdiko (617 egun) grebari amaiera emateko helburuarekin , lan baldintzen hobekuntzekin. Grebari amaiera eman zitzaion eta langileek disfrutatzeke zituzten egunak hartu zituzten. "Langileak, lan egin barik, lehen egunean Aldi Baterako Espediente Erregulatzaile batekin egin zuten topo", azaldu dio Mikel Etxebarria ELA sindikatuko kideak GEURIAri. "Enpresak lan-karga jaitsi zela argudiatu zuen baina guk argi eta garbi ikusi genuen ABEE hori diskriminatzailea zela grebalarien aurka eta greba bera egiteagatik zigor modura ezarri dutela".

Grebalari bat, pegatina bat ipintzen martxa batean // Geuria

"Langileak, lan egin barik, lehen egunean Aldi Baterako Espediente Erregulatzaile batekin egin zuten topo"

Etxebarriaren arabera, ondorio modura, grebalariak maiatzetik egon dira ABEErekin eta erantzun modura, ELAk errekurtsoa ipini zuen eta atzo bertan jaso zuten Bilboko Lan Arloko Epaitegiaren erantzuna: "Epaileak sententzian adierazi duenez, ABEEaren neurria baliogabea da arrazoi birengatik: alde batetik, kausak ez daude akreditatuta eta bestetik espedientea greba egitearen erantzun modura ipini dute", izan dira ELAko kidearen berbak. Sententziaren arabera, greba egitearen eskubidea eta askatasun sindikala bortxatu du Zaratamoko enpresak

"Horiek horrela, enpresak etendako lan kontratu guztiei berehala ekin behar die berriro, eta eraginpeko langileek jaso ez dituzten soldatak ordaintzera kondenatuko du Zuloaga", azaldu dute sindikatutik. Ondorio modura eta sindikatuak azaldu bezala, epaiak ELA sindikatuari 25.000 euro ordaintzera kondenatzen du enpresa, kalte moralagatiko kalte ordain gisa.

"Buruarekin" jokatuz

Sententzia errekurrigarria bada ere, "justizia egiten duela" azaldu du Etxebarriak: "Erabaki honek egoera txarrean utzi du enpresa"eta enpresak "burua jarri" behar duela azaldu du Mikelek: "Enpresak ulertu behar du bere langileak errespetatu behar dituela, inolako diskriminaziorik egin gabe. Langileek beren lan-egoera hobetu dituzte eta horixe bera errespetatu behar du Zuloagak. Ez dago besterik".

"Enpresak burua erabili behar du, langileek lan baldintza onekin lan egiteko prest daudelako"

ELAko kidearen arabera, enpresak, "burua erabili baino tripak erabili ditu" momentura arte, haserrearekin eta modu desegokian jokatuz: "Enpresak burua erabili behar du, langileek lan baldintza onekin lan egiteko prest daudelako".

Greba hasi zutenetik, grebalariek mobilizazio ugari antolatu dituzte Hego Uribe eskualde osoan zehar: Zaratamon (enpresaren egoitzan bertan zein udaletxean), Arrigorriagan, Ugaon, Galdakaon eta baita Zeberion ere.

Datorren urriaren 14an txakurren Espainiako Obedientzia Txapelketa (ODU bezala ezaguna) hartuko du Zaratamok Gurutzaldeko futbol zelai ohian. Ekitaldia Zaratamoko 100% Orekan klubak antolatu du: "Urtean zehar ligarako puntuak jasotzen ibili dira parte-hartzaileak Espainian zehar antolatutako txapelketa ezberdinetan", azaldu dio GEURIAri Marie Deitieux 100% Orekan klubeko arduradunak.

"Klubeko kideok Toledon izan ginen joan den apirilean, Nafarroan ekainean eta Gipuzkoan uztailean, ligarako puntuak eskuratzen"

Ordutegiak erabakita ez badaude ere, jarduera egun osokoa izango dela aurretu du hezitzaileak: "Edozein arrazako txakurrek parte hartu ahal izango dute txapelketan eta izen emateak txapelketaren eguna baino aste bi lehenago zabalduko ditugu".

Txakurrek jarraipen probei, janariarekin antolatutako ariketei, euste eta bilaketa ariketei egin beharko diete aurre besteak beste, eta lau maila bereiziko dira guztira. "Klubeko kideok Toledon izan ginen joan den apirilean, Nafarroan ekainean eta Gipuzkoan uztailean, ligarako puntuak eskuratzen", azaldu du Deitieuxek. Zaratamoko klubak entrenamendu saioak egiten ditu astelehenero, 17:30ean.

100% Orekan klubeko kideak, Zaratamoko Gurutzalde zelaian // 100% Orekan

Frantziatik Zaratamora

Marie Deitieux Frantziatik Bilbora etorri zen txakur hezitzaile ikasketak egiteko, 2022ko irailean GEURIAn jaso genuen bezalaxe, ikasketa horien inguruko eskola gutxi zeuden Frantzian, gertukoena Parisen. "Ez nuen hain urrutira joan nahi. Horregatik etorri nintzen Bilbora. Bertan formazioa egiteko aukera topatu nuen".

Zaratamora heldu zenean 100% Orekan eskola sortu zuen, txakurrei oinarrizko obedientzia edo ODU ezagutzak irakasteko. Hasiera batean bere etxean bertan lan egin zuen txakurrekin, baina hilabete batzuk geroago, Zaratamoko Udalak Gurutzaldeko futbol zelai ohiko zati bat laga zion bere jarduera burutu ahal izateko. Gaur egun 17 kide ditu 100% Orekanek.

Espainiako Txapelketa Zaratamon lehen aldiz antolatzea "erronka garrantzitsua" da Deitieuxentzat eta Estatu mailatik herrira hurbilduko den jende kopurua kalkulatzea "zaila" dela dio hezitzaileak: "Txapelketa hau finala baino hilabete bat lehenago antolatu dugu eta puntuak lortzeko aproposa da. Horrela izanik jende asko hurbildu beharko litzateke Zaratamora, baina batek daki!".