☉ Zeberio
Zeberioko 206 familia historiko aztertu ditu Kepa Perezek argitaratu berri duen liburuan
‘Gure sustraien geroaz gozatuz’ bildumaren azken liburua da hau eta joan den azaroaren 22an aurkeztu zuen Zubialdeko Hogarrean edo San Antolin ermitan

Kepa Perez Urrazak Zeberioko 206 familien lerro genealogikoak aztertu eta 400-500 urteetan zehar herrian iraun dutena frogatzea izan da ‘Zeberio haraneko sendi-iraupena azken lau mendeetan zehar’ argitaratu berri duen liburuan (Erroteta, 2024). ‘Gure sustraien geroaz gozatuz’ bildumaren azken liburua da honako hau eta azaroaren 22an aurkeztu zuen Zubialden.
“Zer irakatsi beharko genuke eskolan?”, galdera bota du idazleak. “Horixe bera zen nire kezka profesionala, familiarraz gainera, ‘Ingurune hurbileko curriculum soziohistorikoa’ argitaratu nuenean (1517-1917). Adibide bat jartzearren: Ez dauka zentzurik orain dela 200 urte Napoleonek Waterloon irabazi edo galdu zuen jakitea ez badakigu Zeberion bertan momentu hartan Napoleonen tropa frantsesak herrira etorri eta bertan hilketak, lapurretak eta erreketak egin bazituen”. Gertukoaren eta historikoaren berebiziko garrantzia azpimarratu du Kepak.
“Eskolan kultura orokorra erakusten dute, baina erakutsitako hori norbaitek egindako aukeraketa da”, gehitu du Arkulandakoak. “Eta zergatik ez tokian tokikotik aztertu hori guztia? Hor kokatzen da nire ikerketa”.

Kepa Perez Urrazaren azken liburua // Geuria
Bildumaren azkena
‘Gure sustraien geroaz gozatuz’ bildumaren lehen lanean Zeberion azken mendeetan zehar bizi izan diren auzokideen lerrokapenak eta fogerazioak kontuan hartu zituen Perezek alde batetik, eta udal-erroldetatan agertzen ziren pertsonen izen, bi abizen, egoera zibila, adina eta bestelako datuak erregistratu zituen.
Bigarren lana ‘Zeberioko hareneko sendien kokapena auzoka eta baserrika’ da eta bertan udalerriko familiak osatzen zituzten guraso, seme-alaba eta gainerako kideen berri ematen du zeberioztarrak.
‘Zeberio haraneko sendi-iraupena azken lau mendeetan zehar’ liburuak lau atal nagusi ditu: sendi iraaupenaz orokortasunak, Zeberio hiru eremu geografikotan sendi-iraupenaren 206 lerro genealogiko, Zeberioko 42 sendi-sareen grafiko genealogikoak eta Endogamia eta odolkidetsuna.
Zeberioztar denek etxeko liburutegian izan beharko luketen kontsulta liburua da Kepa Perez Urrazaren azken lan osotu hau. Adibide modura, elkarrizketa egitearen momentuan Zeberioko abizen bat esateko eskatu zion kazetariari. Honek bat bota eta idazleak familia horren inguruko testuinguru zehatza eskaini zion.
Bibliografia | Kepa Perez Urraza
‘Paulo Iztueta euskal pentsamendauren eraikitzaile’ (EHU, 2007) (Bilbao Bilbao, María Begoña / Pérez Urraza, Karmele / Pérez Urraza, Kepa)
‘Ingurune hurbileko curriculum soziohistorikoa’ (EHU, 2007)
‘Zeberio haraneko sendien kokapena auzoka eta baserrika’ (erroteta 2015)
‘Olabarrietako elizateko eta Zeberio haraneko auzokideen zerrendak’ (Erroteta, 2015)
‘Norbere inguruneaz kantu errimatua’ (Erroteta, 2017)
‘Zeberio haraneko sendi-iraupena azken lau mendeetan zehar’ (2024)
☉ Zeberio
Luis Zubero txirrindulari ohia eta ‘Ciclos Zubero’ dendako sortzaile zeberioztarra zendu da
Txirrindulari ohiak, Goddet Tourreko zuzendariari esan zion aldapak jaisteko modua zeberioko kurbetan ikasi zuela

Luis Zubero euskal txirrindularitzako erreferentea hil egin da, 77 urte zituela.
Zubero 1968tik 1976ra bitartean izan zen txirrindulari profesionala eta KAS taldeko txirrindularia izan zen 1968tik 1974ra. Amateur izan zenean deitu zuen arreta zeberioztarrak: 1967an Bizkaiko eta Espainiako txapeldun izan zen.
Profesional lez Pascuas-eko zirkuituan eta Sabiñanigoko GPa irabazi zituen eta 1970eko Frantziako Tourreko etapa batean bigarren postua eskuratu zuen Eddy Merckx-en atzetik: “Etapa hura Merckxek irabazi zuen, den-dena irabazten zuen moduan. Ez zuen ezer besteentzat. Indartsuena eta handinahiena zen”, horrela gogoratzen zuen Zuberok Merckx. Ozta ozta ez zuen irabazi etapa hura, baina Merckxi beldurra emateko gai izan zen.
Garai hartan Tourreko zuzendaria izandako Goddetek galdera egin zion Zuberori: “Non ikasi duzu aldapak modu horretan jaisten?”. “Zeberion”, erantzun zion Luisek irribarretsu. “Kurbaz beteta dago herria”.
Txirrindularitza profesionala utzi ostean, Bilboko erdigunean kokatutako Ciclos Zubero denda zabaldu zuen, txirrindularitza askorentzat erreferente bilakatutako negozioa.
☉ Zeberio
Zeberioko Ibarra auzoko etxe batzuen ur zikinak ibaira isurtzen egon dira azken urteetan
Udalak azaldu du “arrazoi ezezagunak direla eta” auzo erdia ez dagoela saneamendu sistemako sare nagusira konektatuta

Zeberioko Udalak konponketa-lanak hasiko ditu Ibarra auzoko zenbait etxetan, saneamendu sisteman arazoak detektatu dituztelako. Izan ere, auzotar batek abisua eman zion Udalari, bere etxeko ur zikinak Zeberio ibaira isurtzen ari zirela uste zuelako.
“Auzo erdia ez dago saneamendu sistemako sare printzipalera konektatuta”, azaldu dute udal ordezkariek. “Ondorioz, ur zikinak Zeberio errekara isurtzen egon dira azken urteetan”. Ekain Goti Zeberioko alkateak azaldu du ahalik eta lasterren ekin nahi dietela konponketa horiei, “urtea amaitu baino lehen, ondo bidean”.
Ereinen bidez 6.000 euroko diru laguntza jasoko du Udalak eta guztira 17.000 euro bideratuko dute konponketa hauek egin ahal izateko (BEZa kanpo).
Arazoaren jatorria
Auzotarraren abisua jaso ostean, udal langileak Ibarrara gerturatu eta proba batzuk egin zituzten: “Hala izan zen: komuneko ponpatik tira egitean ura errekara zuzenean isuri egiten zela ikusi genuen”.

Zeberio ibaia, Ibarra auzoan // Geuria
Arazo honek Ibarrako laupabost etxebizitzei eragiten die. “Duela urte batzuk obrak egin ziren arazo honen haritik”, azaldu dute Udaletik. “Baina ezagutzen ez dugun arrazoi batengatik etxebizitza horiek ez daude saneamendu sistemako sare nagusira konektatuta”.
☉ Zeberio
Otso baten antza duen txakur bat bilatzen ari dira Zeberion
Jabeen arabera Runa ez da animalia arriskutsua baina bai beldurkorra

Runa izeneko txakur eme bat galdu zen atzo Untzetapiku mendiko antenen zonaldean, 11:30ak aldera, eta Zeberio aldetik ari dira bere bila.
Txaku-otso txekoeslovakiarra arrazakoa da, tamaina handikoa eta gris eta zuri koloreduna (lur koloreduna). Jabeen arabera ez da animalia arriskutsua baina bai beldurkorra. Bederatzi urte ditu eta uhal beltza darama lepoan, militar koloreduna.
Norbaitek ikustekotan 666 200 441 telefono zenbakira deitzea eskatu dute (Markel).

☉ Zeberio
Gaztainerrea, ibilbide magikoa eta lamien dantza egingo dute Zeberioko Gau Beltzan
Zeberioko plazan antolatu dute, urtero lez, Gau Beltza, 18:00etatik aurrera

Gutxi falta da Gau Beltza edo Arimen Gaurako eta Zeberion programa interesgarria prestatu dute Txubelasu Guraso Elkarteko kideek herritar guztientzat, herriko plazan.
Gaztainerrea, ibilbide magikoa – Sanduli Manduli, Lamien dantza… eta musika, jatekoa eta edatekoa izango dute bertara gerturatuko direnek.
Egitaraua | Zeberioko Gau Beltza 2025
Urriak 31, barikua
18:00 Gaztainerrea
18:30 Ibilbide magikoa – Sanduli Manduli
20:00 Lamien Dantza
☉ Zeberio
Asier Jul Alaiz: «Zoritxarrez, gure eskualdean ez da MTB lasterketarik egiten gaur egun»
Zeberiokoak, lasterketetan parte hartzeaz gain, Youtubeko ‘AJBiker’ izeneko kanalean partekatzen ditu mendian eta errepidean bizitako abentura eta desbentura guztiak

Bizikletatik jaitsi barik, Asier Jul Alaiz (Zeberio, 1997) txirrindulariarekin elkartu gara Ermitabarriko basoetan barrena. Errepideak, basoak, mendiak, ibaiak… edozein leku da aproposa kilometroak egitea maite duen zeberioztarrarentzat. Makina bat lasterketatan hartu du parte Asierrek eta horren inguruan aritu gara bereagaz.
Txirrindularia eta abenturazalea. Horrela definituko zenuke zeure burua edo ba al dago bestelako deskribapenik? Bai, horrela deskribatuko nuke oraingoz. Mendian bi gurpilen artean gozatzen dudan arren beste abentura batzuekin ere gozatu egiten dut: alpinismoa, trail, etab.
Nolako uda igaro duzu, Asier? Nondik ibili zara azken boladan? Ba, aurretik egin dugun deskribapenaren islada izan da nire uda. Uztaila furgonetan pasatu nuen nire bikotearekin, Frantziatik, Italiatik, Suitzatik eta Alemaniatik. Bertan, bizikletarekin portu mitikoak igo, mendi txango politak eta beste hainbat abentura eta esperientzia bizi izan ditugu. Alemaniako garagardoak barne. Ondoren bidaia amaituta, abuztuan lasterketetara bueltatu nintzen, Burgosen mendi duatloi bat egin nuen, Amurrion eta Laudion errepideko elite lasterketa, Friasen BTT txapelketa, etab. Aspertzeko tarterik ez dut izan!
Galdakaoko Santa Kurtza saria izan da azken bizikleta proba. Nolako esperientzia izan da? Nahiz eta errepideko bizikleta ez izan nire indargune edo diziplina, etxean lasterketa izanda eta Zeberiotik pasatzen zela aprobetxatuz parte hartzea erabaki nuen. Prestaketak ez dauka zerikusirik mendi lasterketekin, mendian %100 zoaz denbora luzean erresistentzia aerobikoa landuz. Errepidean azken batean pelotoian zoaz, lasai eta bat batean erasoak, esprintak eta ihesaldiak ematen dira. Ondorioz, ohituta nagoena baino serie laburragoak eta potentzia oso altuak landu behar dira edozein egoeretarako prest egoteko. Hasiera batean urduri negoen, baina denbora igarota ikusi nuen egun ona nuela. Azken aldapan, ordea, indar gehiegi txorakerietan xahutu ondoren lehen taldearen burua galdu eta helmugara irabazletik 50 segundora heldu nintzen, gutxi gorabehera.

Zein izan ohi da txapelketa berri bat prestatu behar duzunean egiten duzun prestaketa? Lehenik eta behin modalitatea kontuan izanda, distantzia, desnibela eta ibilbidea ondo aztertu behar dugu, eta behin hori prest daukagula planifikazioa hasten da. Nire aste arrunt bat horrelakoa da: Astelehenak atseden, asteartean serie laburrak (20, 15, 10 segundotakoak) asteazkenetan entrenamendu luzea (bizpahiru ordu), ondoren ostegunetan serie gehiago egiten ditut (hauek luzeagoak izaten dira minutu bat eta hiru tartekoak), ostiraletan atseden aktiboa (ordu eta erdi astiro) eta zapatuetan (domekan lasterketa badaukat) aktibazioa egiten dut (gorputza prestatzea lasterketarako). Lasterketarik ez dudanean erresistenzia lantzen dut hiru, lau edo bost orduko entrenamendu saioetan.
Nola hasi zinen bizikletaren munduan? Txikitan bizikletan anitz ibiltzen nintzen aitarekin (horiek bai gehiegikeriak). Nerabezaroan beste kirol batzuk praktikatu nituen (errugbia, trail runninga…) eta bizikleta alde batera utzi nuen. Tamalez, belauneko min batzuen ondorioz korrika egiteri utzi eta bizikletan ibiltzen hasi nintzen berriro. Azkenean, neukan maila ikusirik txapelketetan parte hartzen hasi nintzen, eta begira 5 urte ondoren hemen jarraitzen dut gozatzen, lehen egunean bezalaxe.

Mendi bizikleta da zure espezialitatea, baina duela urte bi errepideko txirrindularitzarekin ere hasi zinen. Hasiera batean mendi bizikleta bakarrik egiten nuen, baina hobetzeko asmotan Gravel bizikleta bat erostea erabaki nuen zeukan polibalientziagaitik (gurpilak aldatuta errepideko bizikleta baten antzekoa da) eta horrela Gravel munduan ere sartu nintzen. Hasieran esan dudan moduan abenturak gustatzen zaizkit eta Gravela abenturak bizitzeko primerako baliabidea da edozein terrenotik sartu zaitezke eta.
Errepideko txirrindularitzari dagokionez, oso desberdina da errepideko disziplina, pelotoian 50 edo 60km orduko joatea hasieran bertigoa ematen du. Gainera, Amurrio eta Laudioko lasterketetan profesionaletara helduko den jendearekin borrokan zaude eta Caja rural edo beste talde handiekin lehian ibiltzeak bere tokian jartzen zaitu. Maila handia dago eta pelotoitik apurtxo bat aldentzen bazara akabatuta zaude.

Baina txirrindularitza ez da bizikletako pedalei eragitea soilik; zure kasuan proba fisikoak ere egiten dituzu. Zergatik eta zertarako? Gaur egun bizikleta gainean egiten dugunaren zati handi bat neurgarria da, eta hor sartzen dira testak. Nik potentziaren bidez lan egiten dut eta Trainnning Performancen FTP, Laktato eta beste hainbat testen bitartez nire entrenamendu zonaldeak ezagutu ditut. Zonaldeen gaia nahiko konplexua da azaltzen, baina laburtuz 7 potentzia zonalde daude (errekuperazio, erresistentzia, tenpoa, unbrala, vo2 gorena, anaerobikoa eta neuromuskularra) eta frogen bitartez zonalde bakoitzari baloreak egozten dizkiogu (batioak). Ondoren, zonalde bakoitzean gure indargune eta ahuleziak ikusten ditugu eta ondorioz hauetan lan egiteko eta hobekuntza lantzeko zein batiotan lan egin behar dugun ezagutzen dugu.
Ba al duzu bizikletan ibiltzeko leku kuttunik Hego Uribe eskualdean edo inguruetan? Niretzako leku kutunenak Sarasola, Mandoia eta Zollo direla esango nuke. Badakizu zer dagoen goian, baina igotzen zaren bakoitzean ingurunea gozatzea ederra da.
Nora eramango zenuke zure kirola praktikatzen duen pertsonaren bat entrenamendu saio bat egitera Hego Uribetik? Argi eta garbi, Mandoiako aldapa gogorretara edo Galdakao eta Etxebarri gainean (Vivero) dauden jaitsiera zirraragarrietara. Posible bada, guztia egun berdinean egingo genuke, noski (barreak).

Gure eskualdeko lasterketei dagokionez, zeintzutan ibili zara eta horietako zein da berezia zuretzat? Berezienetarikoa Tierra Estella Epic dela esango nuke, 90km eta 3.000m +eko proba oso teknikoa da. Honek, fisikoki eta mentalki izugarri zigortzen zaitu, baina, behin helmugara heltzen zarenean sentitzen duzun poztasun eta gogobetetasuna deskriba ezina da. Tamalez, gure eskualdean ez da BTT edo MTB frogarik egiten gaur egunean, lehen Zeberion Zeberioxtrem egiten zen, eta inguruan beste froga batzuk, baina mendien jabegoen trabak eta erakundeen zailtasunak inguruko frogak desagertzea ekarri du.
Ikusi dugu ere lan handia egiten duzula mendian edo errepidean bizitako esperientziak sareratzeko. 2013an zabaldu zenuen Youtube kanala eta gaur egun 138 bideo dituzu 1.310 harpidedunekin eta 228.522 ikustaldirekin. Zein da helburua? Hasiera baten AJbiker kanala niretzako eta lagunentzako zabaldu nuen, lasterketak grabatu eta oroitzapen modura. Denborarekin, gero eta jende gehiago ikusten hasi zen bideoak eta azkenean Youtuber edo bilakatu nintzen (naiz eta deskribapen hori ez gustatu). Like eta harpidetu zaitez! (barreak).

Gainera, Ugaoko El Jaro kiroldegian monitore lez ari zara lanean. Zer eskaintzen duzu bertan? Laster 10 urte egingo ditut bertan lanean, jeste asko ezagutu dut, baita lagunak egin ere, esango nuke hori lan honen politena dela. Jarraituz, edozer gauza egiten gustatzen zaidanez jarduera anitz ematen ditut Ugaoko polikiroldegian, Gimnasio begirale, Espinning klaseak, Kardioboxing, multikirolak, igeriketa ikastaroak, etab.
Denboraldi berriari begira, nolako erronkak dituzu aurretik, Asier? Aurten denboraldi desberdina izango da, lasterketa gutxiago baina prestakuntza hobeagoarekin. Aurtengo erronka esango nuke Igualadako Volcatt lasterketa izango dela, bertan Jon Lopez Bediarrarekin bikote mailan lehiatuko naiz, espero ondo ateratzea eta garaipenarekin itzultzea.









