Bizikletatik jaitsi barik, Asier Jul Alaiz (Zeberio, 1997) txirrindulariarekin elkartu gara Ermitabarriko basoetan barrena. Errepideak, basoak, mendiak, ibaiak… edozein leku da aproposa kilometroak egitea maite duen zeberioztarrarentzat. Makina bat lasterketatan hartu du parte Asierrek eta horren inguruan aritu gara bereagaz.

Txirrindularia eta abenturazalea. Horrela definituko zenuke zeure burua edo ba al dago bestelako deskribapenik? Bai, horrela deskribatuko nuke oraingoz. Mendian bi gurpilen artean gozatzen dudan arren beste abentura batzuekin ere gozatu egiten dut: alpinismoa, trail, etab.

Nolako uda igaro duzu, Asier? Nondik ibili zara azken boladan? Ba, aurretik egin dugun deskribapenaren islada izan da nire uda. Uztaila furgonetan pasatu nuen nire bikotearekin, Frantziatik, Italiatik, Suitzatik eta Alemaniatik. Bertan, bizikletarekin portu mitikoak igo, mendi txango politak eta beste hainbat abentura eta esperientzia bizi izan ditugu. Alemaniako garagardoak barne. Ondoren bidaia amaituta, abuztuan lasterketetara bueltatu nintzen, Burgosen mendi duatloi bat egin nuen, Amurrion eta Laudion errepideko elite lasterketa, Friasen BTT txapelketa, etab. Aspertzeko tarterik ez dut izan!

Galdakaoko Santa Kurtza saria izan da azken bizikleta proba. Nolako esperientzia izan da? Nahiz eta errepideko bizikleta ez izan nire indargune edo diziplina, etxean lasterketa izanda eta Zeberiotik pasatzen zela aprobetxatuz parte hartzea erabaki nuen. Prestaketak ez dauka zerikusirik mendi lasterketekin, mendian %100 zoaz denbora luzean erresistentzia aerobikoa landuz. Errepidean azken batean pelotoian zoaz, lasai eta bat batean erasoak, esprintak eta ihesaldiak ematen dira. Ondorioz, ohituta nagoena baino serie laburragoak eta potentzia oso altuak landu behar dira edozein egoeretarako prest egoteko. Hasiera batean urduri negoen, baina denbora igarota ikusi nuen egun ona nuela. Azken aldapan, ordea, indar gehiegi txorakerietan xahutu ondoren lehen taldearen burua galdu eta helmugara irabazletik 50 segundora heldu nintzen, gutxi gorabehera.

Zein izan ohi da txapelketa berri bat prestatu behar duzunean egiten duzun prestaketa? Lehenik eta behin modalitatea kontuan izanda, distantzia, desnibela eta ibilbidea ondo aztertu behar dugu, eta behin hori prest daukagula planifikazioa hasten da. Nire aste arrunt bat horrelakoa da: Astelehenak atseden, asteartean serie laburrak (20, 15, 10 segundotakoak) asteazkenetan entrenamendu luzea (bizpahiru ordu), ondoren ostegunetan serie gehiago egiten ditut (hauek luzeagoak izaten dira minutu bat eta hiru tartekoak), ostiraletan atseden aktiboa (ordu eta erdi astiro) eta zapatuetan (domekan lasterketa badaukat) aktibazioa egiten dut (gorputza prestatzea lasterketarako). Lasterketarik ez dudanean erresistenzia lantzen dut hiru, lau edo bost orduko entrenamendu saioetan.

Nola hasi zinen bizikletaren munduan? Txikitan bizikletan anitz ibiltzen nintzen aitarekin (horiek bai gehiegikeriak). Nerabezaroan beste kirol batzuk praktikatu nituen (errugbia, trail runninga…) eta bizikleta alde batera utzi nuen. Tamalez, belauneko min batzuen ondorioz korrika egiteri utzi eta bizikletan ibiltzen hasi nintzen berriro. Azkenean, neukan maila ikusirik txapelketetan parte hartzen hasi nintzen, eta begira 5 urte ondoren hemen jarraitzen dut gozatzen, lehen egunean bezalaxe.

Mendi bizikleta da zure espezialitatea, baina duela urte bi errepideko txirrindularitzarekin ere hasi zinen. Hasiera batean mendi bizikleta bakarrik egiten nuen, baina hobetzeko asmotan Gravel bizikleta bat erostea erabaki nuen zeukan polibalientziagaitik (gurpilak aldatuta errepideko bizikleta baten antzekoa da) eta horrela Gravel munduan ere sartu nintzen. Hasieran esan dudan moduan abenturak gustatzen zaizkit eta Gravela abenturak bizitzeko primerako baliabidea da edozein terrenotik sartu zaitezke eta.

Errepideko txirrindularitzari dagokionez, oso desberdina da errepideko disziplina, pelotoian 50 edo 60km orduko joatea hasieran bertigoa ematen du. Gainera, Amurrio eta Laudioko lasterketetan profesionaletara helduko den jendearekin borrokan zaude eta Caja rural edo beste talde handiekin lehian ibiltzeak bere tokian jartzen zaitu. Maila handia dago eta pelotoitik apurtxo bat aldentzen bazara akabatuta zaude.

Baina txirrindularitza ez da bizikletako pedalei eragitea soilik; zure kasuan proba fisikoak ere egiten dituzu. Zergatik eta zertarako? Gaur egun bizikleta gainean egiten dugunaren zati handi bat neurgarria da, eta hor sartzen dira testak. Nik potentziaren bidez lan egiten dut eta Trainnning Performancen FTP, Laktato eta beste hainbat testen bitartez nire entrenamendu zonaldeak ezagutu ditut. Zonaldeen gaia nahiko konplexua da azaltzen, baina laburtuz 7 potentzia zonalde daude (errekuperazio, erresistentzia, tenpoa, unbrala, vo2 gorena, anaerobikoa eta neuromuskularra) eta frogen bitartez zonalde bakoitzari baloreak egozten dizkiogu (batioak). Ondoren, zonalde bakoitzean gure indargune eta ahuleziak ikusten ditugu eta ondorioz hauetan lan egiteko eta hobekuntza lantzeko zein batiotan lan egin behar dugun ezagutzen dugu.

Ba al duzu bizikletan ibiltzeko leku kuttunik Hego Uribe eskualdean edo inguruetan? Niretzako leku kutunenak Sarasola, Mandoia eta Zollo direla esango nuke. Badakizu zer dagoen goian, baina igotzen zaren bakoitzean ingurunea gozatzea ederra da.

Nora eramango zenuke zure kirola praktikatzen duen pertsonaren bat entrenamendu saio bat egitera Hego Uribetik? Argi eta garbi, Mandoiako aldapa gogorretara edo Galdakao eta Etxebarri gainean (Vivero) dauden jaitsiera zirraragarrietara. Posible bada, guztia egun berdinean egingo genuke, noski (barreak).

Gure eskualdeko lasterketei dagokionez, zeintzutan ibili zara eta horietako zein da berezia zuretzat? Berezienetarikoa Tierra Estella Epic dela esango nuke, 90km eta 3.000m +eko proba oso teknikoa da. Honek, fisikoki eta mentalki izugarri zigortzen zaitu, baina, behin helmugara heltzen zarenean sentitzen duzun poztasun eta gogobetetasuna deskriba ezina da. Tamalez, gure eskualdean ez da BTT edo MTB frogarik egiten gaur egunean, lehen Zeberion Zeberioxtrem egiten zen, eta inguruan beste froga batzuk, baina mendien jabegoen trabak eta erakundeen zailtasunak inguruko frogak desagertzea ekarri du.

Ikusi dugu ere lan handia egiten duzula mendian edo errepidean bizitako esperientziak sareratzeko. 2013an zabaldu zenuen Youtube kanala eta gaur egun 138 bideo dituzu 1.310 harpidedunekin eta 228.522 ikustaldirekin. Zein da helburua? Hasiera baten AJbiker kanala niretzako eta lagunentzako zabaldu nuen, lasterketak grabatu eta oroitzapen modura. Denborarekin, gero eta jende gehiago ikusten hasi zen bideoak eta azkenean Youtuber edo bilakatu nintzen (naiz eta deskribapen hori ez gustatu). Like eta harpidetu zaitez! (barreak).

Gainera, Ugaoko El Jaro kiroldegian monitore lez ari zara lanean. Zer eskaintzen duzu bertan? Laster 10 urte egingo ditut bertan lanean, jeste asko ezagutu dut, baita lagunak egin ere, esango nuke hori lan honen politena dela. Jarraituz, edozer gauza egiten gustatzen zaidanez jarduera anitz ematen ditut Ugaoko polikiroldegian, Gimnasio begirale, Espinning klaseak, Kardioboxing, multikirolak, igeriketa ikastaroak, etab.

Denboraldi berriari begira, nolako erronkak dituzu aurretik, Asier? Aurten denboraldi desberdina izango da, lasterketa gutxiago baina prestakuntza hobeagoarekin. Aurtengo erronka esango nuke Igualadako Volcatt lasterketa izango dela, bertan Jon Lopez Bediarrarekin bikote mailan lehiatuko naiz, espero ondo ateratzea eta garaipenarekin itzultzea.

Urriaren 15a Landa-Eremuko emakumeen eguna da, eta aitzakia horrekin elkartu gara Zuriñe Suarez Mojarekin (Ugao, 1976). Aurten Gastrougao Azokako lehen edizioa izan da eta ekitaldi horren harira omendu dute ugaotarra.

Baserri giroan hezi bazen ere, amak etxean bizitako lan gogorra ikusi eta gero baserri bizitzatik urruntzen saiatu zen, baina bidean Andoni ezagutu zuen, landa eremua maite duen basauriarra. Ezkondu eta elkarrekin hainbat proiektutan lan egin ostean Askibil izeneko gaztandegia zabaldu zuten Igorren. Bere bizitzaz, lan esperientziaz, ahuntzez eta nola ez, gaztaz mintzatu gara Suarezekin, Igorreko gaztandegiko ahuntz kuxkuxeroen artean.

Hilabete honetan omenaldia jaso duzu Gastrougao Azokan. Zer esan nahi du honek guztiak zuretzat, Zuriñe? Ilusio izugarria egin dit aintzatespen honek. Beti sentitu izan dut nire herriaren babes handia, baina errekonozimendu hori jaso dudala jakiteak… ez dut hitzik! Bihotzez eskerrak eman nahi dizkiot Udalari, lehen GastroUgao honetan egindako aintzatespen honengatik eta egin diren merkatuetan parte hartzeko aukera eman didan aldi guztiengatik. Eskerrak eman nahi dizkiegu, halaber, tokiko produktuekin sentsibilizatuta dauden eta horiek eskuratzen dituzten, baloratzen dituzten eta jendeari helarazteko borrokatzen diren denda horiei guztiei, hainbeste urtez gure atzetik ibili diren eta jarraitzen gaituzten guztiei.

Askibil gaztandegia, Igorren // Geuria

Gero eta gehiago dira baserri esparruko negozioak zuzentzen dituzten emakumeak, hala nola baserriak edo gaztandegiak, tradizioz gizonek egiten duten lana, edo gutxienez hori izan da esan digutena. Nola ikusten duzu gaur egungo panorama sektore horretako emakumeari dagokionez? Kontrakoa esango nizuke. Ahotsik izan ez duten emakume asko eta asko entzutea besterik ez dago: nik uste dut baserriko lanak beraiek egin dituztela betidanik; gizonak, berriz, kanpora joaten ziren lanera. Eta gizonak beti ikusarazi dituzten arren, emakumeek egiten zituzten benetan etxeko, baratzeko eta animaliekin egin beharreko lanak.

Hiru urte nituela, ama alargundu zen (‘kableko neska’ izan zen aitarekin ezkondu arte), eta baserria eta bi seme-alaba hezteko gai izan zen. Amari musutxo bat bidaltzeko aprobetxatzen dut, niretzat inspirazioa izan baita, bera aitaginarrebarekin batera baldintzarik gabeko laguntza eman didatelako. Ahalegin izugarria egin zuen amak. Hori dela eta, nire ideia ez zen landatik, abereengandik… baserri bizitzatik bizitzea; administrari ikasketak egin nituen.

Baina, azkenean, inork ez daki zer gertatuko den etorkizunean, eta Andoni ezagutu nuen. Andonik baserri bizitza maite du eta hara nora, berarekin ezkondu nintzen azkenean! Elkarren artean lan-proiektu bat hasi genuen eta orduan, ahuntzak, esne-ahuntzak eta jezte-ahuntzak aukeratu genituen, eta horrela, 1996an, lehen 12 txibatxoak ekarri genituen Murtziatik amaren baserrira. Inguruko askok esaten ziguten gure ideia hura zoramena zela eta ez genuela ondo amaituko. Hala ere, jendearen laguntza ere izan genuen, gure proiektua aurrera ateratzen lagundu ziguten lagunak, alegia.

Zuriñe, gaztandategiko lagun iletsuekin // Geuria

Esan beharrekoa da zaila eta neketsua izan zela. Ezer ezatik hasi ginen, eta oztopo ugari izan ditugu bidean, baina burugogor bi garenez, bizimodu hau izatea lortu dugu azkenik. Bestalde, emakumeek egunetik egunera ez duten hain zail mundu hau. Egia da lan asko dagoela egiteko, errealitatea ikusarazteko. ‘Landa XXI Euskadi’ko landa-eremuko emakumeen elkarteko zuzendaritza-batzordeko kidea naiz gaur egun, eta emakumeek eskubidez izan beharko lituzketen kontuak babesten eta defendatzen saiatzen gara. Esan bezala, oraindik lan asko dago egiteko eta borrokatzeko, baina hor dihardugu.

Baserri batean jaio arren zure lan-etorkizuna ez zenuen abeltzaintzan ikusten. Gauzak espero zenuen bezala atera ez arren… pozik zaude? Bizitzak behar duzun lekura eramaten zaitu, eta ez naiz ezertaz damutzen, guztiz kontrakoa. Bizitza hau sakrifikatuegia da, baina urteekin lortutakoa ikusten duzu, eta poztasun handia ematen du horrek. Ezerezetik abiatzeak lan asko ematen du, eta guztia lan gogorrarekin lortu dugu; beraz, harropuzkeria eman arren, pozik nago nire baserriarekin eta nire produktuekin. Oso pozik nago kontsumitzaileek nire produktuak gustoko dituztelako, eta penintsula osoko abeltzainek errespetatzen nautelako. Zer gehiago eska dezaket?

Ahuntz bat, eguzkitan // Geuria

1999an, Andonirekin batera, ‘Askibil’ gaztandegia zuzentzen hasi zinen, Igorren. Nola sortu zen proiektua? Negozioaren bideragarritasuna bilatuz bururatu zitzaigun ideia. Esnea saltzen soilik ez ziren kontuak ateratzen. Ganadutik bizitzeko gazta saltzea eraginkorragoa izango zela ikusi genuen, eta horixe egin genuen.

Zuen esnea ahuntz murtziar-granadarren arraza batetik dator. Ahuntz horien jatorrizko klimak ez du zerikusirik Euskal Herrikoarekin. Zergatik arraza hau eta ez bertako arraza bat? Jatorrizko arraza ez da berez esne-arraza bat, haragi-arraza bat baizik. Esne-azienda nahi genuen guk, eta eskura izan genituen arrazak Saanen, Alpina eta Granadako murtziarrak ziren. Azken arraza honek bereziki maitemindu gintuen, eta klima berokoa bada ere, ondo moldatu da Euskal Herriko klimara. Gainera, arrak bakarrik ekarri genituen; eme guztiak etxean jaioak dira, bizkaitarrak. Dena esan behar da eta aitortu beharrekoa da hasierak ere zoro samarrak izan zirela: nola maneiatu, elikatu, zer gustatzen zaien, zer zainketa behar diren… Dena ikasketa bat da eta esango dizut mundu hau etengabeko ikaskuntza prozesu bat dela. Etengabe birziklatu behar gara abeltzaintzan.

Andoni eta Zuriñe, Askibilen // Geuria

Antzina esnea saltzen zenuen Gamizen. Zergatik ahuntzena eta ez ardi edo behiena? Ugaotik Gamizera eraman genituen lehen 12 ahuntzekin hasi ginen. Bertan ukuilu bat alokatu genuen, ahal genuen neurrian handitzen joateko ideiarekin. Aurrerago, 1998an, baserri bat alokatu genuen Markinan. Han, Igorren ukuilurako pabiloia eta gaztandegia eraikitzen genituen bitartean, esnea saltzen genuen.

1999an Igorreko Loiate auzora lekualdatu ginen. Ahuntzak, ardiak edo behiak hautatzeko erabakiari dagokionez, erantzuna ahuntzak gustatzen zitzaizkigulako da. Nik, ez nuen ez ardirik ez behirik nahi. Euskal Herrian egiten den ohiko erabakitik urruntzen zen apustua iruditu zitzaigun eta ideia atsegin genuen. Esan eta egin!

Askibilek zer gazta mota eskaintzen dio kontsumitzaileari eta nolako bilakaera izan du urteetan zehar? Gaur egun, Askibilek gazta freskoa egiten du. Txuriak esne gordinez ondutako gazta, hau Auntzai Ondua da, gazta laktikoa, ruloa, Auntzai Leuna. Hiru horiek dira Euskal gazten gamakoak. Labeldun gaztetatik kanpokoak, esne berarekin eginak, Camenbert, Samurra motako gazta bat egiten dugu, iaz Loiate izenarekin birbataiatu genuena, gure etxaldea dagoen auzoa, jogurt naturalak ere egiten ditugu. Eta familiarekin bat egiten duen azkena ‘El Azulito’ izan da, gazta urdin bat, Bilbori keinu bat eginez bere izena jarri geniona: salgai jarri genuen urtean hiriko mikrobusaren urteurrenarekin eta merkatu berriarekin bat egin zuelako.

Gaztandegiko ahuntzak // Geuria

Esneki guztiak gure ahuntzen esnearekin bakarrik egiten ditugu; ez dugu bestelako esnerik erosten eta eskuz eta modu naturalean egiten dugu. Gure berme-zigilua da, abeltzainarengandik kontsumitzailearengana, hurbileko lokala, kimikarik gabea, tratamendurik gabea, badakigu zer saltzen dugun, eta horrela jendeak badaki zer erosten duen. Negozioaren garapena oso oparoa izan da.

Nire gazta ondua saltzen hasi nintzenean, egiten hasi ginen lehen gazta izan zen, eta jendeak jakin-minez eta mesfidantzaz probatzen zuen. Zorionez, hemen, ardia zen gehien estilatzen zena, publikoak ohiturak aldatu zituen eta beste esneki mota batzuetara zabaldu zen. Eta gure lurraldean, txikia izan arren, aberastasun handiko esnekiak egiten dituzten etxalde asko ditugu.

Murtzia eta Granadako ahuntzak kuxkuxeroak dira // Geuria

Gaur egun Euskal Gaztak proiektuaren parte zarete. Zer esan nahi du honek? Guretzat ardura garrantzitsua zen Hazi Fundazioa Eusko Labelaren familiari lehenagoko errezeta berreskuratuen gaztak eranstea eta horren parte izatea, 1999tik aurrera ahuntzain eta gazta egileak izanik. Ez genuen birritan pentsatu: horretan hasi ginen, bertako partaide izateko. Beheko mailatik sortzen diren produktuak ikusarazteko modu bat da, kalitatezkoak edo, orain esaten den bezala, egileenak direla adierazteko.

Askibil duela 25 urte hasi zen. Nolakoak izan dira ia hiru hamarkada hauek eta zer etorkizun iragartzen diozu? Bidea gogorra izan da, oso gogorra. Jende gutxik sinesten zuen gure proiektuan, eta ezer gabe hastea, lursail edo etxalde bat izatearekin alderatuta, zailagoa da. Edo, ganadua, zurea egin arte, aklimatatu egin behar da, ondo aukeratzen jakin behar da… eta hori lan izugarria da. Produktu desberdin batekin merkatua zabaltzea asko kostatzen da.

“Jendeak ezagutzen eta bilatzen dituen produktuak izanik, jarduera horretatik erretiroa hartzeko aukera izatea besterik ez dut eskatzen”

Garai hori igarota, eta jendeak ezagutzen eta bilatzen dituen produktuak izanik, jarduera horretatik erretiroa hartzeko aukera izatea besterik ez dut eskatzen. Eta belaunaldien arteko erreleboa egotea, aurrera ateratzeko bizitza behar izan duten proiektu horiek gal ez daitezen. Badakigu abeltzaintzan denetarik gerta daitekeela eta arrisku handia dagoela, baina dena behar bezala joango dela pentsatu behar dugu.

Ahuntz kuxkuxero bat, GEURIAko kazetariaren zorroa miatzen // Geuria

Basauriko San Fausto jaietako kartelak Amaia Bonachera Madrid gaztearen sinadura darama aurten (Basauri, 1999). Eskarabileraren agurra, kuadrillak, bere burua taloa jaten (topatu duzu kartelean?) eta jai giroa ageri dira bere lan koloretsuan. Baina kartelaz harago, Amaia 3D animatzailea da, gaur egun langabezian dagoen arren. Sakon hausnartu dugu artearen balioaz eta Inteligentzia Artifizialaren etorkizunaz.

Basauriko jaietako kartela edonon ikusiko dugu, Amaia! Zure kartelak irabazi du lehiaketa! Bai! Oso pozik nago. Lehiaketara aurkezten naizen lehenengo aldia da eta begira! Marrazten badakit, baina ez naiz diseinatzaile grafikoa, eta zalantzan jartzen nuen kartel bat egiteko izan nezakeen gaitasuna. Iazko kartel irabazlea ikusi nuenean, nire estiloarekin antzekotasun handia zuela ohartu nintzen, eta horrek asko motibatu ninduen. Orduan, serio hartu nuen parte hartzeko aukera. Bizitzan behin gutxienez saiatzea dibertigarria izango zela pentsatu nuen eta erronka pertsonal moduan hartu nuen. Beraz, 2025ean urte berriko helburu gisa jarri nuen.

Kartelean ikusten dugu batez ere jaien azken momentua irudikatu duzula, Eskarabilera zerura botatzen duten momentua, eta ondoan kuadrilletako kideez inguratuta. Kartela nola egin nezakeen pentsatzeari ekin nionean, neure buruari galdetu nion: zer da Basauriko jaietatik gehien gustatzen zaidana? Betidanik deitu dit arreta Eskarabileraren agurra; beste toki batzuetan jaien protagonistak erretzen dituzte, baina ez dut ezagutzen jaietako pertsonaiak heliozko puxikekin airera jaurtitzen duen beste lekurik. Urtero joaten naiz agurra ikustera, hunkigarria eta dibertigarria iruditzen zait, eta gure jaiak berezi egiten ditu.

Gainera, asko gustatzen zait kuadrilla desberdinak egotea, haien arteko lehia, denok janzten garela, eta batez ere, abarkak. Asko gustatzen zaizkit abarkak! (barreak) Horregatik erabaki nuen kartelean kuadrilla guztiak marraztea. Eta bukatzeko, jaien beste xehetasun batzuk gehitu nahi izan nituen: goitibeherak, porroia, taloa, patata tortilla…

Alaiakeko kide zara eta kartelean zure burua irudikatu duzu, nola eta taloa jaten! (barreak) Bai! Urtero gutxienez talo bat jaten dut jaietan. Ezin da falta. Eskatzen dudan taloa ia beti begetarianoa edo beganoa izan ohi da, izan ere, duela asko ez dudala txistorrazko talorik jaten, baina kartelean talo tradizionala sartu behar nuen! (barreak) Niren burua marrazteko erabakia ia ausazkoa izan zen, baina nahiko ondo irudikatzen nau, jatea maite dudalako! (barreak)

Noiztik zara Alaiakeko kide eta zer da zure kuadrillatik gehien gustatzen zaizuna? Txikia nintzenean Hauspoak kuadrillakoa nintzen, baina 10 urterekin Alaiak taldera aldatzea erabaki nuen, kuadrilla horretan senide batzuk nituen eta. Gainera, txikitan asko gustatzen zitzaidan Alaiak, betidanik neure burua pertsona alaia bezala ikusi dudalako, eta uste nuen kuadrilla horrek nirekin bat egiten zuela. Agian pixka bat tontuna dirudi, baina Amaia gaztearentzat zentzua zuen, eta egia esanda, oraindik ere ados nago harekin! (barreak)

Eta jaiak zelan bizitzen dituzu? Nahiko modu pasiboan, egia esan. Ez naiz inoiz kuadrilletan apuntatu, batez ere nire lagun gehienak ez direlako Basaurikoak eta ez nuelako parte hartzeko arrazoi berezirik. Noski, kalera irteten naiz, zurrakapote guztiak probatzen saiatzen naiz, nire lonja gogokoena zein den erabakitzen dut eta perretxiko solidarioa jaten dut, baina ez ditut jaiak modu aktiboan bizi.
Nire ahizpa Alaiakekoa ere bada, eta askotan animatu nau berarekin modu zuzenago batean parte hartzera. Aurten azkenean konbentzitu nau, eta lehen aktiboago egongo naiz! Kartel lehiaketa irabazi dudanez, inoiz baino gehiago sentitzen dut nire burua jaiekin lotuta!

Aipatu didazunez, Eskarabileraren agurra da sanfaustoetatik gehien gustatzen zaizuna. Hala da. Eskarabileraren agurra gustukoa dut, baina jaitsiera ikustea ere asko gustatzen zait! Goitibeherak ere gustatzen zaizkit, beti joaten naiz nire amarekin ikustera. Pena da aurten goitibeherarik ez egotea.

Eta jaietatik zerbait aldatu beharko bazenu, zer izango litzateke? Ez dakit galdera horri zer erantzun. Ezer ez! Asko gustatzen zaizkit diren bezala!

Zein izango da zure plana aurten Basauriko jaietan? San Fausto eguneko bazkarira eta Alaiakeko “senidetasun” bazkarira joango naiz, eta beharbada, barra egiten ere ausartuko naiz! Horrez gain, beste urte batzuetan bezala nire plana izango da lonjak bisitatzea, zurrakapote desberdinak probatzea eta, noski, taloa jatea! (barreak)

Basauriko jaiak alde batera utzita, hitz egin dezagun zure lanbideaz: bideojokoentzako 3D animatzailea zara. Bai. Pertsonaiei bizitza emateaz arduratzen naiz. Nire lankide artistek eskeleto digitala duen 3D modelo bat pasatzen didate eta nik eskeleto horri mugimendua ematen diot. Bideojokoaren diseinatzaileek animazio-zerrenda bat ematen didate, animatzen dudan pertsonaiaren mugimenduak bideojokoa jokatzen ari den personak egiten duen ekintzarekin bat etor daitezen. Adibidez: salto egin, korrika egin, ukabilkada bat eman, objektu bat hartu… Jendeak pentsatu ohi du nik gauza teknikoagoak programatzen edo egiten ditudala, baina nire lana askoz artistikoagoa da. Txotxongilo bat mugitzea bezala dela esan daiteke, baina era digitalean.

Kontatu eiguzu zure egun bat lantokian. Lehenik eta behin, lanak banatzen ditut nire lankide animatzaileekin. Animazioaren zailtasunaren arabera, animazio gehiago edo gutxiago egin ditzaket egun batean. Animazio bat egiten hasi aurretik, pertsonaiaren izaeran eta jokaeran pentsatu behar dut, kameraz kanpoko aktorea izan behar naiz. Pertsonaiak nola erantzun behar duen buruan dudanean, bideo-erreferentzia bat egitea tokatzen da (ez da beti beharrezkoa, baina askotan egiten dut). Hau da, neure burua grabatzen dut erreferentzia gisa erabiltzeko. Bideoa dudanean, neure mugimenduak aztertzen ditut, eta nire 3D pertsonaiaren posizio nagusiak programan markatzen ditut. Mila modu daude animatzeko, ez dut beti modu berean egiten, eta oso zaila litzateke hemen azaltzea. Baina, funtsean, mugimendua ahalik eta ondoen sortzen saiatzen naiz, nire bideo-erreferentzietan oinarrituz eta jokoaren estilora egokitzen saiatuz.

Gaur egun zein proiektutan edo jokotan ari zara lanean? Gaur egun, zoritxarrez, langabezian nago. Lanean hiru urte neramatzan enpresak bat-batean itxi zuen duela hiru hilabete. Hala ere, lanean egongo banintz, ezingo nuke martxan dagoen proiektuetaz hitz egin, konfidentzialtasunagatik.

Zein trebetasun tekniko eta artistiko behar dira bideojokoen animazioan nabarmendu ahal izateko? Background artistiko indartsu bat eduki behar da. Marrazkilari bikaina izatea 3D arterako beharrezkoa ez bada ere, oso lagungarria da. Azken finean, espazio-adimen nahiko garatua eduki behar duzu. 3D animatzaile ona izateko hainbat gauza behar dira, baina horietako bat da pertsonaiari pose onak sortzen jakitea, pertsonaiaren mugimendua era egokian sor dadin. Gainera, bolumenak ulertu eta ondo marrazten jakitea ere beharrezkoa da.

Marrazketaz eta poseetaz gain, animazioan denbora eta espazioa oso elementu garrantzitsuak dira. Funtsezkoa da jakitea fotogramen artean eta objektuek zeharkatzen duten espazioaren artean igarotzen den denbora hori zure alde nola erabili.

Oso sortzailea ere izan behar da. Jendeak uste izaten du sormena pertsona batzuek duten ezaugarri berezi bat dela. Ni, ordea, nahiko ziur nago sormena ere landu eta garatu daitekeen trebetasuna dela.

Adimen Artifiziala (AA) erabiltzen al da gaur egun bideojokoen animazioetan? Zoritxarrez, badaude enpresak gaur egun IA erabiltzen dutenak, batez ere marrazketarekin zerikusia duten lanetarako, hala nola concept art-erako (eszenatokiak, pertsonaiak edo objektuak 2Dn diseinatzea). Momentuz, AAk ezin du nire lana egin, baina denbora kontua da gu guztiok ordezkatu ahal izatea.
Estatu mailan animazioaren eta bideo-jokoen mundua nahiko prekarioa da; artiston soldatak ez dira oso altuak eta askotan gure lana ez da behar bezala baloratzen. Enpresaburuentzat muntaketa-makinak besterik ez gara, produktua egiten dutenak; dirua ahalik eta azkarren nahi dute eta batzuetan berdin zaie nola iristen diren helburu horretara.AA erabiltzeak dirua aurrezten die. Kapitalismoaren gurpila da.

Gainera, AAk funtzionatu ahal izateko, lehenik beste batzuen lana lapurtu behar du, hortik ateratzen baitira AAk ematen dizkigun emaitzak, besteen lanen nahasketatik.

Adimen Artifiziala arteari edo sormenari lekua kentzen ari zaiola uste duzu? Ez nago AAren aurka, baina arteari buruz ari garenean…AAk egindakoari artea deitu diezaiokegu? Benetan artea al da horren atzean inor ez badago? Merezi al du produktu artistikoak, literatura, musika edo filmak kontsumitzea inork ezer kontatu nahi ez badu? AAren inguruan gehien kezkatzen nauena da enpresari jada milioidunek erabiltzea are aberatsago bihurtzeko, gainontzekoen lana lapurtzeko eta, ondorioz, langile klasea gehiago pobretzeko. Nik ez dut bizi nahi artelan guztia makina batek sortzen duen mundu batean, ezer transmititu nahi ez duen makina batek.

Zein da orain arte landu duzun proiekturik zailena edo ikasgarriena? Ninja Dortoken bideojoko bat dela esango nuke: Teenage Mutant Ninja Turtles; Mutant Mayhem. Kasualitatez, gai hau iazko Basauriko jaietan ere atera zen! (barreak)

Jokoa 2023an kaleratu zen Ninjen Dortoken film berri batean oinarrituta zegoen. Nahiko beldurgarria izan zen hain ezagunak eta hainbeste jendek maite dituen pertsonaia batzuk animatu behar izatea.
Originaleekiko ahalik eta fidelena izaten saiatzeko, Dortoka Ninjei buruzko eduki asko kontsumitu nuen: telesailak, filmak… Azkenean, ni neu bihurtu nintzen ninja dortoken zale! (barreak)

Zure estilo pertsonala sartzeko aukera izaten duzu, ala bezeroaren edo estudioaren eskakizunetara guztiz egokitu behar duzu? Enpresaren arabera aldatzen da. Normalean, jokoarentzat zein estilo nahi den zehazten duten jarraibide batzuk egoten dira. Nire azken enpresaren kasuan, animazio estilizatuan zentratzen ziren asko (ez zer animazio errealistarik egiten).
Baina kontzeptu horren barruan, askatasun pixka bat bagenuen gure ukitu pertsonala emateko.

Pelikula edo telesailetako marrazki bizidunak egiten ere lan egin dezakezula esan didazu. Modu desberdin batean egiten al da lan bideojokoentzako, pelikulentzako edo telesailetarako? Animazioaren oinarriak bi produktuetan berdinak dira, eta alda daitezkeen gauzak teknikoagoak izaten dira. Hala nola, animazioan beti hartu behar da kontuan ikuslearen ikuspuntua, kameraren kokapena. Bideojokoetan, aldiz, animazioak askotan hainbat angelutatik ikus daitezke, eta hori kontuan eduki behar da. Gainera, bideojokoetan muga tekniko gehiago egoten dira pertsonaiek egiten dituzten mugimenduetan animazioak denbora errealean erreproduzitzen direlako, ez dira bideo bat, telesail edo animaziozko film batean bezala.

Beste diferentzia nabarmen bat da “Game feel” kontzeptua. Game feel da jokua jokatzeko unean nola “sentitzen” den: Zenbat denbora behar du pertsonaiak botoia sakatzen duzunetik salto egiteko? Zenbat denbora behar du erasotzeko? Zein eratan mugitzen da pertsonaiak? Eta nola sentitzen da jokalaria? Motel erantzuten du? Azkar? Bideojokoetan, etengabeko harremanean egon behar dugu gameplay diseinatzaileekin, eta haiek esan behar digute mugimendu bakoitza zenbat denboran egin behar den, jokoa “ondo” sentitzea lortzeko.

Bideojokoen mundua oraindik ere “gizonezkoen mundua” dela esango zenuke? Bideojokoen diseinuan edo programazioan, bai. Zalantzarik gabe, gizonen mundua da oraindik. Arte sailetan aniztasun pixka bat gehiago egon ohi da, baina, beste edozein industriatan bezala, kargu garrantzitsuenak gehienetan gizonek izaten dituzte. Bideojokoak betidanik lotu izan dira gizonen zaletasunarekin, nahiz eta hori gero eta gehiago aldatzen ari den.

Lan egin duzun proiektuetan genero-ikuspegia kontuan hartzen al da, adibidez, pertsonaien diseinuan? Nire aurreko enpresan bai, kontuan izaten genuen. Garrantzitsua iruditzen zitzaigun bideojokoan errealitatearen ordezkapen egokia izatea. Baina enpresa guztietan ez da horrela izaten. Emakumearen irudia oraindik ere oso sexualizatua izaten da bideojokoetan, nahiz eta gero eta gutxiago den. Industria honetako askok errealitate honen aurka borrokatu nahi dugu, baina ez da erraza.

Esan didazu txikitatik gustatu izan zaizkizula marrazki bizidunak, baina noizbait pentsatu izan zenuen zure pasioa lanbide izan zitekeela? Txikia nintzenean “Phineas eta Ferb” eta “Como entrenar a tu dragón” bereziki gustatzen zitzaizkidan, bi animazio produktu horiek animazio munduan interesa eragin zidaten, baina ez nuen inoiz pentsatu horrelako gauzak sortzea lan aukera erreal bat zenik. Izan ere, batxilergoko bigarren urtera arte ingeniaritza ikasteko bidean nengoen, baina orduan jakin nuen animazio-ikasketak ere bazeudela. Orduan sekulako norabide aldaketa egin nuen nire ikasketetan eta artea ikastera jo nuen.

Digipenen ikasi zenuen arte-eder digitala. Esperientzia nolakoa izan zen? Beste edozein unibertsitatetan bezala, Digipenek gauza onak eta txarrak ditu. Egia da Digipen gogorra izan daitekeela: arte-karrera ez da amaierako azterketetan oinarritzen, baizik eta ikasgai bakoitzeko asteroko lanetan, eta horrek etengabeko lan-fluxu batean mantentzen zaitu.

Ez nuke esango karrera bera berez zaila denik; ikasteko gogoa baduzu egin daiteke. Zailena eramaten genuen lan-erritmoa zen. Azkenean, gaitasun artistikoak modu bakar batez gara daitezke: behin eta berriz eginez, errepikatuz eta errepikatuz. Teoria garrantzitsua da, baina praktika are gehiago.

Karrera oso praktikoa denez, uste dut benetan prestatzen zaituela lan-mundurako. Azkenean, etorkizunean egingo dugun lan bera egiten ikasten dugu. Horrez gain, talde-proiektu asko daude, ikasleen arteko bideojoko garapenak eta animaziozko film laburrak, produkzio baten hainbat arlo ezagutzeko eta taldean lan egiten ikasteko aukera ematen dutenak, eta hori funtsezkoa da lan munduan.

Etorkizunera begira, zein formatutan gustatuko litzaizuke lan egitea: bideojokoetan, pelikuletan ala telesailetan? Bideojokoetan lan egitea oso dibertigarria da, eta ez litzaidake axolako horretan lanean jarraitzea. Hala ere, egunen batean film edo telesail batean parte hartzea gustatuko litzaidake. Animatu ahal dudan bitartean, uste dut zoriontsu izango naizela.

Zer aholku emango zenioke animazioan hasi nahi duen gazte bati, bereziki bideojokoetan aritzeko gogoa badu? Zure artearekin konstantea izan, dedikatu denbora eta mimo asko, eta praktikatu ahal duzun guztia. Inspirazioa ematen dizuten eta zerbait sortzeko gogoa pizten dizuten animazio-produktuak kontsumitu.

Zure gaitasun artistikoez gain, jatorra eta lankide ona izatea funtsezkoa da. Artista ona izatea oso garrantzitsua da, baina laneko giroan lagun ona izateak eta jendea zurekin gustura egoteak aukera gehiago ireki diezazkizuke.

Artea eta animazioa oso lan sedentarioak dira. Ordu asko emango dituzu pantaila baten aurrean eserita, beraz, ez ahaztu atseden hartzea, kalera ateratzea eta bestelako planak egitea. Osasun fisiko eta psikologiko on batek artista hobea izaten eta sortzaileagoa izaten lagunduko dizu. Zure sormenaren zati handi bat barrutik etor daiteke, baina kanpotik ere etorriko da.

Sanfaustoei hasiera emango dio bere pregoiarekin Yeray Gonzalez Gutierrez (Galdakao, 1988) basauriarrak. Urriaren 11n udaletxeko balkoitik biziko duen momentua berarentzat “ohore handia” dela esan dio GEURIAri, baina ez da jai hauetan biziko duen unerik gogoangarriena: ’12 hilabete 12 maratoi’ erronka solidarioari amaiera emango dio urriaren 12an, igandez. Erronkaren azken maratoia etxean egingo du, lagunez, familiaz, Herriko Taldeakeko kuadrillez eta CTNNB1 elkarteko familiez inguratuta. Urtebete ondoren, berriro berba egin dugu Yerayrekin.

Basauriko jaiak ate joka, zu izango zara pregoilaria, Yeray! Bai! Gogo handiak ditut! Oso harro nago eta ardura ilusio eta errespetu handiz hartu dut. Basauriko kuadrillek momentu zoragarri hau bizitzeko aukera eman didate eta niretzat ohore handia da. Ez dut inoiz ez ahaztuko!

Zer suposatzen du zuretzat sanfaustoetako pregoilari izateak? Batez ere ardura, CTNNB1 gaixotasunari buruz eman nahi dudan mezua argi helaraztea espero dut.

Mezua aipatzen duzula, prest izango duzu dagoeneko, ezta? Noski baietz! Gaixotasun arraroei buruz hitz egingo dut eta niretzat erronka honek suposatu duenari buruz. Oso garrantzitsua da elkartearentzat beraien seme-alaben gaixotasunari buruzko informazioa zabaltzea.

“Artunduagako pistari ehun buelta ematea lan gogorra izango da, baina ondoan izango ditut Herriko Taldeakeko kuadrillak eta CTNNB1 elkarteko familiak”

Duela urtebete hasi zenuen ‘12 hilabete, 12 maratoi’ erronka CTNNB1 sindromea ikusarazteko eta ikerketarako dirua biltzeko. Zein balorazio egiten duzu, azken maratoia faltan? Balorazioa oso positiboa izan da. Helburu batekin hasi nintzen, dirua eta ikusgarritasuna lortzea eta nik uste dut hori lortu dudala. 2024ko apirilean hasi nintzen erronka prestatzen eta bide gogorra bezain polita izan da. Familiak ezagutzea izan da erronka honen gauzarik politena. Eskerrak eman behar dizkiet hiri guztietan eman didaten babesagatik.

Eta azken maratoia Basauriko jaietan egingo duzu! Urriaren 12an, Artunduagako pistan! Hala da! Gogotsu nago. Entrenamenduetan saiatzen ari naiz gorputza prest izaten, baina batez ere burua. Ehun buelta ematea lan gogorra izango da. Gainera, azken maratoi honen prestaketak ni antolatzen ari naiz, beraz oraingoa erronka bikoitza da.

Nolakoa izango da urriaren 12ko maratoia? Goizeko 09:30ean hasiko da eta nahi duenak nirekin batera korrika egiteko aukera izango du 13:30ak arte gutxi gorabehera. Korrika egitea dohainik izango da eta elkartea lagundu nahi izanez gero, 3 euroan zozketa batean parte hartzeko txartelak salduko ditugu. Horrez gain, 10 euro edo gehiagoko dohaintzak opari berezia jasoko dute!

Herriko Taldeakeko kuadrillek eta CTNNB1 elkarteko familiek ere parte hartuko dute erronkan. Bai. Azken birak kuadrilla eta Eskarabilerarentzat gorde ditugu. Herriko Taldeakekin elkarrekin sortutako ideia izan zen. Mundu guztia parte hartzea nahi nuen eta komentatu genuen oso polita izango zela kuadrilla bakoitzeko partaideak nirekin buelta batzuk ematea. Erronkari amaiera emango dion bira CTNNB1 familientzat izango da.

Azken maratoian zurekin batera korrika egingo dutenei zer esango zenieke? Batez ere, goza dezatela. Erronka solidario honetan parte hartzea oso inportantea da ikusgarritasunaren aldetik. Hemendik jendea animatzen dut Artunduagatik pasatzera, giroa ikustera eta nahi izanez gero, korrika egitera. Edozein erritmo eraman dezakete. Pistako kaleak bitan banatuko dira, alde bat nire erritmora (5:15/5:30) korrika egingo dutenentzat eta beste aldea beste erritmo batera joango direnentzat.

Sanfaustoak jaiak dira, baina baita elkartasuna ere. Uste duzu kirolak, solidaritateak eta kuadrillek Basauriko esentzia direla? Zalantzarik gabe! Nik ezagutzen dudan herririk solidarioena da Basauri, eta jaietan ekitaldi solidario asko egiten dira.

Matatoiaz gain, zein plan dituzu jaietan? Familiarekin eta lagunekin disfrutatzea. Azkenean, Sanfaustoetan denok egoten gara kalean, eta hori da politena: elkar ikustea eta elkarrekin ospatzea.

Eta jaiak bukatuta, zer? Erronka berririk duzu buruan CTNNB1 laguntzen jarraitzeko? Orain atsedena behar dut gorputza errekuperatzeko. CTNNB1 sindromea ikusarazten jarraituko dut, hurrengo lasterketetan elkartearen kamiseta janzten jarraituko dut. Erronka urriaren 12an bukatzen den arren, erakundearekin eta batez ere Basauriko familiekin harremana izaten jarraituko dut.

Dantza ikastaro batetik jaio zen ‘Zaratamoko Dantzariak’ izeneko dantzari taldearen proiektua. Berez, izen hori behin behinekoa bada ere, proiektua sendotzeko eta ikastaroa dantza talde bilakatzeko prozesua martxan dago. Hori dela eta, Uxue Oleagordia (Basauri, 2003) dantza ikastaroko irakaslearekin elkartu gara. Herriko hainbat ekitalditan parte hartu ostean eta dantza ikastaroak izandako harrera ona ikusita, talde berria sortuko dute aurten.

Entseguak ostiralero egiten dituzte Elexaldeko eskola zaharretan eta ateak zabalik dituzte euskal kulturaz janzteko interesa duen edonorentzat. Momentura arte egindako lana @zaratamokodantzariak izeneko Instagram kontuan sareratu dute.

Noiz eta zer dela eta sortu egiten da Zaratamoko Dantzariak taldea? Duela urte eta erdi Untzurbe Elkarteak planteatutako proiektua da honako hau. 2024ko otsailetik ekainera bitartean dantza ikastaroa egin genuen eta harrera oso ona izan zuen. Beraz, proiektuarekin jarraitzea erabaki genuen eta jarduera berriro ekarri genuen irailean, ikasturte osoko ikastaroa egiteko. Berriro ere, dantza ikastaroak emaitza oso onak izan zituen eta gure asmoa ikastaro hartatik dantza talde berri baten proiektuari ekitea izan da.

Zein da zuen erronka nagusia talde modura? Bizirautea eta Zaratamoko antzinako dantzak berreskuratzea, gure kultura zazpi haizetara zabaltzeko.

Trebatutako dantzaria zara, Uxue. Nola heldu zitzaizun Zaratamon dantza eskolak emateko aukera? Alboko herrietan dantza ikastaroak antolatzeko lan eskaintza izan nuen. Euskal kulturgintzaren inguruan ikastaro bat eskaintzeko pertsona bat behar zuten. Zuzenean jarri ziren harremanetan nirekin eta nik baiezkoa eman nien. Azken batean, lau urtekin hasi nintzen euskal dantzetan, eta hori da nire betidaniko pasioa. Beraz, herritarrek erromerietan parte hartzen animatzeko ikastaro bat prestatu nuen. Horixe landu genuen otsailetik ekainera bitarteko ikastaro labur hartan. Ekainean erakustaldi bat prestatu genuen Zaratamon, eta jendea animatuta zegoela eta gero eta jende gehiagok parte hartu nahi zuela ikusita prestatu genuen ikasturte osoko ikastaro osotuago hura.

Nolako ekintzak landu dituzue azken ikastaroan? Ekintza asko landu ditugu: Bostak eta Lauren taldearekin elkarlan polita egin genuen: kontzertu bat eskaini zuten herrian eta hiruzpalau abestitan parte hartu genuen. Inauterietan, Zaratamoko eskola gurekin harremanetan jarri zen eta elkarren artean erromeria antolatu genuen Elexaldeko plazan. Euskaraldiako herriko batzordekideak harremanetan ipini ziren gurekin ere aurtengo ariketa dela eta, Elexaldeko plazan beste erromeria bat antolatzeko. Ekainean, Arkotxako jaiak direla eta, auzoan dantzatzeko gonbidapena luzatu ziguten. Azken batean, dantza ikastaroan herriko auzo askotako eta inguruetako herrietako dantzariak daude eta horien artean Arkotxako bizilagunak daude. Jaietan erakustaldia egiteko proposatu zuten eta hala egin genuen. Ekainaren amaieran kurtso bukaerako erakustaldia egin genuen Elexaldeko plazan.

Agerraldi guztiak Zaratamon egin dituzue. Herritik kanpo dantzatzeko asmorik duzue? Erromeriak egiten dituzten herriko plazetan dantzatzea oso ondo legoke. Horietan parte hartzeko taldetxoa sortzen badugu, animatu eta Basauri, Arrigorriaga edo Galdakaoko dantzaldietan parte hartzeko ez genuke arazorik izango. Ikasitakoa praktikan jartzeko aukera paregabea da herriko erromerietan dantzatzea.

Zuen instagrameko kontuan emakumeak ageri dira dantzan bakarrik. Emakumeei zuzendutako ikastaroa da zuena? Ez. Mutilak egon badaude gure taldean, ikastaroaren hasieratik gainera. Baina gauza bat gertatzen zaie: ez dira ausartzen emanaldietan parte-hartzera. Gurekin ez dira jantzita etortzen erakustaldietara, baina plazan egoten dira. Dantza pare batean parte hartzen dute, baina arropa arruntekin jantzita betiere. Herrian egiten dena herriarentzat egiten dugu. Hau da, herriko edonork hartu dezake parte gure erakustaldietan. Hasieran erromerietan borobilean egiten diren dantza horiek egiten ditugu eta poliki-poliki arkudantza edo makil txikiak bezalako dantzak gehitzen joan gara. Mutilek entseguetan parte hartzen dute baina plazara irtetea beste kontu bat da.

“Herrian egiten dena herriarentzat egiten dugu. Hau da, herriko edonork hartu dezake parte gure erakustaldietan”

Zein da horren arrazoia, beldur eszenikoagatik agian? Ez dakigu. Nik uste dut gutxi direlako. Gainera, arropa jakin batzuk janztea ez omen dute gustuko, agian beren buruak ez dituztelako euskal jantziekin identifikatzen. Hasieran euskal dantzetako jantzi barik egiten genuen dantza eta gero jendea euskal jantzi horiek prestatzen eta plazaratzen joan da. Gaur denok janzten ditugu euskal jantziak. Hala ere, euskal jantziak ipintzera animatzen ez badira ere, modu batean edo bestean dantza egitera animatu egiten dira mutilak.

Zenbatero dituzue entseguak eta nori zuzendutakoak dira? Entseguak ostiralero antolatzen ditugu: 17:00etatik 19:00ak arte egoten gara eskola zaharretan, eta tarte horretan talde bi daude: 17:00etatik 18:00ak artekoa eta 18:00etatik 19:00ak artekoa. Mundu guztiari zuzendutako saioak dira eta ikasturtean zehar inork proba egin gura badu erraztasunak ipiniko dizkiogu. Umeen taldea sortzea gure zereginen artean dago oraindik. Haurrek izena ematen badute ez da arazorik egongo txikien talde bat sortzeko, nola ez!

Adin tarte berezirik dago gaur egungo taldean? Nik esango nuke talde bi bereizi daitezkela adinari erreparatzen badiogu: 23-27 urte bitarteko gazteena eta “amena”, 40–50 urte ingurukoena. Hala ere, badira ere gorputza mugitzeko prest duten amamen adina duten dantzariak ere.

Nolakoa da Udalarekin duzuen harremana? Ikastaroa Untzurbe elkartetik sortu dutenez guk elkartearekin dugu harremana. Hala ere, herrian egindako ekimenekin zein lokala lagatzeko orduan Udalaren laguntza izan dugu lehen momentutik.

Eskualdeari begira eta bertako herrietan dauden dantza taldeak ikusita, zelan ikusten duzue folklorearen osasuna Hego Uriben? Dantza talde nahikotxo ditugu gure eskualdean eta hainbat ekintza antolatzen dituzte. Hego Uriben, izan ere gutxienez jarduera bat antolatzen dute hilero. Dantza talde horiekin harremanetan ipintzea benetan erraza da. Guk, esaterako, ez ditugu txistularirik, eta musikariak behar ditugunean Arrigorriagako dantza taldekoak hurbildu ohi dira. Hego Uribeko dantza taldeekin harremana izatea benetan garrantzitsua da eta egia esateako, erraztasun handiak ipintzen dituzte beren partetik.

“Euskal dantzek gauza ugari erakutsi ahal dizkie umeei eta oso garrantzitsua da euskal kulturarekiko lotura hori mantentzea”

Ni bi dantza taldetan ibili izan naiz eta beste hainbatekin harreman zuzena izan dut, eta eskatu izan didatenean laguntzeko prest agertu naiz beti. Hala ere, konpondu beharreko zenbait kontu badaude ere: dantza talde batzuei askotan laguntza ekonomikoa falta zaie, eta diruz ez bada, Zaratamoko Udalak egiten duen bezala, Udalek erraztasun gehiago eman beharko lizkieke taldeei, lokalak utziz, esaterako. Bestalde, ume eta gazteen arazoa ere hor dago: guraso askok, umeak nagusitzen direnean kirol jakin batzuetara bideratzen dituzte, euskal dantzak alde batera utziz. Euskal dantzek gauza ugari erakutsi ahal dizkie umeei eta oso garrantzitsua da euskal kulturarekiko lotura hori mantentzea: balioak, talde lana…denetarik ikas daiteke bertan.

Behin taldea sortuta, non gustatuko litzaizueke dantzatzea? Herriko hainbat ekimenetan parte hartu nahi dugu, eta ateak zabalik izango ditugu jaietan, ospakizunetan, auzoetako jai txikietan edo Upoko San Segismundo baselizan urtero egiten den festan ere. Herritik kanpora begira, taldean planteatuko genuke eta dantzariak prest egon ezkero bertara joango ginateke. Azken batean, oso aberasgarria da taldea elkartzeko herritik kanpo egiten diren ekitaldietan parte hartzea, beste taldeetako dantzariekin harreman berriak sortuz.

Bizkaiko edo Euskadiko Dantzari Egunetan parte hartuz, esaterako? Oso egun politak izan ohi dira dantzarientzat. Egun horietan bizitzen diren esperientziak zoragarriak izan ohi dira. Batek, daki: agian egunen batean bertan parte hartzeko aukera izan ahalko genuke!