☉ Basauri
Marienea, feminismo eta berdintasun politiken erreferente hamar urtez
Marienea Basauriko Emakumeen Etxeak 10 urte beteko ditu maiatzean. Egitaraua oparoa antolatu dute hilabetean zehar eta urteurrena ardatz, eurekin elkartu gara Basauriko “feminismoaren fabrika” horretan.
2012ko maiatzaren 17an inauguratu zuten Marienea Basauriko Emakumeen Etxea. Ordutik hamar urte igaro dira. Hamar urte feminismoa eta berdintasuna sustatzen. Ekintzak antolatzen, ikastaroak, tailerrak, mahai-inguruak… Hamaika jarduera egiten dituzte hilero eta urtero. Anabel Sanz Basauriko Berdintasun teknikaria da 2000. urtetik eta gertu-gertutik ezagutzen du Marienearen sorrera eta izan duen bilakaera. “Marienea gero eta emakume gehiagoren etxea da. Guk normalean esaten dugu, jendeak uste baino aberatsagoak garela baina nahi genukeena baino gutxiago. Horrek esan nahi du gure helburu nagusienetariko bat aniztasun gehiago lortzea dela. Bilakaera ikusita, zerbitzuak nabarmen sendotu dira, plan eta proiektu berriak martxan daude, indarkeria matxistaren bigarren plana eta udal berdintasun barruko lehengoa abian dira, besteak beste”, dio Sanzek: “Poliki, poliki feminismo eta berdintasun politiken erreferentea bihurtu da Marienea. Eta ez bakarrik Basaurin, Euskal Herri osoan eta haratago ere”.
Aniztasuna lortzea da Marienearen helburuetako bat, baina ez bakarra. Epe laburrera, ertainera eta luzera begira, “gazte eta migrante gehiago” hurbiltzea nahi dute Marieneako ordezkariek: “Urteurrenaren leloak dioen bezala, 10 urte baino gehiago daramatzagu patriarkatuaren aurka konspiratzen eta proiektu desberdinak martxan jartzen. Ametsak eraikitzen jarraituko dugu feminismoaren fabrika den etxe honetan”, dio Sanzek.
Eta, ametsak eraikitzen jarraitzeko bide horretan, maiatzaren 12tik 20ra bitartean egitarau oparoa prestatu dute. Besteak beste, erakusketak, hitzaldiak, bertso saioa, mahai inguruak, azoka, bazkaria, Flashmob bat, herri korrikaldia, jolasak, perkusio saioa, irakurketa kolektiboa edota ginkana feminista antolatu dituzte ‘Ametsak eraikitzen jarraituko dugu’ lemapean. “Ekintzez haratago nabarmendu nahiko genuke egitaraua sortzeko egin dugun prozesua da. Programan ikus daitekeenez, etxea erabiltzen duten talde guztiek egiten dutena erakusteko aukera izango dute. Zerbait nabarmentzekotan ‘Ez da kasualitatea’ bertso saioa aipatuko nuke, baita gerraren kontrako hitzaldia eta neska gazteentzako ginkana ere. Zazpi egunez hausnartzeko, elkar topatzeko eta dibertitzeko aukera izango dugu”, dio Anabelek: “Animatzen dugu jendea ekintza guztietan parte hartzera.
Parte-hartzeko espazioa
Marieneak Basaurin eta herritarren artean zer nolako tokia duen galdetuta, zera dio Anabelek: “Gure ustez, desberdintzen gaituena parte hartzeko espazioa bat eskaintzea da. Emakumeak Marieneara baliabide zehatz baten bila etor daitezke eta nahiz eta behar guztietarako erantzuna ez daukagun, gelditzeko gonbidapena luzatzen diegu eta horretarako aukerak asmatzen ditugu”.
Urtean zehar erakusketak, berdintasunaren aldeko kanpainak, mahai-inguruak, hitzaldiak edota ikastaroak antolatzen dituzte Marienean. Hamar urte hauetan zein proiektu adierazgarri burutu dituzten galdetu diogu Anabeli, eta zera erantzun digu: “Greba feministarantz erakusketa, ‘Egunero izan dadin Martxoak 8’ kanpaina, emakume errefuxiatuen eskubideak aldarrikatzeko ekintzak eta abarreko zerrenda luze bat aipatuko nituzke. Laborategi metodologian lan egiten dugu eta etengabe sortzen ditugu proiektu desberdinak, beti, emakumeen beharrak eta feminismoaren aurrerapenak kontuan izanda”. Etorkizunera begira, honakoa dio Anabelek: “Erronka askoren artean gizonak berdintasunean, eta bereziki, indarkeria matxistaren kontrako ekintzetan inplikatzea nahi dugu. Bestalde, hezkuntza oso estrategikoa da eta horregatik jarraitzen dugu ikastetxeekin elkarlanean, momentu honetan jolastoki inklusiboen proiektu batekin”.
Proiektua sendotzeko urteak
Basauriko Emakumeen Etxea duela hamar urte eraiki zuten. Garai horietan emakumeen etxe gutxi zeuden Euskal Autonomia Erkidegoan, hala nola, Ermuako Emakumeen Etxea (2003), Balmasedako Emakumeen Etxea (2004), Eibarko Andretxea (2004), Durangoko Andragunea (2009) eta Donostiako Emakumeen Etxea (2010). Gaur egun, hogeina emakumeen etxe daude EAEn: Araban Gasteizko Sorginenea (2019); Bizkaian Ondarroako Etxelila (2013), Portugaleteko Bidatzenea (2021) eta Basauriko Marienea (2012); eta Gipuzkoan Arrasateko Emakume Txokoa (2003), Azpeitiko Emakumeen Txokoa (2011), Hernaniko Emakumeen Etxea (2017), Errenteriako Emakumeen Etxea (2019), Urola Garaiko Emakumeen Etxea (2019), Zarauzko Emakumeen Etxea (2020), Elgoibarko Lila Etxea (2021), Astigarragako Emakumeen Etxea (2021) eta Zumaiako Emakumeon Etxea (2021).
“Emakumeen Etxeak beharrezkoa dira gaur egun. Eta ez bakarrik gure ustez, izan ere, gaurkotua izan den Berdintasun legean emakumeen etxeak eta jabekuntza eskolak ezinbesteko tresnak dira berdintasuna lortzeko. Guk, jakin badakigu espazio pribilegiatu bat daukagula mantendu eta sendotu nahi duguna”, dio Anabelek. Hego Uribe eskualdean Basaurikoa da gaur egun dagoen emakumeen etxe bakarra, baina asmoa badago, adibidez, Arrigorriagan eta Galdakaon ere eraikitzeko. Marieneako ordezkariek Arrigorriagako eta Galdakaoko prozesuetan laguntza eman dute: “Ia martxan dauden prozesu guztietatik deitu gaituzte. Orokorrean gure prozesua ezagutu nahi dute, etxea bera, dituen zerbitzuak, kudeaketa eta jakina beharrezkoak diren baliabideak. Gu ere hasieran eredu bezala Donostiako Emakumeen Etxea eta beste batzuk hartu genituen eta ohorea eta plazera da gurera jotzen dutenean”, dio Anabelek.
☉ Basauri
Azeituna con huesos, Keax, Reeler, Jaimones, Kruddö eta Silkat lehiatuko dira larunbatean, Rockeineko finalean
Rockeinen 2025eko edizioan 196 artistak eman dute izena, 10. urtez jarraian parte hartze marka gaindituz
Larunbat honetan, azaroaren 1ean, izango da Rockein lehiaketako finala, Basauriko Social Antzokian. Bertan, Azeituna con huesos, Keax, Reeler, Jaimones, Kruddö eta Silkat bandak lehiatuko dira. Sarrera doakoa izango da eta gonbidapen bidez egingo da, Social Antzokiko webgunetik eskuratuz.
Basauriko Udalak, Bizkaiko Foru Aldundiaren Kultura, Euskara eta Kirol sailaren laguntzaz, antolatu eta Euskadiko eta Nafarroako talde eta bakarlariei zuzendutako Rockein musika-lehiaketaren 13. edizioaren finala izango da aurtengoa.
Azeituna con Huesos talde gipuzkoarra (elektronika, popa, jazza); Keax hirukote bizkaitarra (The Owl Project taldeko kide ohiak, LCD Soundsystem edo Ratatat bezalakoen eraginekin); eta Bilbon egoitza duen Reeler rock alternatiboko laukotea, Bizkaiko, Poloniako, Ingalaterrako eta Irlandako musikariek osatua, dira Rockeinen 13. edizioko sari nagusia irabazteko hiru hautagaiak.
Eskualdeko hautagaiak
Beste hiru talde finalistak Jaimones (70-80 hamarkadako rock amerikar laukotea, Basauriko kide batekin), Kruddö, rock gogor eta stoner bikotea, Jon Ander Santamaría bermeotarrak eta Txaber Miravalles etxebarriarrak osatua; eta dira Silkat, indie rock hirukotea, Bilbo eta Galdakaoko musikariekin eta The Cure edo Radiohead taldeen eraginekin.
Azken hiru talde hauek Hego Uribeko artistarik onenari saria lortzeko aukera izango dute, Basaurin, Arrigorriagan, Etxebarrin, Galdakaon, Ugaon, Usansolon edo Zaratamon erroldatutako kide bat gutxienez duten proiektuak saritzen baititu.
“Ohi bezala, Rockeineko 5 kategorien irabazleen izenak (‘Bizkaia saria’, ‘Artistarik onena euskaraz’ eta ‘Eskarabilera saria’, barne) finalean bertan jakinaraziko ditu epaimahaiak”, azaldu dute antolaketa taldetik. Rockeinen 2025eko edizioan 196 artistak eman dute izena, 10. urtez jarraian parte hartze marka gaindituz.”
Emakumeen esperientziaren hitzaldia
Azaroaren 6an, MAZ Basauri jaialdiaren bezperan hain zuzen ere, ‘Emakumeak eta industria musikala’ topaketaren bigarren emanaldia hartuko du Marienean Basauriko Emakumeen Etxeak (Kareaga Goikoa, 54).
Iaz lehen edizioa izan zen eta Rockeinek, MAZ Basaurik eta Marieneak urtero antolatzen duten hitzaldia da, eta helburua musikaren industriako emakumeen esperientziak beste emakume batzuekin partekatzea da, “sektorean eta eszenatokietan emakumeen presentzia handiagoa sustatzeko”, hain zuzen ere.
Aurtengo gonbidatuak La Furia artista nafarra, Ibone Iza BIME Proko edukien arduraduna eta Maite Alaña MAZ Basauri eta Rockeineko zuzendaria izango dira eta Emilia Arias kazetari eta idazleak (TVE, Pikara Magazine) gidatuko du hitzaldia.
Egitaraua | Rockein finala 2025
Larunbata, azaroak 1
20.30 (ateak irekitzea)
Hego Uribeko artistarik onenaren kategoria
21.00 Silkat
21.30 Kruddö
22.00 Jaimones
Kategoria nagusia
22.40 Azeituna con huesos
23.10 Reeler
23.40 Keax
00.15 Sari-banaketa
☉ Basauri
Basauriko Social Antzokiko zubia itxiko dute ibilgailuentzat, San Faustoko obrengatik
Urriaren 28tik (asteartetik) azaroaren 9ra bitartean ibilgailuen trafikoa moztuko dute zubian
Urriaren 28tik (asteartetik) azaroaren 9ra bitartean ibilgailuen trafikoa moztuko dute Social Antzokiko zubian, San Fausto plaza berria eraikitzeko lanak direla eta.
“Egun horietan zehar, zubiko galtzada handituko dute, eta Autonomia kalekoa ere bai, elizaren eta A25 plazaren aurreko zatian”, azaldu dute udal ordezkariek. Hori dela eta, denbora tarte horretan ezingo da Autonomia kaletik udaletxerantz biratu, eta udaletxe eta Kareaga Goikoa kaleen arteko bidegurutzetik Arizgoitira jaitsi ere ez.
Gainera, Basauriko Udaletik iragarri dute azaroaren 4tik 9ra Autonomia kalean itxita egongo dela Begoñako Andra Mari eta Nagusia kaleen arteko zatia.
☉ Basauri
Sidenorreko presidentea ikertzen ari da Espainiako Auzitegi Nazionala, Israelgo arma enpresa bati altzairua saltzeagatik
Jose Antonio Jainaga ikertzeaz gain, zuzendaritzako beste bi kide ikertuko dituzte, kontrabandoagatik eta gizateriaren aurkako delituan parte hartzean konplize izateagatik
Jose Antonio Jainaga Sidenor enpresako zuzendaria eta beste bi kide ikertzen ari da Espainiako Auzitegi Nazionala, Israelgo arma enpresa bati altzairua saltzeagatik.
Zehazki, kontrabandoagatik eta gizateriaren aurkako delituan parte hartzean konplize izateagatik ikertuko dituzte hiru enpresariak.
Ikerketa Francisco de Jorge epaileak zabaldu du, Comunitat Palestina de Catalunya-Terra Santa elkartearen kereila baten ondorioz.
Hain zuzen ere, Sidenorrek Israel Military Industries (IMSI) konpainia israeldarrari altzairua saldu diolakoan zabaldu du epaileak ikerketa.
Epailearen ustez, Basauriko enpresako zuzendaritzako kideak “erabat jakitun” ziren saldutako materiala armak ekoizteko erabiliko zela.
Momentuz, ez dute Sidenor Aceros Especiales enpresa osoa ikertuko. Gertakariak Clerbil SL merkataritza-sozietateari ere egotz dakizkioke, sozietate horrek baitu Sidenor Holdings Europa sozietatearen administratzaile bakarraren kargua.
Hala ere, epaitegiak uste du oraingoz ez dela bidezkoa Sidenor Aceros Especiales SLU merkataritza-sozietatea pertsona juridiko ikertu gisa hartzea. Alegatutako arrazoia da enpresa horretako langileek zeregin aktiboa dutela eta salaketa publikoa egiten laguntzen dutela, bai eta ustezko delitu-jarduerarekin jarraitzea eragozten dutela ere.
Kasu horretan, epaileak Europako zuzentaraua eta arauhausteei eta ustelkeriaren aurkako borrokari buruzko informazioa ematen duten pertsonen babesa arautzen duen legea aplikatzen ditu erabaki hori hartzeko.
Harremana etetea
Sidenorrek uztailean adierazi zuen salmentak eten zituela Israelekin. BDZ mugimenduaren (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorrak) eta sindikatuen kritiken ostean eten zuen harremana Sidenorrek Israelekin.
Hain zuzen ere, ekainean GEURIAn eta beste hedabide batzuetan zabaldu genuenaren arabera, Sidenorrek 1.207 tona altzairu saldu zizkion IMI Systems armagile israeldarrari, 2024ko abuztutik.
Enpresaren arabera, Israelekin salmentak eten zituen, “joan den apirilean Espainiako Gobernuak herrialde horri salmenta-kontratua etetea erabaki ondoren”. Aurretik, ordea, Sidenorrek, epailearen autoaren arabera, ez zion salmentarako beharrezko baimenik eskatu Espainiako Gobernuari.
☉ Basauri
La Basconiako nabeen birgaitze-proiektua idazteko kontratazio-prozesua hasi du Basauriko Udalak
Nabeak birgaitu ondoren, parte-hartze prozesua jarriko du martxan Udalak zehazteko zein jarduera kultural edo artistiko egin bertan
La Basconiako industria-nabeak birgaitzeko proiektua idazteko kontratua lehiaketa publiko bidez adjudikatzeko lizitazio-prozesua hasi du Basauriko Udalak.
Lizitazioaren oinarrizko aurrekontua 220.825 eurokoa da, eta exekuzio-epea sei hilabetekoa. Birgaitze-lanek Kultura Ministerioaren dirulaguntza jasoko dute; 4 milioi euro, zenbait urtetan banatuta.
“Nabeen eraikuntza-antolamendu egokia dela eta, proiektuak egitura metaliko errematxatua mantentzea aurreikusi beharko du. Zoladurari dagokionez, berria egingo dute. Eta, bestalde, fatxadak desmuntatu, eta berriak jarriko dituzte”, diote udal arduradunek.
Obren lehen faseari dagokionez, nabeak birgaituko dituzte: egitura sendotu, eta orubea zolatuko dute, plaza publiko estalia bihur dadin.
“Gero, analisi tekniko eta herritarren parte-hartze prozesu baten ostean, zehazkiago erabakiko da eremu hartan zein jarduera egingo diren, baina, edozelan ere, jardun kulturalak edota artistikoak izango dira”, diote udal ordezkariek.
Hiru gune
Hiru nabe birgaituko ditu Udalak: 125 metro luze eta 57 metro zabal. “Hiru nabeen azalera 7.125 metro karratu da, ia-ia San Mames futbol-zelaiaren bestekoa (7.140 metro karratu); beraz, azpiegituran gune desberdinak egon ahalko dira, erabilera kolektiboetarako”, diote.
Udalaren helburua da nabeak birgaitu ondoren sortuko den espazio berria lotunea izatea eremu hartan eraikiko dituzten etxebizitzen eta ekonomia-jarduerako gunearen artean, “eta basauriarrentzako erreferentziazko tokia ere bihurtu dadila”.
La Basconiaren industria-nabeak SEPESen lurretan daude. Erakunde horrek orubeok erosi zituen erabilera mistoko hirigintza-jarduketa abiarazteko, eta, horren barruan, eremu bi garatuko dituzte: ipar-mendebaldekoa, ekonomia-jardueretarako, eta ipar-ekialdekoa, etxebizitza- eta merkataritza-erabilerarako.
2024ko martxoan, SEPESek doan laga zizkion nabeak Basauriko Udalari. Erakunde biek sinatutako lagapen-kontratuak ezartzen du nabe horiek erabilera publikoko edo gizarte-intereseko xedeetara bideratuko direla. “Adibidez, tokiko artearen eta kulturaren zabalkundea, euskara, hezkuntza-jarduerak, gizarte-izaerakoak eta enplegua sustatzera zuzendutakoak”, diote.
☉ Basauri
Haurren aurkako sexu abusuen inguruan solasaldia antolatu dute Basauriko Marienean, Maddi Ane Txoperenarekin
‘Ez erran inori’ liburuaren aurkezpena egingo dute urriaren 29an Marienean. Bertan izango da Maddi Ane Txoperena Iribarren idazlea
Haurren aurkako sexu abusuei buruzko solasaldia antolatu dute Marienea Basauriko Emakumeen Etxean.
Sexu Informazio Bulegoarekin elkarlanean, ‘Ez erran inori’ liburuaren aurkezpena egingo dute eta solasaldian parte hartuko du Maddi Ane Txoperena Iribarren idazleak.
Urriaren 29an, asteazkenez, izango da hitzordua 19:00etatik 20:30era Marienean. Saioa doakoa da, baina bertaratzeko interesa dutenek esteka honen bitartez izena ematea gomendatu dute, bestela zuzenean Marieneara hurbilduz.
2022an kaleratu zuen nobela Txoperenak eta Lide du protagonista: haurra zela sexu abusu bat pairatu zuen, etxean bertan, Donapaleun.
Aurretik, 2020an, Elkar argitaletxeak, Beasaingo Udalak eta CAF enpresak urtero antolatzen duten Igartza Saria irabazi zuen Txoperenak ‘Ez erran inori’ nobela proiektuagatik.
Kuantika ardatz izango du aurten Etxebarriko Zientzia Asteak bere hamargarren urteurrenean
Argazkiak | Ehun arrigorriagar baino gehiagok Heidelberg enpresan gertatutako heriotza-istripua salatu dute herriko plazan
Azeituna con huesos, Keax, Reeler, Jaimones, Kruddö eta Silkat lehiatuko dira larunbatean, Rockeineko finalean
Argazkiak | Ehun arrigorriagar baino gehiagok Heidelberg enpresan gertatutako heriotza-istripua salatu dute herriko plazan
Argazkiak | Aldatxa eta Urbiko Lagunak, Basauriko jaietako buruhandienak!
Argazkiak | Jaietan etenaldia egin dute ehunka basauriarrek Palestinari elkartasun keinu bat egiteko
Bideoa | Dozenaka pertsona elkartu dira Arrigorriagan Heidelberg enpresan gertatutako lan-heriotza salatzeko
Bideoa | Berbalagun egitasmoa martxan da Basaurin eta Galdakaon, nobedade askorekin
