Gero eta ohikoagoa da kalean gimnasia egiteko aparatuak ikustea. Aldakak mugitzeko makinak, bizikleta estatikoak, hankak edo besoak indartzeko aparatuak… baita kalistenia egiteko barrak ere. Askok ez dute jakingo zer den kalistenia. Bada, bakoitzaren gorputzaren pisua erabilita giharrak indartzen dituen ariketa fisikoa da. Gaizka Chacarte Gonzalez de Langarica etxebarritarrak (Etxebarri, 2003) kalistenia praktikatzen du 2019tik eta liburu bat eta guzti publikatu du.

Kalistenia praktikatzen duzu, Gaizka.
Bai. 2019ko urtarrilaren 7an hasi nintzen Kalistenia ofizialki praktikatzen. Egun batean, Youtubeko bideoak ikusten nengoela, “50 different push up variations” izeneko bideoa agertu zitzaidan gomendio bezala. Ez dakit zergatik, baina bideoa ikusteari ekin nion. Harrituta utzi ninduen. Ez nintzen kontziente ariketa desberdinak egiteko aukera asko eta asko existitzen zirenik. Eta ariketa horiek egiteko gogoak piztu zitzaizkidan, eta horren ondorioz, Chris Heriaren bideo gehiago hasi nintzen ikusten, kalisteniako mundua hobeto ezagutzeko asmoz. Momentu horretik aurrera, nire kabuz, autodidakta izanez, kalisteniaren munduan barruratu nintzen eta disziplina honetaz maitemindu nintzen.

Gaizka Chacarte Bizkotxaldeko kalistenia gunean // Utzitakoa

Zer ematen dizu kalisteniak zure eguneroko bizitzan?
Niretzat, kalistenia fisikoki zein mentalki hobetzeko eta eboluzionatzeko jarduera osasungarria da. Estresatik urruntzen dit eta bizitzako momentu txarretik deskonektatzeko ihesbide bat da, nolabait. Gainera, mugimendu berriak egitearen eta indarra handitzearen sentsazioa paregabekoa da. Ezaugarri pertsonalei dagokienez, izugarrizko aberastasuna eman dit disziplina honek: pazientzia, disziplina, konstantzia, independentzia edota autokonfiantza. Baina ezaugarri garrantzitsuena, nire kasuan, besteei laguntzeko eta gidatzeko gogoak izan dira. Horregatik jarduera fisiko eta kirol-munduan jardun nahi dut, nik izan ez dudan laguntza edo monitorizazioa emateko.

Zeintzuk dira kalistenia egitearen abantailak?
Kalisteniak emoten dizkizun abantailak ugariak dira. Psikologikoki, autoestimua, ohitura osasungarriak hartzearen poztasuna, disziplina, beste pertsonekiko kooperazioa eta sozializazioa, denborarekin lantzen duzun pazientzia (kalistenian emaitzak ez dira berehalakoak), zure fisikoa aldatzearen eta hobetzearen postazuna, besteak beste. Eta fisikoki, indarra, erresistentzia, masa muskularra handitzea edota gantza galtzea, kapazitate kardiobaskularra, malgutasuna, bizkortasuna eta bizitasuna ematen dizkizu, besteak beste. Baina aipagarriena da zure gorputza espazioan nahi duzun bezala mugitzearen gaitasuna, esaterako, zure gorputzaren menperaketa osoa lortzea.

Gorka Bilbaok GEURIAri eskainitako elkarrizketan esan zuen gimnasioaren eta crossfitaren alde ona dela monitoreak daudela, eta kalisteniarekin zure gorputzaren pisuarekin lan egiten duzula eta nahiko funtzionala dela.
Monitore bat izatea, laguntzen eta zuzentzen zaituena, garrantzitsua da, noski. Kalistenian egia da normalean bakoitzak bere kabuz entrenatzen duela eta hori desabantailak ditu baina abantaila asko ere. Zure kabuz probatu eta esperimentatzeak lan egiteko eta aurrera egiteko aukera ematen dizu, zure gorputza aldi berean guztiz ezagutuz. Inoiz imajinatu diren balentriak egiteko aukera ematen dizu, horrek eskatzen duen zailtasun eta energiaren truke.

Disziplina bakoitzak bere abantailak eta desabantailak ditu. Nik adibidez gimnasioa eta kalistenia uztartzen ditut, beste hainbat kirolekin batera, hala nola, volleyball, parkour, xendazaletasuna eta spinning. Garrantzitsuena da norbera bere helburuak lortzeko kirola edo jarduera fisikoa aukeratzea eta aurrera jarraitzea. Egia da, Crossfit eta Kalistenia gero eta gehiago praktikatzen direla.

Kalistenia praktikatzeko forma fisiko on bat izan behar duzu?
Nire ustez ez da beharrezkoa forma fisiko ona izatea. Kalistenia edozein pertsonak praktika dezake, bakoitzaren hasierako maila aparte utzita. Izan ere, kalistenia zure forma fisikoa hobetzeko tresna edo baliabide bikaina da. Nire esperientzatik abiatuta, beti izan naiz mutil oso argala, baina kalisteniarekin nire gorputzaren tamaina handitu nuen, gantza-portzentajea pixka bat galtzearekin batera, fisiko bisualki polita eta atletikoa lortu dut. Indarrari dagokionez, izugarrizko indar-erlatiboa lortu nuen denborarekin.

Zelan animatuko zenituzke herritarrak, edozein forma fisiko izanda ere, kalistenia praktikatu dezaten?
Kalisteniako komunitatea oso hurbila eta lagunkoia da. Gainera, noizbehinka kalisteniako elkarretaratzeak antolatzen dira. Kalisteniarekin ez duzu behar material askorik, horregatik, diru gutxi (edo ezer ez) inbertituko duzu, gimnasioarekin konparatuta, adibidez. Edozein lekutan entrenatu ahal da: zure etxean, parkeetan… Eta bereizgarriena da zure gorputzarekin gauza berriak eta ahalik eta konplexuagoak egitea ematen dizun euforia, nire bizitzan izan dudan sentimendu bereziena da: nire burua ikustea bilakaera jarraituan eta nire mugak apurtzea. Kalisteniak erakutsi zidan zerbaitekin maitemindu zaitezkeela eta horregatik pasioa senti dezakezula. Nik mundu guztia gonbidatuko nuke kalistenia praktikatu dezan. Medikuntza naturala da.

Komentatu duzu zuk zure kabuz ikasi duzula kalistenia ariketak egiten, baina laguntza profesionala eskertu izango zenukeela.
Hausnarketa oso interesgarria da. Ni gimnasioko zein spinningeko monitorea izan naiz eta kalistenia irakatsi dut, baina nik nire kabuz ikasi dut betidanik. Bi aldeetan egon naiz: ikasle autodidakta eta irakasle bezala. Nire ustez, ez da beharrezkoa entrenatzaile profesionala kontratatzea kalistenia egiteko eta arrakasta izateko, baina bai ondo legokeela eta pertsonaren arabera hori litzateke egokiena. Pertsona guztiek ez dute beren kabuz ikasteko gaitasunik, denborarik edo gogorik, beraz, beti izango da pertsona bakoitzaren araberakoa. Hala eta guztiz ere, entrenatzaile trebatu eta kualifikatu baten laguntza jasotzea gomendatzen dut.

Bakoitzak kalistenia bere kabuz praktikatzeak lesioak ekar litzake? 
Nik pare bat lesio sufritu ditut ezagutza nahikoa ez izateagatik. Ezjakintasunak lesio batera edo batzuetara erator zaitzake, baina nire kasuan, akatsetatik ikasi dut. Eta orain, aholku batzuk emango nizkizuete: lehenik eta behin, ondo berotzea gorputza; ariketa egokienak aukeratzea zure mailaren arabera; pazientzia izatea; egiten dituzun ariketak grabatzea, zure teknika ondo dagoen edo ez jakiteko, eta hortaz lesioak ekiditeko; saio bakoitzaren ostean giharrak luzatzea; elikadura zaintzea; eta zure gorputzari atseden nahikoa ematea, hau da, ondo lo egitea eta zure gorputza entzutea.

Eskualdean kalistenia egiteko gero eta gune gehiago daude. 
Hala da. Gaur egun kalistenia ezaguna bihurtu den arren, pertsona “gutxi” gara kalistenia seriotasunez entrenatzen dugunok. Etxebarrin, adibidez, orain dela bi urte eraiki zuten kalistenia gunea, nik eta nire lagunek Udalari eskatu geniona.

Kalisteniari buruz liburu bat idatzi duzu.
Bai. “Guía para principiantes e intermedios en Calistenia y Street Workout” deitzen da. Hasiberrientzako eta maila ertaina duten pertsonei bideratutako kalisteniako gida-liburu bat da. Bertan, nire esperientzian eta ezagutzan oinarritutako aholkuak eta tutorialak ematen ditut QR ugari dituzten bideoen bitartez. Laguntzen dut kalistenian aurrera egiteko bidea segurua, eraginkorra eta mundu guztiarentzat irisgarria izan dadin, edozein delarik adina, pisua, altuera, ezagutza-maila eta forma fisikoa.

Liburua idazteko ideia nondik dator?
Liburua goi-mailako ziklorako ikas-enpresarako proiektu bezala sortu nuen, Harrobia Ikastolan. Baina ikasketarako lana bezala hasi zena nire proiektu pertsonala bihurtu nuen. Horregatik gaur egun liburua eguneratzen ari naiz, bertsio hobetuak eskaintzeko helburuarekin.

Beti egongo da zerbait eguneratzeko?
Noski baietz! Kalisteniako mundua (eta kirolarena orokorrean) bilakaera jarraituan dago, beraz, beti egongo da zerbait ikasteko eta liburuan bertan islatzeko. Aurrekoarekin gehituta, kalisteniako liburua hizkuntza ezberdinetan itzuliko dut, euskaraz eta ingelesez, esaterako.

Kalistenia zuretzat pasioa dela diozu.
Kalisteniak nire bizitza aldatu du guztiz. Kalistenia nire arimaren parte handia eta nabarmena da, hasi nintzenetik. Nahiz eta jarduera fisiko bat izan, pertsonalki izugarrizko asebetea eta postazuna eman dit, nire ohiturak aldatu dituelako. Ni mutil oso sedentarioa eta antisoziala nintzen, bideojokoetara jolasten denbora asko ematen nuen etxean. Kalisteniari esker, pertsona aktiboa bihurtu naiz, beti nire hobekuntza pertsonala eta fisikoaren bilaketan. Are gehiago, kalisteniari esker, besteei lagundu nahi diedala deskubritu dut, eta nire etorkizuna kalisteniako entrenatzaile eta irakasle gisa lan egitera bideratu nahi dut. Kirolaren eta jarduera fisikoaren mundu zabal eta konplexuan trebatu nahi dut.

Ariketa fisikoa medizina naturala da gizakiarentzat. Bestalde, beste era batera garatu ezin nituen zenbait balio irakatsi dizkit. Adibidez, hobetzeko grina, garapen pertsonala, nire osasuna hobetzeko atentzioa, nire mugak gainditzeko desira, helburu ahalik eta anbiziotsuak proposatzea, eta garrantzitsuena… nire bizitza aktiboki eta osorik bizitzeko bultzada eman dit.

Uste duzu teknologia berriekin eta pandemiaren eraginagarekin kirola egiteko modu berriak sortu direla?
Nire iritziz, bai. Kalistenia ezagunagoa bihurtu zen pandemiagatik. Etxetik atera ezin genuenean, gure logelan entrenatzeko modu bakarra gure gorputzaren bitartez izan zen, kasu gehienetan. Teknologiari dagokionez, kalisteniako parkeak geolokalizatzen dituzten aplikazioak eta webguneak existitzen dira, instalazio ezberdinetarako ariketa motak bideoen bitartez erakusten eta kalistenia sustatzen dituztenak. Uste dut pandemiagatik eta teknologia berriak aprobetxatuz zenbait jarduetarako klase gidatu birtualak sortu direla, baita online kalistenia-ikastaroak ere.