☉ Basauri
Itziar Ituño: “Konfiantza galdu eta aktore izateko grina erabat abandonatu nuen”

Fagorren lanean ari zela, Goenkalerako deitu zioten. Ordutik, “Goenkaleko Nekane” da askorentzat. Baina gelditu barik dabil zineman eta antzerkian ere.
Itziar Ituño aktore basauriarra pantaila handian eta eszenatokietan ikusteko aukera asko dugu egunotan. Izan ere ‘Lasa eta Zabala’ eta ‘Loreak’ (azaroaren 23tik 26ra Social Antzokian) filmeetan eta ‘Barealdi Magikoa’ antzezlanean parte hartzen du.
Bigarren aldiz, Donostiako Zinemaldian izan zara; gainera, aurten Sail Ofizialaren barruan. Nola bizi izan duzu?
Sail ofizialean egoteak dakarren protokoloa hartu behar izan dugu kontuan. Esperientzia ona eta pozgarria izan da, orain arte ez delako euskara hutsezko pelikularik inoiz egon. ‘Loreak’ izan da lehendabizikoa, eta hori oso harro egoteko motiboa da, nahiz eta maskorrik ez irabazi.
Kazetari batzuen ustez “paternalismo apur bat” egon da aukeratzeko orduan, euskaraz zelako, baina hori gezurra da. Ez dut uste ‘Loreak’ hizkuntzagatik aukeratu dutenik. Izan ere ‘Loreak’en hizkuntza unibertsala da, baina Espainian oztopo da euskara. Hori kuriosoa da, jaialdi internazionaletan ez baitago halako banaketarik.
‘Lasa eta Zabala’ bezalako filmeek argia ikustea beharrezkotzat jotzen al duzu?
Duda barik, bai. Orain da momentua. Egun, oztopo gutxiago dago halako gaiek argia ikus dezaten, alde batetik zein bestetik. Gustatuko litzaidake mundu guztiak aukera izatea ideologikoki bertsio politiko diferenteak kontatzeko. Beharrezkoa da norberak barruan daukan istorioa ateratzea eta kontatzea.
Filmeak izango duen oihartzuna ozena izango da. Horrek zure lana baldintzatuko du? Hau da, Espainia mailan ezagunagoa izango zarelakoan, horrek lan eskaintza gehiago izateko aukera emango dizu?
Ez dakit ezagunagoa egingo naizen edo zelan eragingo didan horrek niri era onean edo txarrean. Baten bati pelikula ez bazaio gustatzen eta horregatik ez banaute kontratatzen, niri bost. Ni aktorea naiz eta nire lana egin dut. Gero, kontrakoa gertatzen bada eta Espainia mailan aukeratzen banaute, ondo. Baina nahiago ditut pelikulak egin telesail luze bat egin beharrean. Telesaileren batean lan egiteak Madrilen bizitzea suposatzen du, eta nik hori ez dut nahi. Garai labur baterako bai joango nintzateke, baina ni Basaurin oso gustura nago.
ORAIN OZTOPO GUTXIAGO DAGO ‘LASA ETA ZABALA’ BEZALAKO GAIEK ARGIA IKUS DEZATEN
Euskal zinea loraldian dagoela esan daiteke, baina, langile zaren aldetik, zein da aktoreen egoera?
Loraldian dagoela…, horrenbeste ez nuke esango. Eusko Jaurlaritzak ematen dituen diru-laguntzak penagarriak dira eta, bestetik, EiTB krisi larrian dagoela sumatzen dut. Ez dago dirurik kulturarako, antzerkia ez da programatzen dirurik ez dagoelako. Loraldian baldin badago, batzuen esfortzuari esker da. Gu, aktoreok, hor gaude ikusgai, baina horrek ez du esan nahi lana soberan daukagunik. Egia da euskarazko zine gehiago egiten dela, eta hori pozgarria da, baina sekulako esfortzua eskatzen du.
Nolakoa da beste herrialdeetako zinearekin konparatuta?
Euskaraz egiten den zinea errekonozimendua izaten ari da pixkanaka, baina ez da bultzatzen: pelikularen batek oihartzun handia jasotzen duenean, orduan gehitzen dira gurdira telebistak eta ez aldrebes. Europan ematen dituzten subentzioak, hemengo zineak -Euskal Herrikoak- ez du jasotzen. Euskal zinea -euskaraz egiten dena, alegia- heldutasun batera heltzen ari dela uste dut. Nire ustez, oso garai ona izan zuen 80. hamarkadan. Oso pelikula onak irten ziren garai hartan. Gero, basamortu bezalako bat egon zen, eta orain, hasi dira gauzak berriro egiten.
EZ DAGO DIRURIK KULTURARAKO, ANTZERKIA EZ DA PROGRAMATZEN DIRURIK EZ DAGOELAKO
Antzerkiari erreparatuz, Basauriko Antzerki Eskola aipatuko bagenizu…
Nire esperientzian oinarri inportanteena ez baldin bada, inportanteenetariko bat behintzat izan dela erantzungo nuke. Horregatik, itxi zutenean bihotzeko min handia izan nuen. Nik antzerkia lotsa kentzeko eta gustuko nuelako egiten nuen. Aktore izateko amets hori beti barruan izan dut, baina errealitatea beste gauza bat da. Nik, badaezpada, soziologia ikasi nuen, ez nintzelako nire buruaz fidatzen. Horregatik, momentu batean konfiantza osoa galdu nuen eta abandonatuta utzi nuen urte batzuetan. Azkenean, bide horretatik irten zait beharra, Iñaki Garciari esker.
Telebistako lehendabiziko agerraldia Goenkalen izan zenuen. Nola iritsi zinen hara?
Garai hartan Basauriko Fagorren ari nintzen lanean, baina curriculuma botata neukan Goenkalen.Telefonoz deitu zidaten kasting bat egiteko. Momentu horretan, AEKn nenbilen nire burua euskalduntzen. Proba bat egin nuen Perurenaren etxea garbitzen zuen neskaren papererako, baina ez ninduten hartu. Hilabete batzuk pasatu ziren, eta zuzenean paper bat eskaini zidaten: Nekanerena, ertzainarena. Ez nuen espero, baina aktore bazara denetarik tokatuko zaizu.
Zinea, telebista eta antzerkia jorratu dituzu. Zeinetan sentitzen zara erosoen?
Eroso, hiruretan. Telebista da gehien egin dudana eta bertan eroso sentitzen naiz, baina agian gutxien gustuko dudana ere huraxe izango da, formatu aldetik behintzat. Zinea eta antzerkia gehiago gustatzen zaizkit. Antzerkia egiteak adrenalina gehiago askatzea dakar, ezin baituzu okerrik egin. Antzerkian dena jartzen duzu jokoan eta, gainera, publikoa zure aurrean dago. Zinean, ordea, tranpa egiten da: okertzen bazara, moztu eta berriro errepika daiteke. Beste modu batean komunikatzen da. Istorioa polita da, baina ez da sekula aldatzen. Antzerkian, berriz, istorio berdina beti irteten da ezberdin. Telebistan eta zinean eroso sentitzen naiz, baina antzerkia niretzat erronka bat da.
___________________________
«AKATSAK ZUZENTZEKO ONDO DAGO ZURE BURUA IKUSTEA»
Pelikula bat
‘Thelma y Louis’ eta ‘Memorias de Africa’
Bertsio originala ala itzulpena
Bertsio originala hobea da, baina bikoiztutako pelikulak ikusteko ohitura daukagu. Erosoagoa da.
Liburu bat
Uxue Alberdiren ‘Aulki jokoa’
Telebista saio bat
‘Tribuaren berbak’
Zure burua etxeko zein zinema aretoetako pantailan ikustea gustuko al duzu?
Goenkalen ohituta nago, baina zineman gehiago kostatzen zait. Dena dela, akatsak zuzentzeko ondo dago zeure burua ikustea.
Gidoirik ikasi behar ez duzunean
Dantza eta musika ikasten ditut. Panderoa edo perkusioa jotzen dut Dangiliske musika taldean.
Basaurin Be Bagara fenomenoa
Sekulako ideia izan zela esango nuke. Zeozer berpiztu egin zen, nire auzoan behintzat bai, Kaleron. Basauriarren artean kontzientzia piztu egin dela iruditzen zait eta hori oso beharrezkoa da.
☉ Basauri
Iñaki Artola pilotariak eta Iker Iriarte botilleroak hitzaldia eskainiko dute bihar Basaurin
‘Kirolarien psikologia’ hitzaldia eskainiko dute bihar, azaroak 27, Artunduagako pilotalekuan. Sarrera doakoa izango da

Esku Pilota profesionalaz berriro gozatzeko aukera izango da Basaurin. Aurten ere Basaurik pilota profesionalaren aldeko apustua egin du eta Binakako Txapelketaren jardunaldietako bat jokatuko da Artunduagako frontoian azaroaren 28an, ostiralez.
Peio Etxeberria lau t’erdiko txapeldunak jokatuko du Beñat Rezustarekin batera, eta aurkari izango dituzte Javi Zabala (lau t’erdiko txapeldunordea) eta Julen Marija.
Bigarren mailako partida ere jokatuko da Artunduagan Peña II-Salaverri eta Zubizarreta III-Aranguren bikoteen artean.
Partida profesionalen aitzakian, Bidebieta Pilota Elkarteak bihar, azaroak 27, 18:45ean jarduera bat antolatuko du Artunduagako pilotalekuan: Iñaki Artola pilotariaren eta Iker Iriarte botilleroaren hitzaldia, hain zuen.
“Iñaki Artola pilotari profesionala eta Iker Iriarte bere botileroa Artunduagara etorriko dira, nahi duten pilotari eta familia guztiekin arratsalde atsegin bat pasatzera”, diote. Hitzaldia euskaraz izango da eta ordu eta erdi inguru iraungo du.
☉ Basauri
Musika, kirola eta umorea Basaurin, Euskararen Nazioarteko egunaren harira
Ekintzak azaroaren 27tik abenduaren 12ra luzatuko dira, eta besteak beste, ‘Miñan’ antzezlana, PlayBack lehiaketa, hitzaldi musikatuak edo Baskot gaua antolatu dituzte

Basauriko Udalak Euskararen Egunaren bueltan antolatutako ‘Euskararen bide berriak’ ekintza sorta aurkeztu du. Azaroaren 27tik abenduaren 12ra bitartean, musika, antzerkia, kirola eta euskal kultura izango dira ardatz nagusiak, basauriarrei zuzendutako hamaika jarduerarekin.
Musika eta lehiaketei dagokionez, Playbacka izango da protagonistak: Laugarren Playback Herri Lehiaketa (8-12 urte) azaroaren 28an izango da Solobarrian.
Urtero bezala, Hitzaldi Musikatuak ere antolatu dituzte: Abenduaren 2an, Udal Musika Eskolako ikasleen emanaldi bereziarekin batera, Alex Sardui (Gatibu / Exkixu) eta Maitane Iruiñ (Mirua) artistek hitzaldi musikatuak eskainiko dituzte Social Antzokian. Sarrerak doan jaso daitezke Musika Eskolan eta Social Antzokian.
Bada, antzerkia, kirola eta umorea era ez dira faltako, eta protagonismo handia izango du azaroaren azken astetik aurrera: Azaroaren 28an, ‘Miñan’ antzezlana taularatuko da Social Antzokian. Bestalde, azaroaren 30ean, ‘Bertso garbitzailea’ umore-ikuskizuna egingo da Basozelaiko Zortziko plazan, familia osoarentzat.
Kirolari dagokionez, azaroaren 27an, Iñaki Artola pilotari profesionalak eta Iker Iriarte bere botilleroak ‘Kirolarien psikologia’ hitzaldia emango dute Artunduagako frontoian. Egun bi geroago, azaroaren 29an, larunbatez, egun osoko plan zabala antolatu da: Eguerdian, Emoiok herriko trikitilari taldearen kalejira izango da, eta 12:30ean Solobarrian ‘Txakolin eta Gazta dastaketa’ (izen-ematea beharrezkoa da). Gauean, 21:30etatik aurrera, Oihan Vega DJaren euskarazko musika saioak jarriko du jai-giroa Solobarrian.
Eta bukatzeko, Euskararen Nazioarteko Egunean, abenduaren 3an, ‘Basauriko Umeak Kantari’ ekintza egingo da herrian zehar. Azkenik, abenduaren 12an, Bolintxu AEK-k kudeatutako ‘Baskot Gaua’ euskal jaia ospatuko da San Jose ikastetxean, txano eta kapela bereziekin (gaia: Korrika).
☉ Basauri
Basauriko Guraso Elkarteak: “Hezkuntza Sailak ez digu eskola-sukaldearen inguruko bileraren berririk eman”
Basauriko guraso elkarteekin bilduko direla zehaztu dute Hezkuntza Sailetik, “egindako aurrerapenak partekatzeko eta hurrengo urratsak azaltzeko”

Eusko Jaurlaritzak eskola-sukaldea martxan jarriko du Basaurin inguruko bederatzi ikastetxe publikori zerbitzu emateko.
Ekainean eman zuen horren berri, eta asmoa zen eskola-sukalde hori ikasturte honetarako prest egotea, baina oraindik ez da proiektua gauzatu.
Ildo horretan, eta Basozelai-Gaztelu ikastetxeko jantokian pasa den astean ikasle baten babarrun-platerean zizare bat agertu ostean, Basauriko sei ikastetxe publikoetako guraso elkarteek euren “kezka eta ezinegona” adierazi dute eskola-jantokien egungo egoeragatik.
Bizkotxalde, Sofia Taramona, Basozelai-Gaztelu, Arizko Ikastola, Kareaga Goikoa eta Etxegarai ikastetxeetako guraso elkarteek salatu dutenez, Eusko Jaurlaritzak “ez du oraindik ekainean iragarri zuen promesa bete”.
Itxaronaldia “luzea” dela adierazi dute Basauriko guraso elkarteek, “proiektuaren egoerari eta ezaugarri zehatzei buruzko berririk gabe”, diote, eta gaineratu dute: “Haurrek atzerapen hori jasaten jarraitzen dute”.
Gurasoen kexak publiko egin ostean, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak berretsi du Basaurin eskola-sukaldea martxan jartzeko bere “konpromiso irmoa”.
“Hilabeteak daramatzagu lanean irtenbide onenaren bila Basauriko ikastetxeetan kalitatezko jantoki zerbitzua bermatzeko”, adierazi dute Hezkuntza Saileko ordezkariek.
Basaurin dagoeneko “hainbat alternatiba tekniko” aztertu dituztela esan dute, “herriko hezkuntza-zentroen beharrei eraginkortasunez erantzuten dien proiektu bat definitzeko”.
Era berean, Basauriko guraso elkarteekin bilduko direla zehaztu dute Hezkuntza Sailetik, “egindako aurrerapenak partekatzeko eta hurrengo urratsak azaltzeko”.
Basauriko guraso elkarteko ordezkariekin harremanetan jarri da GEURIA, eta adierazi dute oraindik ez dutela bilera horren berririk: “Bilera guk eskatu genuen, baina oraindik ez digute erantzunik eman”.
Basauriko Udalak, bere aldetik, guraso elkarteen eskaerei babesa eman die, eta “behar horiek dagozkien erakundeei helarazteko egindako lan bateratua eta etengabea” azpimarratu dute.
“Eusko Jaurlaritzarekin etengabeko harremana mantentzen dugu proiektuaren berri izateko, eta esan digute proiektua aurrera doala”, diote udal ordezkariek.
Ildo horretan, Basauriko Udalak adierazi du proiektu hau “ahalik eta azkarren” gauzatu dadin eta, “kalitatezko zerbitzu baten adibide izan dadin”, beharrezkoa den guztian laguntzeko eta lankidetzan aritzeko prest dagoela.
☉ Basauri
Basaurin eskola-sukaldea martxan jartzeko “konpromiso irmoa” berretsi du Eusko Jaurlaritzak
Basauriko guraso elkarteekin bilduko direla zehaztu dute Hezkuntza Sailetik, “egindako aurrerapenak partekatzeko eta hurrengo urratsak azaltzeko”

Basozelai-Gaztelu ikastetxeko jantokian pasa den astean ikasle baten babarrun-platerean zizare bat agertu ostean, Basauriko sei ikastetxe publikoetako guraso elkarteek euren “kezka eta ezinegona” adierazi dute eskola-jantokien egungo egoeragatik.
Bizkotxalde, Sofia Taramona, Basozelai-Gaztelu, Arizko Ikastola, Kareaga Goikoa eta Etxegarai ikastetxeetako guraso elkarteek salatu dutenez, Eusko Jaurlaritzak “ez du oraindik ekainean iragarri zuen promesa bete”: Basaurin eskola-sukalde bat martxan jartzea, inguruko bederatzi ikastetxe publikori zerbitzu emateko, hain zuzen.
Jaurlaritzaren asmoa zen eskola-sukalde hori martxan egotea ikasturte honetan, baina oraindik ez da proiektua gauzatu.
Itxaronaldia “luzea” dela adierazi dute Basauriko guraso elkarteek, “proiektuaren egoerari eta ezaugarri zehatzei buruzko berririk gabe”, diote, eta gaineratu dute: “Haurrek atzerapen hori jasaten jarraitzen dute”.
Gurasoen kexak publiko egin ostean, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak berretsi du Basaurin eskola-sukaldea martxan jartzeko bere “konpromiso irmoa”.
“Hilabeteak daramatzagu lanean irtenbide onenaren bila Basauriko ikastetxeetan kalitatezko jantoki zerbitzua bermatzeko”, adierazi dute Hezkuntza Saileko ordezkariek.
Basaurin dagoeneko “hainbat alternatiba tekniko” aztertu dituztela esan dute, “herriko hezkuntza-zentroen beharrei eraginkortasunez erantzuten dien proiektu bat definitzeko”.
Era berean, Basauriko guraso elkarteekin bilduko direla zehaztu dute Hezkuntza Sailetik, “egindako aurrerapenak partekatzeko eta hurrengo urratsak azaltzeko”.
Basauriko guraso elkarteko ordezkariekin harremanetan jarri da GEURIA, eta adierazi dute oraindik ez dutela bilera horren berririk: “Bilera guk eskatu genuen, baina oraindik ez digute erantzunik eman”.
Basauriko Udalak, bere aldetik, guraso elkarteen eskaerei babesa eman die, eta “behar horiek dagozkien erakundeei helarazteko egindako lan bateratua eta etengabea” azpimarratu dute.
“Eusko Jaurlaritzarekin etengabeko harremana mantentzen dugu proiektuaren berri izateko, eta esan digute proiektua aurrera doala”, diote udal ordezkariek.
Ildo horretan, Basauriko Udalak adierazi du proiektu hau “ahalik eta azkarren” gauzatu dadin eta, “kalitatezko zerbitzu baten adibide izan dadin”, beharrezkoa den guztian laguntzeko eta lankidetzan aritzeko prest dagoela.
☉ Basauri
Basauriko guraso elkarteek salatu dute ez dagoela udal-sukaldearen proiektuaren inguruko berririk
“Epe laburrean benetako aldaketa aldarrikatzen jarraituko dugu, eta familia guztiak animatzen ditugu jantokien eredua behingoz alda dadin exijitzera”, diote

Basozelai-Gaztelu ikastetxeko jantoki zerbitzuan ikasle baten babarrun-platerean zizare bat agertu zela salatu zuen pasa den astean guraso elkarteak.
Gertakari horren aurrean, Basauriko sei ikastetxe publikoetako guraso elkarteek euren “kezka eta ezinegona” adierazi dituzte eskola-jantokien egungo egoeragatik.
“Zerbitzu honen azpikontratazioak gertakari onartezinak eragiten ditu oraindik ere: menu ez osasungarriak, kalitate eta kantitate txikikoak; osagai izoztu eta aurreprestatuekin egindako elaborazioak eta janari ultra prozesatua; entregak ez betetzeagatik termoetan denbora gehiegi ematen duten janariak: ikastetxeen errealitatearekin bat ez datozen ratioak dituzten langile gutxiegi; eta langileen ordezkapen falta… Horrek guztiak gure seme-alaben beharrak betetzen ez dituen elikadura eta behar bezala eman ezin den zerbitzua eragiten ditu”, salatu dute Bizkotxalde, Sofia Taramona, Basozelai-Gaztelu, Arizko Ikastola, Kareaga Goikoa eta Etxegarai ikastetxeetako guraso elkarteek.
Era berean, Eusko Jaurlaritzak ekainean iragarri zuen promesa ikasturte honen hasieran Basaurin eskola-sukaldea martxan jarriko zuela adierazten zuena kritikatu dute guraso elkarteek.
“Alderdi guztiei gogorarazi nahi diegu oraindik gauzatu gabe dagoela iragarri zuten promesa jangela-sistema aldatzekoa eta udal-sukalde bat ezartzekoa”, diote.
Itxaronaldia “luzea” dela adierazi dute, “proiektuaren egoerari eta ezaugarri zehatzei buruzko berririk gabe”, diote, eta gaineratu dute: “Haurrek atzerapen hori jasaten jarraitzen dute”.
“Onartezina gure haurren ongizatea gutxiesten jarraitzea. Epe laburrean benetako aldaketa aldarrikatzen jarraituko dugu, eta familia guztiak animatzen ditugu jantokien eredua behingoz alda dadin exijitzera”, diote.











