☉ Basauri
Janire Villar: “Iritzi ezberdinak partekatzea aldamenekoaren bizitza eta ohiturak ulertzeko bidea da”
Hilaren 22an Basauriko eta atzerriko familiek edo norbanakoek elkarrekin bazkalduko dute, Bizilagunak-Aldameneko Familia ekimenaren baitan. GEURIA urtero parte hartu duen bizilagun batekin elkartu da esperientziari buruz berba egiteko.
Orain dela hiru urte izan zuen Janire Villarrek (Elorrio, 1981) Basauriko herrikideak Bizilagunak-Aldameneko Familia programaren berri. Udal webgunean ikusi zuen lehenengo edizioaren iragarkia eta bere bikotearekin berba egin zuen: “Nire senarrak eta biok bat egin genuen: parte hartu nahi genuen”. Aurten ezin izango dute ekimenean parte hartu, “baina ahalik eta informazio gehien eman diegu gure lagunei”.
Bere ustetan, Bizilagunak bezalako ekimenak oso garrantzitsuak dira “jarduera kolektiboak direlako, eta gaur egun taldean egiten diren ekintzak galtzen ari direlako. Oso indibidualistak gara”.
Zein izan zen Bizilagunak programan parte hartzeko arrazoi nagusia?
Nire senarrari bidaiatzea asko gustatzen zaio, batik bat, kultura ezberdinak ezagutzeko, eta ni Gizarte Hezitzailea naiz, etorkinekin egiten dut lan. Horregatik, Bizilagunak programa oso ideia ona iruditu zitzaigun gure lanekin eta gustuekin bete-betean bat datorrelako.
Hasierako urtean Hego Amerikako familia batekin egon ginen eta eurak etorri ziren gure etxera. Eta bigarren urtean familia afrikar baten etxera joan ginen nire senarra, semea eta hirurok. Gure kasuan bi aukerak ezagutu ditugu, anfitrioi eta bisitari izan gara: biak ala biak oso esperientzia aberasgarriak. Pena handia dugu aurten ezin dugulako parte hartu, baina ondokoak animatzen ari gara.
Zein da etxeko txirrina lehendabizikoz jotzen duten edo duzuen momentuaren sentsazio hori?
Urduritasuna da sentitzen den lehenengo sentsazioa, baina naturaltasunez jokatu behar da eta horrela harremana lasaiagoa izango da.
Beraz, naturaltasunez jokatzea da gakoa.
Aldameneko familia gustura sentitu dadin nahi du bai anfitrioiak bai bisitariak. Esate baterako, nire senarrak prestatu ohi du bazkaria eta anfitrioiak izan garenean galdetu izan dio bere buruari ea aldameneko familiari gustatuko zaion edo ez. Kezka hori beti dago buruan bueltaka, baina mahaian behin jesarrita natural jokatu behar da eta dena bide onean joango da.
Bazkalorduan zer da hizpide?
Hamaika gaien inguruan berba egin ohi dugu. Gu biok ari garen bezala, elkarrizketa moduko batean datza kontua. Elkar ezagutzea da helburua, kultura ezberdinak ezagutzea: zein den bakoitzaren herrialdeko janari tipikoa, nola prestatzen den, zein ohitura dauden, besteak beste. Hortik hasi eta tiraka-tiraka gai asko agertzen dira.
Aurreiritziak al dira Bizilagunak moduko ekimen batean parte hartzeko oztopo nagusia?
Aurreiritzi asko ditugu Euskal Herrian. Informazio ezak eramaten gaitu aurreiritzietara, baita arrazista izatera ere, eta horrek amorrua ematen dit niri. Adibidez, kalean honakoak entzuten ditudanean: “Etorkina izateagatik, laguntza ekonomiko handiagoak dituzte” edo “Etorkinak bertara datoz lanpostuak guri kentzera”.
Nahiz eta zure argudioak defendatu behar dituzun, jendeak pentsamolde zabalagoa izan behar du eta ulertzen jakin behar du Aldameneko Familia hori. Izan ere, gure familiak ere etorkinak izan ziren.
Baina nola egin aurre aurreiritziei?
Beste kultura batzuk ezagutzen ditugunean apurtzen ditugu aurreiritziak. Zenbaitetan, guretzat ezezagunak diren kulturen beldur gara, baina pixkanaka-pixkanaka hauek ezagutzen ditugun heinean, aurreiritziak ere desagertzen dira. Horren sinplea da kontua.
Hala ere, zaila izango da aurreiritziak dituen norbaiten iritzia aldatzea…
Hala da, baina aurreneko pausoa norberak bere esperientzia kontatzea da eta konturatuko gara nola ondokoen ikuspegia ere zabaltzeko gai garen. Adibidez, iritzi ezberdinak partekatuz bakoitzaren bizitza eta ohiturak uler ditzakezu. Noski, erabakia bakoitzaren esku dago, eta pertsona irekiekin errazagoa da.
Bizilagunak programaren barruan gertatu zaizun anekdotaren bat ba al duzu kontatzeko?
Bigarren edizioan, familia afrikarraren etxera joan ginenean, amak euren herrialdeko bazkari tipikoa prestatu zuen, baina bere semeari ez zitzaion gustatzen bere jatorrizko herrialdeko janaria. Euskal kulturara guztiz ohituta dago, Euskal Herrian jaio baitzen.
Gaur egun, kontaktuan jarraitzen al duzu Aldameneko Familia horiekin?
Ez dugu eguneroko harremanik, baina elkar ikusten dugunean agurtu eta labur bada ere solasalditxoa egiten dugu. Gainera, ezagutu ditugun familiak herriko elkarte batzuetako kide dira eta ekitaldiak antolatzen dituztenean bertan egiten dugu topo.
☉ Basauri
Basauriko EH Bilduk osoko zuzenketa aurkeztu dio udal gobernu taldearen aurrekontu proposamenari
Basauriko udal gobernu taldeak 2025eko aurrekontu proposamena aurkeztu zuen azaroaren 21ean: guztira 65,8 milioi euro kudeatuko ditu Basauriko Udalak, aurten baino 3 milioi gehiago (% 5,3 gehiago).
Oposizioak gaur arte du epea proposamenari zuzenketak aurkezteko, eta Basauriko EH Bildutik jakinarazi dutenez, osoko zuzenketa bat aurkeztuko dute.
“Kontu horiek ia 66 milioira iristen dira, eta kopuru horren % 3,7 baino ez da inbertsioetarako. Kopuru hori urte askotan geldirik egon da, eta, adibidez, aurreko urtearekin alderatuta, % 13 jaitsi da, eta hori larria iruditzen zaigu hainbat arrazoirengatik. Gure ustez, jaitsiera hori gastu arrunten gorakadaren ondorioa da, diru-sarrera propioak erruz agortzen baitituzte”, diote koalizio ezkertiarretik.
Inbertsio-proposamenek “aldaketa sakonik ez” dakartela salatu dute: “Esate baterako, gure enpresa aukeraguneen garapena edo pertsona ahulenen gizarte-babesean sakontzea. Adibide gisa, Arizko zubi bat edo eserlekuak dituzten estalitako eremuak sortzea proposatzen da, ekitaldian zehar partidak egiteko egokiagoak direnak”.
“Inkoherentziak” daudela ere adierazi du EH Bilduk: “Adibide gisa, gehiago bideratzen da prentsa eta aldizkarietara etxerik gabeko pertsonei edo Janabideri laguntzera eta pertsona ahulei elikagaiak banatzera baino”.
“Maniobra tarte txikia”
“Agerikoa da oposizioa osatzen duten alderdiei maniobra tarte txikia uzten zaiela, aurrekontua oso doitua dagoelako. Baina horren bueltan, eta diru erabilgarria azaleratzen den neurrian, orduantxe heltzen zaie Udalaren beharrei. Hori bai, gainerako alderdi politikoak kontuan hartu gabe, aldez aurretik horiei beren proposamenei uko egin dietelako”, diote.
Oposizioaren proposamenik sartu nahi ez izatea salatu dute EH Bildutik: “Gobernu-taldeak benetan proposamenak sartu nahi izan balitu, formulak egon badaude. Hala nola, zirriborroa itxi baino lehen, gainerako udal taldeekin hitz egin; partida bat alderdientzat eurentzat gorde, aurrekontu partehartzaileetarako 400.000 euro gordetzen dituen bezala, edo akordio politiko bat lortu, urtean zehar gure ideiak txertatzeko aukera emango diguna, beraiek beraien proposamenekin egiten duten bezala. Baina uko egiten die, gehiengo absolutuak ematen dion lasaitasunagatik, beharbada”.
“Horregatik, oraingoan, eta hainbat urtez gure proposamenak sartzen saiatu ondoren, ez dugu parte hartuko “iragarritako heriotza” honetan, eta osoko zuzenketa hau aurkeztuko dugu kontuak itzultzeko eskatuz”, diote.
Hala eta guztiz ere, adostasunetara heltzeko “prest” daudela adierazi dute koalizio ezkertiarretik: “Osoko zuzenketa hau erretiratu dezakegu eta aurrekontuari aurka ez egitea eskaini dezakegu, akordio baten truke, non, modu eraikitzailean, gure ideiak eman ahal izango ditugun diruzaintzako geldikinen erabilgarritasunean oinarrituta. Beraz, badaude formulak, espero dezagun borondatea ere egotea”.
☉ Basauri
Zauriturik gabeko auto istripua gertatu da Basauriko sarreran, Arizen
Auto batek istripua izan du Basauriko sarreran, Arizko zubiaren ondoan. Taberna baten ondoan dagoen barandaren kontra jo du eta bertan dagoen banku bat hondatu du.
Hala ere, Udaltzaingoak GEURIAri baieztatu dionez ez da zauriturik egon. Autoaren gidaria anbulatoriora eraman dute.
Auto pilaketak izan dira Basaurira sartzeko, baina dagoeneko trafikoa arina da. Udaltzainak trafikoa zuzentzen egon dira.
☉ Basauri
Gabonetako Ludoteka zerbitzuan izena emateko epea zabaldu du Basaurik
Basauriko Kultur Etxeak 4 eta 6 urte bitarteko umeei zuzendutako Gabonetako Ludoteka zerbitzua eskainiko du abenduaren 23an, 26an, 27an eta 30ean eta urtarrilaren 2an eta 3an.
Zehazki, zerbitzua San Migel, Ibaigane eta Pozokoetxeko Kultur Etxean eta Basozelai eta Kareaga Gizarte Etxeetan garatuko da goizetan, 10:00etatik 13:00etara bitartean.
Eskaintza 2018 eta 2020 bitartean jaiotako haurrei dago zuzenduta, eta izena emateko epea zabalik dago abenduaren 13ra bitartean.
Guztira 60 plaza eskainiko dituzte, eta zozketa bidez esleituko dituzte. “2024-2025 ikasturtean Basauriko ludoteka zerbitzua erabiltzen duten familiek izango dute lehentasuna”, zehaztu dute Kultur Etxeko ordezkariek. Onartutakoen zerrenda abenduaren 18an argitaratuko du Kultur Etxeak.
Gabonetako Ludoteka zerbitzuko prezioa 25 eurokoa da. “Beherapenak ere egongo dira DSBE edo GGI jasotzen duten familientzat: % 75eko deskontua aplikatuko zaie, alegia”, diote. Era berean, hiru seme-alaba dituzten familia ugariei % 25eko deskontua ezarriko diete, eta lau seme-alaba edo gehiago dituzten familiei % 40koa.
☉ Basauri
Jon Arretxe basauriarrak Touré detektibearen hamaikagarren liburua aurkeztu du: ‘Zenbaki gorriak’
Durangoko Azokan aurkeztuko du bere azken nobela Arretxek. Gainera, liburuak sinatzen ere ibiliko da idazle basauriarra
Jon Arretxe idazle basauriarrak argitaratu du Touré detektibearen hamaikagarren nobela: ‘Zenbaki gorriak’ (Erein, 2024).
Azaroaren 28an aurkeztu zuen liburu berria Arretxek Donostiako udal liburutegian eta Durangoko Azokan ere aurkezpena egingo du: abenduaren 6an, ostiralez, izango da 19:30etik 20:00etara Ahotsenean.
Liburu berria aurkezteaz gain, liburuak sinatzen ere ibiliko da Arretxe Durangoko Azokan, Erein argitaletxearen standean: abenduaren 5ean, 6an, 7an eta 8an, 11:00etatik 14:00etara eta 16:30etik 20:00etara.
Touré detektibearen sagan hauek dira idazle basauriarrak publikatu dituen nobelak: ‘19 kamera’ (Erein, 2012), ‘612 euro’ (Erein, 2013), ‘Hutsaren itzalak’ (Erein, 2014), ‘Estolda jolasak’ (Erein, 2015) ‘Sator lokatzak’ (Erein, 2016), ‘Ez erran deus’ (Erein, 2018), ‘Mesfidatu hitzez’ (Erein, 2019), ‘Dortokaren begirada’ (Erein, 2021), ‘Lyrica Garaia’ (Erein, 2022), ‘Musker amarruak’ (Erein, 2023) eta azkena ‘Zenbaki gorriak’ (Erein, 2024).
11 liburu, 12 urte
Hau da ‘Zenbaki gorriak’ liburuaren sinopsia:
Hamabi urte igaro dira Mahamoud Touré Bilboko Afrika Txikira heldu zenetik, familia Burkina Fason utzita eta amets berrien alde borrokatzeko prest. Horretarako Saharako basamortua zeharkatu behar izan zuen, eta Gibraltarko itsasartea igaro. Baina denboraren poderioz, emaztea eta seme-alabak, etorkizun oparoko promesa hutsalez nazkaturik, ahaztu egin ziren Touréz, eta burkinarra zurrunbilo iraunkor batean sartu zen non ilunak askoz gehiago diren argiak baino.
Aurreko nobelan Las Palmasen egon ondoren, oraingo honetan patuak Bartzelonara darama Touré. Hor, denbora soberan izango du ihesaldi etengabea bilakatu zaion bizitzaz hausnartzeko, bizi izandako esperientzia gogorrak eta egindako okerrak mamurtzeko, eta inoiz baino astunago sentituko du bakardadearen pisua. Bere lagun leial Osman, Xihab eta Kristina (Sa Kené) jada ez dauzka ondoan, eta inoiz imajinatuko ez zituen gauzak egin beharko ditu bizirik irauteko, degradazio-maila beherenera iristeraino.
Jon Arretxek argazki gordina eskaintzen digu Zenbaki gorriaken Bartzelonako turismo-leku ederren azpian gordetzen den errealitatearena, eta agerian uzten digu paperik gabeko etorkinek, etxebakoek, txiroenek… non bilatzen duten babesa. Eleberri bizigarri bezain gogorra da Touréren hamaikagarrena, estilo zintzokoa, sagako besteetan bezala Europa diruduneko baztertuen azpi mundua erakusten duena.
☉ Basauri
Argazkiak / Basauriko Mintzodromoak 100 lagun baino gehiago bildu ditu Solobarrian
Solobarriako plazako karpak 100 lagun baino gehiago elkartu ditu gaur goizean, Euskararen Eguna dela eta antolatutako Mintzodromoan. Bertan izan dira Euskaltegiko ikasle eta irakasleak, Berbalagunak, Basauri ikastetxeko ikasle eta irakasleak eta udal ordezkariak, hiru mintzagaien inguruan berba egiten: gaur egungo bizitzaren erritmo azkarraz, urak har ditzakeen eremuetan eraikitzeaz eta fake news fenomenoaren inguruan.
Euskararen egunak giro ederra ekarri du Solobarriako Mintzodromora eta bertako partaideak gogoz aritu dira istorioak euskara hutsean elkarbanatuz.