☉ Etxebarri
Elisabeth Luengo: «Arku tiroan emakumeen maila klubetik harago eramatea da nire erronka»
Etxebarriko Arkulariak elkarteak ateak zabaldu dizkio herriari. Elisabeth Luengo Luque presidentearekin egin dugu berba kirol olinpiko honen bitxikerien inguruan

Urte hasierarekin batera, Arkulariak elkarteko kideekin izan gara, euren artean antolatutako lehiaketa ez-ofizialean. Helburua kide berriek eta betikoek elkar ezagutzea eta euren esperientziak partekatzea izan da, inmertsio ariketa modura. Bertan, Elisabeth Luengo Luque Arkulariak elkarteko presidentearekin egin dugu berba (Durango, 1992). 7 urte zituela hasi zen arku tiroketan Luengo, osabarekin batera, eta lehen momentuan jakin zuen kirol hark aztarna sakona utziko ziola. Hasi zenetik sari ugari irabazi ditu Bizkaian, Euskal Herrian eta baita estatu mailan ere. Gaur, 31 urterekin, Etxebarriko Arkulariak elkarteko presidentea dugu eta kirol honen inguruan egin dugu berba.
Zer egin zenuten joan den urtarrilaren 14an Etxebarriko kiroldegian? Elkarteko lehiaketa ez-ofiziala antolatu genuen urte hasieran. Neurketa horren helburua arku-tiroketan hasten diren kirolariak eta adituagoak diren horiek elkar ezagutu eta esperientziak elkarbanatzea da. Arkulariak elkartean maila lokalean, estatu mailan eta nazioartean izan diren kirolariak ditugu! Horregatik oso garrantzitsua da guretzat elkarteko kideek euren artean elkar ezagutzea eta elkartea bera zazpi haizetara zabaltzea. Elkartea 1998an sortu zen eta helburua arku-tiroketa mundu zabalean hedatzea dugu, xede zaila bada ere.
Zergatik da zaila? Inbertsio handia egin behar delako ekipamenduan. Oso kirol garestia da. Hala ere, arku-tiroketa gurean praktikatu nahi duenak ez du zertan oztopo hori izan behar, elkarteak utziko diolako behar duen materiala, hala nahi badu: arkua, geziak… kirolari berriak aurrerapausoak ematen dituen heinean, normalean, ekipamendu propioa erosi ohi du.
Arku tiroketaren jatorria ehizan dago eta gaur egun kirol olinpikoa dugu. Kirola bada ere, armekin lehiatzen zarete. Zer suposatzen du horrek guztiak? Egia da: arku tiroketan armak erabiltzen dira, baina nabarmendu behar da berez ez dela kirol arriskutsua. Are gehiago, kirol oso segurua da. Etxebarriko taldean gazte asko dago, umeak barne. Gainera, elkartean zalantzan jarri ezin daitezkeen segurtasun neurri zorrotz jakin batzuk dauzkagu. Arkua arma bat izango da beti eta berau erabili ahal izateko lizentzia bat eskuratu behar izango da. Arku-tiroketan eta teknologia esparruari begira, lehiaketarako arkuak eta geziak ez daude antzinakoak bezala prestatuta: ez daude ehiza egiteko pentsatuta.

Nolako tramiteak egin behar ditu pertsona batek arku-tiroketan aritu ahal izateko? Pertsona batek benetan zail dauka arku tiroketan bere kabuz ikasteko. Arkuak eta geziak saltzen dituzten kirol denda jakin batzuetan lizentziak banatzen dituzte, baina horiek arkua dendatik etxera garraiatzeko baino ez dute balio. Behin etxean, lursail handi bat badauka arkulariak ez du inolako problemarik izango praktikatu ahal izateko, lursail hori bere jabetzakoa den heinean. Arkua etxetik kanpo eraman nahi bada, monitore batek sinatutako lizentzia espezifiko bat izan behar du arkulariak, poliziarekin arazorik ez izateko. Hala ere, arku tiroketa ezin da edonon praktikatu. Murrizketa ugari daude. Bide hori jorratuko duen kirolariak Federazioak aginduko dizkion pausu guztiak jarraitu beharko ditu, hala nola, hastapeneko ikastaro jakin batzuk egin, baina normalean ikastaro horiek oso sinpleak izan ohi dira: mina ez hartzeko modukoak eta kito.
Baina bide hori ez da gomendagarriena. Nire ustez, kirolean murgildu nahi duenak gurea bezalako elkarte batean izena eman beharko luke. Gurean monitore bat izango du arkulari berriak eta barneratu beharreko kontzeptuak astiro-astiro jasoko ditu.
Nolako ibilbidea jorratzen du arkulari batek Arkulariak elkartean? Hasteko, bisoredun hastapen arku bat ematen zaio kide berriari eta lehen saioetan gainontzekoek baino distantzia txikiagoan botatzen dituzte geziak. Monitoreok klaseak ematen ditugu eta ikasle bakoitzaren trebetasunaren arabera, kontzeptu jakin batzuk barneratu eta perfekzionamendu saioak lantzen ditugu beraiekin. Ikasleak aurrera egin ahala, ekipazioa eta kirolari bakoitzaren helburuak aldatuz doa. Etxebarrin, esaterako, estatu mailan erakusten den KSL teknika lantzen dugu ikasleekin. Jatorria Koreatik AEBetara joan zen Lee ‘coach’ edo entrenatzailean dugu. Arkulariaken bere teknika modu zurrunean jarraitu eta irakasten saiatzen gara.
Nola bereizten dituzue mailak arku-tiroketan? Judoan gerrikoak erabiltzen diren bezala, hemen ‘gezi mailak’ erabiltzen ditugu. Maila bakoitzak helburu jakin batzuk ditu eta behin eskuratuta hurrengo gezi mailara salto egiten du arkulariak, eta beste helburu espezifiko batzuk lortu behar ditu. Horrela osatzen dugu arkulariaren garapena.

Berez modalitate asko daude arku-tiroketan. Gaur egun zazpi modalitate daude: Aire zabaleko dianaren gaineko arku-tiroa, aretoko arku-tiroa, landa-tiroa, distantzia luzeko arku-tiroa, arku-lasterketa, arku-eskia eta basoaren ibilbidea. Gu aire zabalean, aretoan eta landa tiroan aritzen gara. Euskadin eta estatu mailan ez dira lantzen distantzia luzeko arku-tiroa, arku lasterketa eta arku-eskia. Basoaren ibilbidea praktikatu egiten da, baina gu ez gara asko aritu modalitate horretan, egia esateko.
Eskualdeko zein lekutan eta zenbatean behin praktikatu daiteke hain berezia den kirol hau? Etxebarriko Barandiaran institutuan egiten ditugu entrenamendu saioak asteazken eta larunbatero. Egun triste bi baino ez dira. Horregatik, eta elkarte izanda, Bizkaiko beste leku batzuetan praktikatzeko aukera dugu, lurraldeko beste elkarteekin batera. Horrela, entrenamendu saioak handiagoak izan daitezke.
Entrenamenduak alde batera utzita, hainbat lekutan ibili zarete geziak botatzen. Leku guztietan ibili gara, egia esateko. Euskal Herri mailan presentzia handia dugu eta Arkulariak Euskal Herriko txapeldun izan da errekurbo diziplinan. Iaz txapeldun hirukoitzak izan ginen Euskal Herri mailan, Aire zabaleko dianaren gaineko arku-tiroan: mutil eta neska txapeldunak izan genituen, eta taldeak ere lehen postua eskuratu zuen. Bizkaia mailan ere hainbat txapelketa irabazi dugu. Estatu mailan ere ibilitakoak gara: ni neu landa-tiro modalitateko txapelduna izan nintzen 2020an eta txapeldunordea izan naiz behin baino gehiagotan.

Marka itzela! Nondik datorkizu arku-tiroketarekiko pasio hau? 7 urterekin hasi nintzen geziak botatzen, nire osaba hasi zenean. Probatu nuen eta gustua hartu nion. Horregatik izena eman nuen elkartean. Gaztetxoa izanik nahiko ezaguna izan nintzen Euskal Herri mailan. Estatu mailako txapelketetan ere parte hartu nuen, baina laster, ikasketak zirela eta, alde batera utzi behar izan nuen arku-tiroketa. Ikasketak burutu ostean berriro bueltatu nintzen eta harrezkeroztik Euskadiko eta Espainiako txapeldun bilakatu nintzen landa-tiroan. Hainbatetan txapeldunorde ere lotu naiz kategoria berberean, Euskadiko selekzioarekin Espainiako txapelketako aire zabaleko modalitatean txapelduna izan naiz talde mistoetan eta mundu mailan aritutakoa ere banaiz!
Umeez gainera, adin askotako kideak ikus daitezke gaur, eta benetan deigarria da emakumeen presentzia ia betidanik gizonezkoen mundua izan den kirol honetan. Benetan poztekoa da, hasieran oso neska gutxi zeudelako Arkulariak-en. Denborak aurrera egin ahala, gero eta emakume gehiago hasi ziren izena ematen eta gaur egungo egoera oso itxaropentsua da: elkarteko %40 emakumeak gara. Egia da Federazioan eta nesken arteko maila orokorrean lan gehiago egin behar dugula, askotan neskek klub mailan bukatzen dutelako beren ibilbidea. Horixe da aldatu behar duguna: emakumeen maila klubetik harago eramatea da nire erronka.
Aurten ere beste aldaketa nabarmen bai bizi izan duzu: elkarteko presidente izendatu zaituzte. Aurten presidentzia aldaketa izan du elkarteak. Batzorde berria eratu dugu eta hainbat aldaketa ekarri ditugu Etxebarriko taldera, teknika berriak ezarriko ditugu, txapelketa berrietan parte hartzeko aukera ahalbidetuko dugu, arku berriak erabili ahal izango ditugu helburu bakarrarekin: elkartea bera berriztea.
☉ Etxebarri
Euskara Batzordea berriro aktibatu nahi dute Etxebarrin, urtean zehar ekintzak egiteko
Euskararen Nazioarteko Egunaren harira hamaika ekintza antolatu dituzte azaroaren 27tik abenduaren 7ra bitartean. Gainera, Euskara Batzordea berraktibatzeari ekin diote herrian

Euskararen Nazioarteko Egunaren testuinguruan, eta herritarren kezkei eta zalantzei erantzuteko Euskara Batzordea berriro aktibatzea erabaki dute Etxebarrin.
Asmoa da talde bat eratzea eta “aldian-aldian” elkartzea eta euskararen inguruan hausnarketa egitea. “Horrez gain, urtean zehar euskaraz ekimenak antolatzeko berraktibatu nahi dugu batzordea, ez dadin bakarrik mugatu Euskararen Nazioarteko Egunera, baizik eta urtean zehar ere”, adierazi diote GEURIAri batzordeko kideek.
“Zergatik kaleetan euskara horren gutxi entzuten dugun hausnarketa mahai gainean jarri nahi dugu, eta euskararen postureotik euskararen erabilerara jauzia egiteko formula batzuen bila ere aritu nahi dugu ekimen berraktibatze honekin”, diote.
Era berean, herrian antolatzen diren jardueretan hizkuntza irizpideen faltari irtenbidea eman nahi dio Euskara Batzordeak: “Arlo horretan ere lan egin nahiko genuke”.
Herrian deialdia egingo dute Euskara Batzordean parte hartu nahi duten kide berriak erakartzeko: “Ahots berriak entzun eta aurpegi berriak ikusi nahi ditugu batzorde berritu honetan”.
☉ Etxebarri
Umorezko bakarrizketa, Mintzodromoa eta lehiaketak antolatu dituzte Etxebarrin, Euskararen Eguneko programazioan

Abenduaren 3a da Euskararen Nazioarteko Eguna. Eta, egun horren testuinguruan, Etxebarrin hainbat jarduera antolatu dituzte Etxebarriko Institutuak, Tarrastak, Etxebarriko Euskaltegiak, Kukullaga ikastetxeak, Talka Gazteguneak eta Etxebarriko Udalak abenduaren 7ra bitartean.
Euskararen Egunean bertan, abenduaren 3an, Etxebarri Txiki Jaia antolatuko dute frontoian (10:00) Kukullagako ikasleentzat, eta arratsaldean, 18:30ean, Manex Astigarragaren umorezko bakarrizketa izango da Talkan, helduei zuzenduta.
Tarrastak Egunean Behin jokoa eta bertso txapelketa prestatuko ditu azaroaren 27tik abenduaren 3ra bitartean.
Institutuan, Euskaltegian eta Kukullaga ikastetxeetan ere hamaika ekintza antolatu dituzte: mintzodromoa, euskal dantzak, musika emanaldia eta aisialdirako jokoan Institutuan; Mihiluze lehiaketa, Hitzpasa jokoak eta podcast bat Euskaltegian; eta herri kirolen ginkana eta bertso emanaldia Kukullaga ikastetxean.
Etxebarri | Euskararen Eguna 2025
Azaroal 24-Abenduak 3
‘Euskaraz Bizi Nahi Dut’ kanpaina eta banderak saltzea Euskara Zerbitzuan (Cime)
Abenduak 3, asteazkena
Etxebarri Txiki Jaia: antzerkia (ikasleentzat)
10:00 Frontoia
Umorezko bakarrizketa: Manex Astigarraga, ‘Margolari’ (helduentzat)
18:30 Talka
—
Egunean Behin jokoa eta Bertso txapelketa
Tarrasta
Mintzodromoa, euskal dantzak, musika emanaldia eta aisialdirako jokoak
Etxebarri BHI
Mihiluze lehiaketa, Hitzpasa jokoak eta podcasta
Euskaltegia
Herri kirolen ginkana eta bertso emanaldia
Kukullaga ikastetxea
Abenduak 7, igandea
Zineforuma: ‘Aupa Etxebeste!’
17:30 Talka
☉ Etxebarri
Palestinako errealitatea ezagutzeko bertako bi herritarren hitzaldia antolatu dute Etxebarrin

Palestinako errealitatea ezagutarazteko eta herritarrei hurbiltzeko topaketa antolatu du Etxebarriko Udalak azaroaren 27an, ostegunez.
Afaf Alnajjar eta Mohammad Farajallah palestinarrak izango dira hizlarietako bi: Alnajjar Palestinatik etorri berri den emakumea da, eta Farajallah aspalditik Bizkaian bizi den palestinarra da. Besteak beste, egokitze-prozesua eta jatorrizko komunitatearekin dituzten loturak azalduko dituzte.
Ez dira, ordea, hizlari bakarrak izango: Bea Berzosa Zugaztietako eskolako zuzendaria da eta bere ikasleekin garatutako hezkuntza-proiektua aurkeztuko du.
Familia palestinar batekin egindako bideo-dei baten inguruko proiektua azalduko du, eta familia horren historian oinarritutako liburu bat sortu du.
“Bere esku-hartzeak erakutsiko du Bizkaitik ere posible dela beste errealitate batzuetan laguntzea, ikastea eta horiekin elkartasunean jardutea”, diote udal ordezkariek.
Topaketa azaroaren 27an, ostegunez, izango da Kultur Etxean, 19:30ean (gazteleraz). Sarrera librea izango da lekua bete arte.
Ekimen honekin, Etxebarriko Udalak giza eskubideekin duen konpromisoa indartzen du, elkarrizketarako, hausnarketarako eta entzute aktiborako gune bat eskainiz.
☉ Etxebarri
Goma gaineko Bizkaiko txapelketa jokatuko da Etxebarrin azaroaren 29an

Bizkaiko Goma gaineko Sokatira txapelketa jokatuko da azaroaren 29an Etxebarrin.
Frontoian izango da 18:30ean eta gizonezkoen eta emakumezkoen kategoriak lehiatuko dira.
Abadiño, Gaztedi, Goiherri eta Forua taldeak dira lehiatuko direnak, 8×8 mistoa 580 kiloko kategorian.
Herri Kirol Federazioak antolatu du, Udalaren laguntzarekin.
☉ Etxebarri
San Esteban etorbideko obrak faseka egingo dituzte Etxebarrin eta aldi baterako murrizketak iragarri ditu Udalak
Lehen fasean etorbideko zenbaki bikoitien aparkalekuak desgaitu dituzte eta bigarren fase batean zenbaki bakoitietan egingo dituzte obrak

Etxebarriko San Esteban etorbidea eta Barrondo kalea guztiz eraldatzeko eta herritarrentzat irisgarriagoak, seguruagoak eta atseginagoak bihurtzeko lanetan murgilduta dabil Udala.
Birmoldaketa horri esker aparkaleku-sistema berrantolatuko dute —bateriatik lineara—, aparkaleku berriak jarriko dituzte, espaloiak zabalduko dituzte eta eliza ondoko autobus geltokiaren funtzionaltasuna eta segurtasuna hobetuko dute.
Obrak udan hasi zituen Ansareo enpresak eta dagoeneko Barrondo kalean egin behar zituzten lanak amaitu dituzte. Eta, behin lan horiek bukatuta, San Esteban etorbidean esku hartzen hasi dira aste honetan.
Lan berri hauek faseka burutuko dituzte. Hasteko, San Esteban etorbideko zenbaki bikoitietan jardungo dute eta, hortaz, bertako aparkalekuak desgaitu dituzte eta edukiontziak lekualdatu dituzte. Ondoren, zenbaki bakoitietan esku hartuko dute.
“Obrak egiten diren bitartean aldi baterako murrizketak egingo zaizkio oinezkoen eta ibilgailuen zirkulazioari, esku-hartzearen fase bakoitzari egokituta. Hala ere, etxebizitza, garaje eta saltokietarako behin-behineko sarbidea bermatuko da”, zehaztu dute udal ordezkariek: “Udalak herritarren laguntza eskatzen du, baita kaltetutako eremuetan kontu handiz ibiltzeko ere”.
Etxebarriko Udalak guztira 564.000 euro bideratuko ditu eraldaketa integral honetara. Aurreikuspenen arabera, urte berriko lehen hiruhilekorako amaituko dituzte lanak.








