☉ Galdakao
Aritz Guinea Paños: «Ekintzailetzan maila handia dago Euskal Herrian, bai berrikuntzak hemen sortzeko eta bai talentua erakartzeko»
Ginea ikasketaz ingeniaria den arren, kirolarekin lotura estua izan du beti, eta bi arloen baturatik dator sortu duten Wellk teknologia
Gaztea, ekintzailea eta WELLK enpresaren sortzaileetariko bat da Aritz Guinea galdakoztarra (1998). Helburu argi batekin ari dira lanean bai bera eta bai bere ikaskide izandakoak ere: kirola, ariketa fisikoa eta teknologia berriak uztartuko dituen tresna herritarren eta erakundeen esku jartzea, gizartean oro har, eta edadetuengan bereziki, bizimodu osasuntsua sustatzeko asmoz. Pasioz bizi dute egiten ari direna, eta horren erakusgarri da euren enpresak izan duen babes eta hazkunde azkarra. Ginea ikasketaz ingeniaria den arren, kirolarekin lotura estua izan du beti, eta bi arloen baturatik dator Wellk. Hasierak ez ziren errazak izan, pandemia betean hasi baitziren ideiari bueltak ematen, non eta Vienan, zer eta Erasmus betean. Itxialdiak, baina, on egin zien, denbora eta patxada izan baitzituzten orduan amets besterik ez zenari eta gaur egun errealitatea sendoa den proiektuari mila eta bat buelta emateko.
Zer da Wellk? Nondik sortu zen ideia? Nortzuk osatzen duzue taldea?
Wellk-ek jaiotzatik izan duen misioa honakoa izan da: jarduera fisikoa eta bizimodu osasuntsua sustatzeko teknologia berritzailea sortzea. Honela, 2020ko ideia hark bere garapena izan du, gaur egungo produktu bilakatu arte. Hiru produktu bereizten ditugu: Wellk App-a: Mugikorretarako doako aplikazioa da, jarduera fisikoa modu sozial eta dibertigarrian lantzea ahalbidetzen duena. Kirola egiteko planak sortu eta lagunak bilatzea, erronka eta ligetan parte hartzea edo egunerokotasunean jardueren kontrola mantentzea.
WellkSpace: Lurraldeak ulertzeko modu berritzailea ahalbidetzen du. Mugikortasunaren eta espazioen erabileraren inguruko galdera eta analisi desberdinei erantzuna ematea errazten du: Zeintzuk dira seguruak ez diren kaleak nire udalerrian? Zergatik 18:00tatik aurrera ez da kirolik egiten kale batzuetan? Zeintzuk dira gehien erabiltzen diren bideak? Egokiak dira? Etab.
MediFit: Jarduera fisikoaren preskripzio pertsonalizatua ahalbidetzen du. Pertsona bakoitzaren behar eta patologietara egokituz, jarduera plan pertsonalizatu egokiena diseinatzea ahalbidetzen du, profesionalen jarraipenarekin.
Wellk-ek denboran zehar eboluzio bat jasan du, baina hasieran ondorengo hausnarketatik sortu zen: “Zergatik ordaintzen dugu gimnasioagatik gero ez bagoaz”. Hortik, merkatu mota desberdinetan ahaleginak eginez, genituen ideietatik gaur egun denera iristea lortu dugu.
Wellk, hiru bazkidek osatzen dugu: Euken Ertzilak, Joseba Martinek eta nik neuk (Aritz Ginea). Unibertsitatean elkar ezagutu genuen, hirurak ingeniariak baina gradu desberdinetakoak. Hirurak kirolariak baita ere, bakoitza bere kirolean. Pixkanaka hasi ginen eta orain 5 gara taldean. Lehenengo bilera “ofiziala” Vienan egin genuen COVID-a hasi baino asteburu bat lehenago, Erasmusean geunden Europan zehar eta bertan biltzea erabaki genuen. Etxean egoteak genituen ideia guztiak lantzea ahalbidetu zigun.
Zein helburu dituzue?
Helburu nagusia gure teknologiaren bitartez gizartean inpaktu positiboa lortzea da. Horretarako erreferentziazkoak diren bezero eta kolaboratzaileekin lan egiteko aukera dugu, egunero gure tresnetatik igarotzen diren pertsonen kopurua handituz.
Honela, inpaktua handiagoa izateko, datozen hilabeteetan gure taldearen hazkuntza dugu helburu, bai bezero eta erabiltzaileetan hazteko eta bai merkatu berrietan hazi ahal izateko ere. Horretarako datozen hilabeteetan finantzazio erronda bat zabaltzeko asmoa dugu.
Zein da ariketa fisikoaren garrantzia egungo gizartean? Eta nagusiekin? Eta emakumeekin?
Jarduera fisikoa pilula batean sartu ahal izango bagenu, medikamenturik hoberena izango litzateke, gehien preskribatzen dena.
Ez osasunean zein patologia eta gaixotasunen prebentzioan duen eraginagatik bakarrik, baita duen inpaktu transbertsalagatik ere, euskararen sustapenerako, integrazio eta sozializaziorako, hazkuntza bezala, ikuspegi desberdinetatik ikusi daiteke, baina beti modu positiboan. Datu esanguratsu bat aipatzearren, jarduera fisikoan inbertitutako euro bakoitzak osasungintzako gastuetan 15€ aurreztuko lituzke.
Emakumeei bideratutako hainbat proiektu eta ekintzen parte gara. Gipuzkoako Foru Aldundiaren Emakumeok Mugimenduan programan, mugikorrerako gure aplikazioa erabiltzen ari dira emakumeen artean jarduera fisikoa sustatzeko, adibidez. Hala ere, proiektu oso interesgarri bat lantzen ari gara gure WellkSpace teknologiaren bitartez identifikatu dugun eta gizartean nabaria den arazo bati aurre egiteko ahalegina eginez: segurtasuna kaleetan.
Presentzia eta datuak ditugun udalerri eta hirietan bi gauza aipagarri ikusi ditugu: Emakumezkoek ez dituzte kale batzuk erabiltzen aire zabaleko jarduera fisikoa egiterakoan.
Emakumeen kasuan, zentrotik irteten diren bide/bidegorrietan jarduera fisikoa asko jaisten da 18:30tatik aurrera. Ondo argiztatuak daude? Seguruak dira? Egokiak dira? Zer egin dezakegu hori konpontzeko?
“Jarduera fisikoa pilula batean sartzerik balego, medikuek gehien errezetatuko luketen sendagaia litzateke, ezbairik gabe “
Non ari zarete orain lanean? Zein da zuen lan egiteko modua? Wellk eskuen artean hartuko banu zer aurkituko nuke?
Oraintxe administrazioarekin zein enpresa pribatuekin ari gara lanean. Gipuzkoako Foru Aldundia, Bilboko Udala, Eibarko Udala, Durangaldeko Mankomunitatea, Getxo Kirolak eta enpresa pribatuetan LKSrekin, esate baterako.
Lan egiteko bi modu ditugu: Alde batetik, gure teknologiaren lizentzien erosketaren bitartez. Produktu guztiak pertsonalizagarriak dira, bezeroaren beharretara. Bestetik, udalerri eta enpresa aktibo eta osasuntsuen programak sortuz eta dinamizatuz. Gure teknologiaz baliatuz, bezeroaren beharretara egokitzen diren programak sortu eta dinamizatzen ditugu (erronkak, planak, jarduera fisikoaren preskripzioa, prebentzioa…) Wellk aplikazioa eskuartean hartzen duen pertsona batek euskara eta gaztelaniaz dagoen app-a ezagutuko du, eta bertan sortzen diren planetara batu edo hauek sortzeko aukera izango du, horrela jarduera fisikorako jende berria ezagutuz.
Erronka eta liga desberdinak aldiro antolatzen dira sari desberdinak lortzeko aukera izanik. Gure inguruan ditugun kirola egiteko hainbat ibilbide, espazio eta aukera jarduera fisikoaren erregistroa hobekuntza pertsonalak aztertzeko. Strava, Fitbit, Apple Health eta Google Fit-ekin sinkronizatu daiteke.
Zeintzuk dira etorkizunera begira dituzuen erronkak?
Erronka nagusiak bi dira: erabiltzaile eta bezeroen hazkuntza eta taldearen hazkuntza eta sendotzea. Horretarako hurrengo hilabeteetan finantzazio erronda bati ekingo diogu.
Zelan ikusten duzue ekintzailetzaren egoera gaur egun?
Teknologiaren izugarrizko bilakaera azkarrak hainbat eta hainbat berrikuntza ekarri ditu oso epe laburrean eta hori, zati handi batean, ekintzailetzatik abiatutako proiektuek ekarri dute.
Honela, Euskal Herrira ekarrita, sendoa den eta hazkuntza prozesuan dagoen ekosistema ikusten dut. Enpresa berri asko, berrikuntza handiekin, eta garrantzitsuena, hemen, Euskal Herrian, bai berrikuntza hemen sortuz eta bai talentua hona erakarriz. Horretan eragin handia izaten ari dira administrazio publikoak, eskertzekoak dira urtero martxan jartzen diren proiektuak bultzatzeko, sorkuntzarako eta ikerketarako dauden programa ezberdinak.
Erabiltzaile moduan, zuen aplikazioa zabalduz gero, zer aurkituko dut?
WELLK aplikaziora sartzerakoan ondorengo funtzionalitateak aurkituko dituzu:
Kirol Planak edo “quedada”-k sortu edo beste erabiltzaileek sortzen dituztenetara batzeko aukera. Adibidez: “Arratsaldean paseoa Pagasarrira” planera batu naiteke, bertaratuko diren pertsonen profila ikusi eta hauekin hitz egiteko aukera izanik.
Kirol erronkak: Modu kolektiboan, taldeka edo indibidualki helburu zehatz batzuengatik lehiatzeko aukera izango dugu. Egiten dugun mugimendu orok balioa du eta horregatik, sari desberdinak zozketatzen ditugu. Adibidez, erronka kolektibo bat dugu orain martxan, parte-hartzaile guztien artean kilometroak pilatzea dugu helburu, sari desberdinak ezkutatzen dituzten maila desberdinak desblokeatuz. Kirol jardueren erregistroa bai aplikazioaren GPS-aren bitartez, gailu elektronikoen bitartez edo beste kirol aplikazio batzuen sinkronizazioa eginez.
Administrazio ezberdinekin ari zarete lanean, esleipen publikoetan… .erraza da gurpil horretan sartzea? Burokrazia handia dago?
Hasiera guztietan bezala, edozein negozio mota edo sektoretan denak gehiago kostatzen du. Gu oso pozik gaude egindako lan eta kolaborazioengatik. Elkarlanak bai Euskal Herri mailako administrazioekin bai administrazio internazionalekin lortuz. Administrazio publikoek gizartean izan dezaketen eragin positiboa itzela da, eta are gehiago guk lantzen dugun osasun eta jarduera fisikoaren arloan. Horregatik beti egongo gara prest instituzio publikoekin lanean jarraitzeko.
Baloratu duzue inteligentzia artifizialak zuen sektorean izan dezakeen eragina? Onerako izango dela uste duzu?
Kirola beti izan da garapen teknologikorako operazio-eremu bikaina. Garai bakoitzeko aurrerapen zientifiko eta tekniko asko kirolean aplikatu dira: kirolarien errendimenduan, parte-hartzaileen segurtasunean, ekipamenduen kalitatean, neurketen zehaztasunean edo ikusleen entretenimenduan. Kirola teknologiaz baliatzen da, hau estimulatu eta erronka berriei aurre egiten laguntzen baitio. Beste teknologia horiek bezala, Inteligentzia artifiziala gure garaiko aurrerapen zientifiko eta teknologikoaren emaitza da, eta aurretik izan ditugun hobekuntza guztiak bezala eragin positiboa izango du eta dagoeneko izaten ari da. Aukerak askotarikoak dira: kirolarien errendimendua aurreikustea, osasunaren gestioa, lesioen prebentzioa eta tratamendua, kirol baliabide eta tresnen diseinua. Hau da, milaka datu jasotze eta prozesatzearen ondorioz sortutako jakintzaren erabileraz baliatzea. Hori da garatzen ari garen teknologia desberdinek erabiltzen dutena, adituen ezagutza, erabiltzaileek emandako ezagutza eta milaka datu jaso eta aztertzea.
Teknologia berriekin lan egiten duzue, eta egun ohikoa da sareetan gomendioak, entrenamenduak etabar lantzen dituzten pertsonak aurkitzea. Zein da zure iritzia honen inguruan? Formazio edo ezagutzarik jaso ez duen mediku baten ebakuntza jasotzera ausartuko ez ginateken bezala, sareetan aurkitzen ditugun gomendioen iturria zein den ezagutzeko ere ahalegina egin beharko genuke, oinarri zientifikorik ez duen edozein moda, tendentzia edo gomendio ez jarraitzeko.
☉ Galdakao
Gurseko kontzentrazio-esparrua ezagutzeko irteera antolatu du Galdakao Gogorak urrian
Galdakao Gogora elkarteak irteera bat antolatu du Gurseko kontzentrazio-esparrua ezagutzeko. Urriaren 26an, larunbatez, izango da irteera: “Gurseko kontzentrazio zelaia bisitatuko dugu, baita ondoan dagoen Navarrens herria ere”, diote Galdakao Gogoratik.
Irteera 09:00etan izango da Galdakaoko udaletxetik, eta “iluntze aldera” itzuliko dira. Irteerara joan nahi duenak izena eman behar du urriaren 20a baino lehen galdakao.oroimena@gmail.com helbide elektronikora idatzita, eta 25 euro ordainduko ditu.
“Euskal Herritik nahiko gertu dagoen kontzentrazio zelaia izanik, aukera paregabea da zuzenean esparrua ezagutzeko. Izan ere, 1939. eta 1946. urteen artean, bertako barrakoietatik 64.000 preso pasa ziren, euretatik 6.555 euskaldunak, eta batzuk galdakoztarrak”, diote.
Irteera honen jatorria Galdakao Gogorak maiatzean antolatu zuen berbaldian dago: “Jabi Bilbaok hitzaldia eman zuen aurtengo jardunaldietan eta irteera honetan ere gurekin izango dugu, zelaiaren inguruko zehaztasunak azaltzeko”, diote.
Irteerari buruzko argibideak eta informazioa jasotzeko 667 488 691 eta 695 787 349 telefono zenbakiak jarri dituzte herritarren eskura.
☉ Galdakao
Leihotikan eta Tapia eta Leturia dira euskal ordezkariak Musika Bizianen
Musika Bizian jaialdiaren 10. edizioak Euskal Herriko taldeez gain, Herrialde Katalanetako, Ipar Irlandako eta Man uharteko taldeak ekarriko ditu Iturrondora urriaren 25ean eta 26an
Estaturik gabeko herrialdeen Musika Bizian jaialdiak 10 urte beteko ditu aurten Galdakaon, eta Euskal Herriko, Herrialde Katalanetako, Ipar Irlandako eta Man uharteko taldeak ekarriko ditu urriaren 25ean eta 26an: Leihotikan eta Tapia eta Leturia (Euskal Herria), Xavi Sarrià (Herrialde Katalanak), Brian Finnegan & Hunger Of The Skin (Ipar Irlanda) eta Tomas Callister & Friends (Man uhartea) dira Iturrondo plazako eszenatokira igoko diren taldeak.
Kontzertuez gain, luthierrek eta musikari artisauek leku berezia izango dute jaialdian: “Musika ulertzeko eta bizitzeko abagunea erakutsiko da; luthierrik eta musikari artisau barik ez legokeelako musikarik, funtsezkoak dira”, dio Uxue Bejarano Andra Mari Dantza Taldeko kideak. Hain zuzen ere, Andra Mari Dantza Taldeak antolatzen du urtero Musika Bizian jaialdia, Galdakaoko Udalaren eta Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntzarekin.
Taberna Ibiltaria
Bizkaitik, Arabatik, Gipuzkoatik, Nafarroatik, Galiziatik, Kataluniatik eta Gaskoniatik etorriko dira aurten luthierrak eta musikari artisauak euren lanak erakustera, urriaren 26an. Gainera, kale animazioak ere ez du hutsik egingo edizio honetan: urtero moduan, Taberna Ibiltariak girotuko du Galdakaon urriaren 25eko arratsaldea, eta urriaren 26an Xistra de Coruxo talde galiziarra eta Galdakaoko Ad Libitum Txistu Banda arituko dira kalez kale.
“10 urtez musika bizitzen”
2014. urtean antolatu zuen lehendabiziko aldiz Musika Bizian jaialdia Andra Marik, eta ordutik ez du hutsik egin Galdakaoko egutegi kulturalean: “Munduko kultura aniztasunaren isla izan nahi du Musika Bizianek eta hori erakutsiko du aurten ere atzerritik etorritako taldeekin, finean, kultura gutxiengotu eta zapalduen arteko elkartasun jaialdia baita”, dio Unai Zabala Andra Mari Dantza Taldeko presidenteak: “Hamar urtez hogei lurralde desberdinetako musika bizi izan dugu”.
Andra Mari Dantza Taldeko ordezkariez gain, Iñigo Hernando Galdakaoko alkatea eta Edurne Espilla Kultura arloko zinegotzia, eta Begoña de Ibarra Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura zuzendaria izan dira gaur prentsaurrekoan.
☉ Galdakao
Merkataritza euskalduntzeko dirulaguntzak emango ditu Galdakaoko Udalak
Merkataritza sarea indartzeko “plangintza integrala” egin du Galdakaoko Udalak: lehen aldiz diruz lagunduko dute dendarik ez dagoen guneetan oinarrizko beharrak asetzeko denda txikiak zabaltzea, eta, denda guneetan, bertoko komertzioa erakargarriago bihurtzeko obrak egitea ere
Herria biziberritzeko eta herriko merkataritza sarea indartzeko “plangintza integrala” egin du Galdakaoko Udalak, eta horren barruan neurri berriak hartuko dituzte: lehen aldiz diruz lagunduko du Udalak dendarik ez dagoen guneetan oinarrizko beharrak asetzeko denda txikiak zabaltzea, eta, denda guneetan, bertoko komertzioa erakargarriago bihurtzeko obrak egitea ere.
Era berean, Galdakaoko merkataritza euskalduntzeko dirulaguntzak emango ditu Udalak. Hiru laguntza lerro hauen bidez 82.000 euro banatu ditu Udalak lehen deialdian.
Monika Bailon Sustapen Ekonomikorako zinegotziak adierazi duenez, “gure dendetan euskararen erabilera normalizatu nahi dugu eta horregatik errotulazioa eta seinaletika euskaraz ere egon daitezen lagunduko dugu. Euskara gai transbertsala da eta gure arloak bere gain hartzen du euskararekiko erantzukizuna”.
Irudi korporatiboa, errotuluak, publizitatea edo webgunean euskalduntzeko dirulaguntzei dagokienez, euskara hutsezkoetan gastuaren % 50 ordainduko du Udalak, gehienez 350 euro, eta euskaraz eta gaztelaniaz egindakoetan, gastuaren % 30 ordainduko dute, gehienez, 175 euro.
“Neurri hau ez da gaztelaniaren aurka joatea, elebitasuna sustatzea baizik. Galdakaoko saltokiak eta erakusleihoak begiratzearekin ondorio batera heldu gara: gaztelaniaz asko dagoela eta euskaraz oso gutxi. Eta hori ez dator bat Galdakaoko egoera soziolinguistikoarekin. Desoreka horri aurre egin nahi diogu eta beste era batera jokatu”, dio Bailonek.
Orain arte merkataritzan euskara sustatzeko dirulaguntzak Euskara arloak kudeatu izan ditu, baina Galdakaoko udal gobernu taldeak erabaki du Merkataritza arlotik kudeatzea laguntza horiek: “Berdintasuna bezala, guretzat euskara gai transbertsala da, hau da, arlo guztiek landu beharreko gaiak dira bai euskara bai berdintasuna. Horregatik dirulaguntza hauek Euskara arlotik atera eta Merkataritza arlora zabaltzea erabaki dugu, azken batean, arlo horrek duelako merkatariekin harreman zuzena eta arlo hori delako merkatarien beharrei erantzuteko hari zuzena duena”, adierazi du Izaskun Barbarias Euskara arloko zinegotziak, eta gaineratu du “diskriminazio positiboa” egin behar dela euskararen alde, “benetako elebistasunaren abiapuntura heltzeko”.
“Merkatariei zuzenean galdetu diegu dirulaguntzak egonez gero euskaraz jartzeko arazorik izango luketeen, eta batzuen erantzuna izan da pozik egingo luketeela; izan ere, gaur egun gaztelaniaz dutelako errotulazioa. Gainera, merkatari asko eta asko euskal hiztunak dira eta egunerokotasunean euskaraz egiten dute herritarrekin”, zehaztu du Barbariasek.
“Ertorkizuneko begirada”
Herriko merkataritza indartzeko helburuarekin, hiru laguntza lerro aurkeztu ditu udal gobernu taldeak: dendarik ez dagoen auzoetan komertzioak zabaltzeko dirulaguntzak; komertzio guneetan dendak berritzeko, modernizatzeko eta hobetzeko dirulaguntzak; eta, paisaia linguistikoa euskalduntzeko dirulaguntzak.
“Lehenengo laguntza lerroari dagokionez, gertuko saltoki berriak sortzea bultzatzen da, behar handiko produktuak eta zerbitzuak saltzeko, litro bat esne erosteko ere ez dagoen lekuetan”, dio Bailonek. Zehazki, Aperribain, Zuatzaurren, Tximelarren, Bengoetxen, Olabarrietan eta Urtebietan oinarrizko beharrak aseko dituzten auzoko dendak irekitzea da gobernu taldearen asmo nagusia.
Kasu honetan, lokalaren alokairuaren % 50a ordainduko du Udalak bi urtez eta gehienez urtean 3.500 euroraino (hilean 291,67 euro). Gainera, inbertsioafren % 50a ere Udalak ordainduko du, gehienez 3.000 euroraino. “Inbertsio hori 3.300 eurora handitu ahal izango da, baldin eta merkatal elkarte bateko kide badira edo irisgarritasun-obrak edo energia-eraginkortasuna sustatzen duten gastuak egiten badituzte”, adierazi du Bailonek.
“Bigarren laguntza lerroan, denok dakigu azken urteotan merkataritza ez dela erraza izan, eta laguntza horien bidez saltokiak ixtea saihestu eta gure saltokiei lagundu nahi diegu, batez ere erdigunean eta Urretan, beren negozioak modernizatzeko, irisgarritasun-obrak eginez edo erakargarriagoa eginez”, dio Bailonek.
Bigarren laguntza lerro horretan % 50erainoko inbertsioa egingo luke Udalak, gehienez 3.000 euroraino, eta 3.300 eurora handitu ahal izango da, baldin eta merkatal elkarte bateko kide badira edo irisgarritasun-obrak edo energia-eraginkortasuna bultzatzeko gastuak egiten badituzte.
“Plangintza integral” baten barruan kokatu du neurria Iñigo Hernando alkateak, herria biziberritzeko eta herriko merkataritza sarea indartzeko plangintzaren barruan. Azaldu du auzoetan oinarrizko beharrak asetzea dela helburuetako bat, eta datozen aldaketen aurrean herria prestatuta egoteko plangintzaren zati ere badela: “Ohiturak, bizitzeko moduak eta mugikortasun joerak aldatzen ari direla kontuan hartuta eta urte batzuk barru Metroa ere iritsiko zaigula kontuan hartuta, bertoko merkataritza sarea indartu behar dugu, prest izan behar dugu”. Laguntzek “etorkizunerako begirada” dutela adierazi du Hernandok.
Iraileko osoko bilkuran hasierako onarpena eman zioten oinarriei EH Bilduren, UHren, Auzoaken eta EAJren aldeko botoekin eta PSEren abstentzioarekin, eta urte amaiera alderako espero dute laguntza horiek erabilgarri izatea.
☉ Galdakao
Ipar Kanalaren erronkari buruzko hitzaldia eskainiko dute gaur Galdakaon Iskander Sagarminagak eta Eider Eibarrek
Iskander Sagarminaga igerilari galdakoztarrak Zazpi Itsasoen Erronka burutu nahi du. Zazpi itsaso horiek dira: Ipar kanala, Cook itsasartea, Molokaiko kanala, Mantxako kanala, Katalinako kanala, Tsugaruko itsasartea eta Gibraltarko itsasartea.
Iaz Mantxako kanala zeharkatu zuen galdakoztarrak, Erresuma Batutik Frantziaraino, eta aurtengo abuztuaren 31n Ipar Irlandatik Eskoziara bitarteko zeharkaldia egiteari ekin zion, baina ezin izan zuen burutu, “itsasoa oso bortitz jarri zelako”.
Iskanderrek GEURIAri aitortu zion abuztuan bertan “oso zaila” zela egun bat topatzea zeharkaldia egiteko: “Eguraldia oso ezegonkorra da Ipar Kanalean, eta haizea da arazorik handiena; zeharkaldia beri egin behar da marea hiletan, bizietan ezinezkoa da”.
Ipar Kanalaren erronka herritarrek gertutik ezagutzeko, Iskanderrek berak eta Eider Eibar ilustratzaileak —eta Iskanderren bidelagunak— hitzaldia emango dute gaur, urriak 3, Galdakaoko Basoa tabernan, 19:00etan.
☉ Galdakao
Galdakaon zehar mugitzeko moduei buruz hausnarketa egingo dute Ondare Jardunaldietan
Galdakaon bi hitzaldi antolatu dituzte urrian: ‘Tranbiatik metroraino ibilbide historikoa’ eta ‘Erromeria topaleku Gorbeialdean’
Ondarearen Europako Jardunaldiak antolatu ditu berriro Bizkaiko Foru Aldundiak urrian zehar lurraldeko 71 udalerritan. Hego Uribe eskualdean hainbat jarduera antolatu dituzte.
Galdakaon bi hitzaldi antolatu dituzte urriaren 3an eta 17an, hurrenez hurren: ‘Tranbiatik metroraino ibilbide historikoa’ eta ‘Erromeria topaleku Gorbeialdean’.
Juanjo Olaizola Elordi historialari gipuzkoarrak eskainiko du ‘Tranbiatik metroraino ibilbide historikoa’ hitzaldia urriaren 3an, 19:00etan Torrezabalen: Galdakaoko garraio publikoen bilakaeraz arituko da Olaizola, lehen diligentziatik hasi eta eraikitzen ari den Metroa izango dena arte.
“Historia horretan, funtsezkoa izan da 1882an inauguratu zen Bilbotik Durangorako trenbidea, Euskadiko bide estu eta zerbitzu komertzialeko lehena, bai eta Bilbotik Durangora eta Arratiara zihoan tranbia ere, 1902an martxan jarri zena. Azken hori duela 60 urte desagertu zen arren, trena Galdakaoko komunikazioen bizkarrezurra izango da”, diote udal ordezkariek.
Bigarren hitzaldia Juan Manuel Etxebarria Ayesta galdakoztarraren eskutik izango da, urriaren 17an, 19:00etan, Torrezabalen: ‘Erromeria topaleku Gorbeialdean’. Euskal erromeriek topaleku legez izandako ibilbidea jorratuko du Etxebarriak, leku-denboretako aldaketak kontutan hartuta.
“Besteak beste, hitzaren etimologia aztertuko du, eta eliza, santutegi eta ermiten inguruko erromerietatik dantza folklorikora izandako bilakaera historian zehar. Horretarako, bibliografía idatziaz gain, Gorbeialdeko berriemaileengandik jasotako testigantzak ere erakutsiko ditu Etxebarriak”, diote.
Hausnartzeko tartea
“Jardunaldietan proposatutako gaia herritarrekin hausnarketa bat partekatzeko ere baliatu nahi dugu”, diote udal arduradunek: “Erabil ditzagun herri barruko bideak oinez mugitzeko. Kotxeak alboratu eta leku batetik bestera oinez mugitzeak ingurumena zaintzen lagunduko digu, osasunez bizitzen eta herritarrekin harremantzen”.
Ildo horretan, Bizi Galdakao Oinez leloa duen mapa sortuko du Galdakaoko Udalak, “herriko auzo eta gune desberdinen arteko distantziak adierazita”: “Batetik bestera oinez behar den denbora ere adieraziko du mapak eta erakutsiko digu herriko leku gehienetara joateko 15 minutu baino gutxiago behar ditugula”, diote.
Metrominutu ekimenaren bidetik sortuko da mapa, Europako Batasunaren 2030 agendaren printzipioetan oinarrituta; hain zuzen ere, herri eta hiri barnean oinez mugitzea sustatzea da helburua. Basaurin 2021eko irailean aurkeztu zuten Metrominutu ekimena.