☉ Arrigorriaga
Silvia del Amo: “Ez da zaintza fisikoa bakarrik, zaintza emozionalak izugarrizko garrantzia du”
Etxez etxeko laguntza zerbitzua lan sektore feminizatua eta prekarizatua dela dio Silvia del Amok.
Etxez etxeko laguntza zerbitzua lan sektore feminizatua eta prekarizatua dela dio Silvia del Amok. Udal gehienak etxeko laguntza zerbitzua ematearen titularrak dira, eta oro har, zerbitzuaren prestazioa azpikontratatzen dute, lehiaketa bidez. Azpikontratatu horietan lan egiten duten etxeko laguntzaileak emakumeak izan ohi dira, “ia %100ean”. Azken sei urtetan, udalek eskaintzen duten zerbitzuaren ordu-kopurua etengabe urritu dela dio del Amok, eta aipatutako murrizketek berekin ekarri dute udal batzuetan betetzen diren zerbitzu orduak %30 gutxitzea. Horrek ondorio kaltegarriak ekarri dituela dio Silviak, sorospenean zein lan arloan. Bere ustez, erabiltzaile bakoitzari esleitzen zaizkion eguneko eta asteko orduak ez dira nahikoa. Sektorearen egungo errealitatea aldatzeko pausoak emateko konpromisoa hartzea eskatu die del Amok sektoreko kudeatzaileak diren instituzioei.
Zer egoeratan dago etxez etxeko laguntza?
Geroz eta kaxkarrago. Dependentzia legean murrizketak hasi zirenetik, etxez etxeko laguntza zerbitzuaren eskaintza izugarri jaitsi da. Udalek nahiago dute orain laguntza ekonomikoak eman etxez etxeko laguntza eskaintzea baino. Zer suposatzen du horrek? Edadetuek edo hauen familiek kualifikatu gabeko pertsonala kontratatzen dutela zaintza zerbitzu hauetarako, eta noski, ez dute lana profesionalak garenok bezala egiten. Errua ez da langile horiena, sistemarena baizik. Guk formakuntza integrala jaso dugu, badakigu zehatz mehatz zer eta nola egin behar den, baina geroz eta baztertuago gaude.
Arrigorriagan, zein da errealitatea?
Bizkaia osoan joera bertsua hartzen hasi da Udalek kudeatzen duten etxez etxeko laguntza zerbitzua. Udalek oso prezio baxuan ezartzen dituzte zerbitzu-kostuen baldintzak, eta lehiaketa publikora irteten denean, sektorean berezitutako enpresek ezin dute euren burua aurkeztu, baldintza horiekin ezin dituztelako langileen soldatak ordaindu. Ondorioz, zerbitzuan esperientziarik ez duten enpresak ari dira etxez etxeko laguntza gauzatzen. Arrigorriagan, esaterako, ia 13 urtez jardunean ibili den Aurrerantz enpresak ezin izan du bere burua lehiaketara aurkeztu, eta bere ordez, garbiketa zerbitzuetan aritzen den Garbialdi enpresak hartu du ardura. Lan orduaren prezioa 29 eurotik 25era jaitsi da azken urteetan, eta zerbitzuaren kudeaketa pikutara joan da. Ez dago koordinaziorik, ez dago erabiltzaileen gaineko gertuko jarraipenik… Gu behargin subrogatuak gara, eta beraz, lehiaketa irabazten duen enpresaren kudeaketaren menpe geratzen gara.
Zer eragin du honek guztiak erabiltzaileengan?
Bistakoena, laguntza behar dutenei ematen zaien arreta eskasa. Langileok ahal dugun guztia eta gehiago egiten ahalegintzen gara, baina baliabide faltan gaude. Zaintza esleitzerako orduan, erabiltzaileei egiten zaien balorazioa asko igo da: oso zaila da orain laguntza jasotzea, oso gaizki egon behar zara “arreta duina izateko”. Lehen askoz ere malguagoa zen esleipena, baina diru partidarik ez dagoenez, zerbitzurik ez dago orain.
Etxez etxeko laguntza zerbitzua emakumeok osatzen dugu, ia %100ean
Pentsa, beharrizan handienak dituzten pertsonei bi ordu eta erdiko arreta ematen zaie astean, gehienez, eta horrek ez du ezertarako denborarik ematen. Denbora hori bi txandan zatitzera behartuta gaude, aste batean behintzat bi bisita egin ahal izateko. Pertsona asko bakarrik bizi dira, eta etxe horietan garbiketa sakona egin behar da. Astean behin joanda, nola aurkitzen dugu etxea berriz bueltatzen garenean? Oso txarto. Eta noski, egun batean ezin dugu egin gabeko lana eta egiteke dagoen lan dena egin. Eta ez hori bakarrik. Gure lana ez da etxea atontzea eta erabiltzaileen higienea mantentzea bakarrik. Arlo afektiboa ere hor dago: pertsonekin hitz egitea eta konpainia egitea. Maitasuna eskaintzea, azken batean. Egungo egoerak ez du horretarako aukerarik ia uzten, eta egiten badugu, gure autokudeaketari esker gertatzen da. Batzuek pentsatuko dute animaliekin ari garela lanean, baina pertsonekin ari gara.
Hau dena, gizartea geroz eta gehiago zaharkitzen ari den honetan.
Hala da. Eta, badakigu adineko jendea zaintzeko familiek duten denbora ez dela erreala. Familia kontziliazioaz hitz egiten dugunean, ezin dugu seme-alabekiko kontziliazioaz bakarrik hitz egin. Edadetuak gure gizartearen ekosistemako parte garrantzitsua dira, eta hauekiko zaintza ‘arazo handia’ bihurtzen ari da guztiontzat. Normalean emakumeok hartzen dugu ardura hau eta gu izaten gara gure gurasoak eta seme alabak zaintzeko lana utzi behar izaten dugunak. Hori ekiditeko gaude gu, etxez etxeko laguntzako beharginak.
Langileen profilaren inguruan galdetuko banizu?
Etxez etxeko laguntza zerbitzua emakume langileok osatzen dugu %100ean ia. Halaber, oso zaharkituta dagoen sektorea da. Geroz eta zerbitzu gutxiago eskaintzen denez, jende berri gutxi sartzen da lanera, eta pertsona nagusiak pertsona nagusien zaintzaz arduratzen gara.
Eta zuon baldintzen inguruan?
Etxez etxeko laguntza zerbitzuko lan-hitzarmena 2015etik dago berritu gabe. Besteak beste, probintzia mailako lan-hitzarmena nahi dugu, eta hura berritzeaz gain, KPIari lotutako soldata igoerak eta malgutasuna. Mugikortasun geografikoa ez aplikatzeko klausulak ere aldarrikatzen ditugu. Orain arte patronalak ez du adostasunera heltzeko asmorik agertu, eta egoera horren aurrean grebara jotzea erabaki dugu azken hilabeteetan. Bestalde, gure mutuak ez ditu ziatika edo lunbalgia bezalako gaitzak jasotzen, nahiz eta gure lanaren ondorioz oso litekeena den gaitz horiek garatzea. Horrelakoak gertatzen zaizkigunean, eta oso ohikoa da hori, baja hartzera behartuta gaude. Kasu horietan ez dugu gure soldataren %100 kobratzen.
☉ Arrigorriaga
‘Izarrak eta Haitzak’ da Karlos Aretxabaleta ‘Txapel’ arrigorriagarraren azken liburua
Arrigorriagarrak GEURIAri azaldu dio mendi literatura klasikotik urrundu dela eta 20 kirolari ospetsuen errelatuak “nobelatuz” hurbildu dela bere irakurleengana
Karlos Aretxabaleta ‘Txapel’ arrigorriagarrak mendi kirolaren inguruko Izarrak eta Haitzak izeneko liburua kaleratu du, mendi literatura klasikotik urrunduz eta 20 kirolari ospetsuen errelatuak “nobelatuz” eta irakurleei hurbilduz: “Ia bi urte dira proiektu hau martxan jarri nuenetik, eta azkenean argia ikusi du, argia”, izan dira idazlearen berbak eta mendiko kirolari entzutetsuen ateak jo ditu azken bi urteetan beren esperientziak gertutik ezagutzeko. Liburu honen salmentaren bitartez lortutako irabaziak SOS Himalaya Fundazioari emango dizkio idazleak.
Txapelek Edurne Pasaban, Juanjo San Sebastian, Pou anaiak, Alex Txikon, Oihana Azkorbebeitia, Mikel Zabalza, Alberto Iñurrategi, Ekaitz Maiz, Imanol Amundarain, Irati Anda, Iker Arroitajauregi eta Iñigo Basterraren testigantzak jaso ditu SUA Edizioak kaleratutako liburu honetan, Juanra Madariagaren hitzaurrearekin eta Ioritz Gonzalez Lertxundiren itxierarekin.
“Liburuan agertzen diren izarren kontaketak ez daude kirolarien lorpen indibidualetan oinarrituta, horregatik urrundu naiz mendi literatura klasikotik”
“Liburuan agertzen diren izarren kontaketak ez daude kirolarien lorpen indibidualetan oinarrituta”, azaldu dio Txapelek GEURIAri. “Horretarako dago mendi literatura klasikoa eta kronika ugari idatzi dira mendi lorpenen inguruan”, gehitu du.
Txapel // Asier Arteaga
“Edurne Pasaban eta Alex Txikon bezalako kirolarien kontakizunak jaso ditut baina ez dut beren 8.000en inguruan berba egin; ibilbidean zehar bizitako pasadizo baten kontaketa egin dut: istorio bitxiak, beldurgarriak, barregarriak… jaso ditut”. Horretarako, prozesu luze honetan, kirolari horien esperientziak “nobelatu” dituela dio Txapelek, “hitza ondo esanda ez badago ere”. Idazlea kirolariekin bildu da eta euren bizitzaren zein egoera jakin batzuen inguruko oharrak hartu ditu, kontakizun horiek irakurleei hurbiltzeko.
“Gazte literaturatik nator eta aurreko esperientzia literarioetatik jasotako iradokizunak erabili ditut mendiko literatura honetan eta kapitulu bakoitzak eleberri baten itxura du”
“Mendi literatura gazteei hurbiltzeko esperimentua Etxebarriko eskolan bertan egin nuen behin: Alberto Iñurrategi nor zen bazekiten galdetu nien eta % 98ak ez zuen ezagutzen. Baina ni gazte literaturatik nator eta aurreko esperientzia literarioetatik jasotako iradokizunak erabili ditut mendiko literatura honetan eta kapitulu bakoitzak baditu bere bitxikeriak”.
Liburua idatzi ahala, kirolariekin berba egin izan du idazleak, protagonisten feedbacka jasotzeko: “Harrera ona izan du idatzitakoak eta egia da ere testuak modu batean edo bestean berridatzi behar izan ditudala, kirolarien gomendioak jarraituz. Azken batean, elementu fantastikoak eta testuinguruak proposatu ditut, irakurketa epela lortzeko. Azken batean hau ez da kronika bat, literatura baizik”.
Txapel // Asier Arteaga
Aurkezpenak apirila eta maiatzean
Momentura arte data bi ditu begibistan Aretxabaletak: datorren apirilaren 26an liburuaren aurkezpena egingo du Birakultura elkartean, Bilboko Alde Zaharrean: “Gonbidatu bereziak izango ditugu egun horretan, eta eurena izango da hitza”.
Bestalde, datorren maiatzaren 25ean Urretxun egongo da, Xabi Ormazabal Egunean, liburuari eta mendi literaturari hitz egiteko prest. Egun horretan liburuko hainbat protagonista gerturatuko dira eta “egun berezia” izango dela aurreratu du Txapelek.
☉ Arrigorriaga
Javi Chueca arrigorriagarraren ‘Monotonia’ laburmetraiak Balmaexpress lehiaketa irabazi du
Laburmetraiak hiru sari jaso ditu guztira: aktore onenarena (Javi Chueca), aktoresa onenarena (Amaia Arkotxa) eta laburmetrai onenarena
Javi Chueca Corro Arrigorriagarrak aktore onenaren saria jaso du parte hartu duen azken laburmetraiarekin joan den apirilaren 21, 22 eta 23an antolatutako Balmaexpress jaialdiko bigarren edizioan. Monotoniak, berez, hiru sari jaso ditu guztira: aktore onenarena (Javi Chueca), aktoresa onenarena (Amaia Arkotxa) eta laburmetrai onenarena.
Balmasedako lehiaketa honen berezitasun aipagarriena, izenak adierazten duen bezala, arintasuna da. Parte-hartzaileek 42 ordu dituzte guztira ideia bat landu eta kameren aurrean filmatu ostean editatu eta aurkezteko.
Aurtengo gaia ‘Athleticarekiko pasioa’ izan da eta lehiaketan parte hartzeko baldintzetako bat Balmaseda irudietan agertu behar zela. Chuecak gai honi buelta bat eman nahi zion eta bikotekideen arteko harremanetara eraman zuen bere lau minutuko proposamena, “istorio ezberdin bat kontatzeko”.
Irudietan, Sevillako finaletik bueltan datorren Athleticeko bikote bat ikus daiteke, eta Balmasedako zubi batera heltzen direnean beren harremanaren inguruan berba egiten hasten dira. “Itzulera horretan zerbait gertatu egiten zaie”, dio Arrigorriagakoak.
Irabazaleak, sariekin // Javi Chueca
Talde lana, gakoa
Historia Chuecak berak idatzi zuen apirilaren 21ean, eta horrez gainera zuzendari eta aktore lanak egin ditu Balmasedan. Hala ere ez da bakarrik egon; aurreko proiektuetan lan egindako Los Cuatro Cortos izeneko lantaldearekin filmatu eta editatu ahal izan du dena: Amaia Arkotxa (aktorea), Chesikaas Román (irudia) eta Luis Baranda (soinua).
“Larunbatean grabaketa-saioak egin genituen 14:00ak arte eta hortik aurrera, 02:45ak arte edizio lanen txanda izan zen”
“Filmaren istorioa bururatu eta 20 minututan idatzita neukan ostiralean bertan”, azaldu du Chuecak eta egun berean entseguak eta lokalizazioen topaketak egin zituzten. “Hurrengo egunean grabaketa-saioak egin genituen 14:00ak arte eta hortik aurrera, 02:45ak arte edizio lanen txanda izan zen”.
Bigarren edizio honetan 25 talde aurkeztu dira guztira aurten. Lehen saria 1.000 eurokoa izan da eta aktore arrigorriagarrak GEURIAri azaldu moduan etorkizuneko proiektuetara bideratuko ditu.
Hurrengo helmuga: Gasteiz
2024a albiste onez betetako urtea izango da Javirentzat. Izan ere, duela gutxi, bera eta bere lantaldearen Amor y Vino izeneko laburmetraia Gasteizko Icoff III. Film Laburren Nazioarteko Jaialdian parte hartzeko hautatu dute, maiatzaren 6tik 11ra: “Albiste zoragarria da guretzat ICOFF Gasteiz jaialdian parte hartzeko aukera hau izatea eta benetan eskertuta gaude, bertan aurkeztu diren 1.000 lanen artean 15 aukeratu dituztelako eta gu horien artean gaudelako”, azaldu dio GEURIAri.
Amor y Vino Valladolideko upategi batean filmatu zuten beste jaialdi baterako eta Gasteizen aurkeztu zuten ere: “Badirudi harrera ona izan duela azken lan honek eta espero dugu zorte ona izatea!”.
Bestalde, abuztuan, El Poder del Silencio filma proiektatuko dute. Bertan, Chuecak aktore lanak egin zituen eta xehetasun guztiak azaldu zituen GEURIAn.
☉ Arrigorriaga
#A21 / Emaitzak / Arrigorriaga / EAJk sendo eutsi dio EH Bilduren igoerari
#A21 / Arrigorriaga / Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak 2024 / Emaitzak
☉ Arrigorriaga
“Gure Zirkua” Hego Uribera etorriko da lehen aldiz, Arrigorriagan zortzi saio eskainiz
Euskal Herriko lehen zirku ibiltaria Hego Uribera helduko da lehen aldiz, Arrigorriagan zortzi saio eskainiz
“Nortasun berezi, xelebre eta irribarretsua duten artistez osatutako konpainiak ezinezkoarekin jolas egin asmo du, eta beren ametsetako ikuskizuna eskaini. Beren arte eskuzabal eta herrikoia erakutsi nahi digute. Beren lanbidea, edertasuna eta ausardia elkarbanatu nahi dute herri osoarekin, adin eta maila guztietako herritarrekin”.
Hori da Iker Galarzak sortu duen Gure Zirkuaren definizioa eta helburua. Apustu arrakastatsua izan da Euskal Herriko lehen zirku ibiltariarena, eta udaberriarekin batera euren zazpigarren birari ekin diote. Urte hasieran “Gure zirkua heldu da” dokumentala estreinatu zuten Eitb-ren Nahieran plataforman.
Lehen aldiz euren karpa Hego Uriben altxatuko dute, Arrigorriagan. Maiatzaren azken egunean helduko dira kiroldegiko PP2ra, eta honako hauek dira guztira egingo dituzten 8 saioen egunak eta ordutegiak:
Maiatzak 31 19:00
Ekainak 1 16:30 eta 19:00
Ekainak 2 12:00 eta 17:00
Ekainak 7 19:00
Ekainak 8 16:30 eta 19:00
☉ Arrigorriaga
Osasun eta Higiene auzoaren berrurbanizazioari ekiteko aurrerapausoa eman dute Arrigorriagan
Aste honetan egin duten bileran proiektua garatu ahal izateko txostena aurkeztu die Udalak auzotarrei, aztertu dezaten
Arrigorriagako Osasun eta Higiene auzoa herriko txikienetakoa da, eta dituen berezitasunengatik saneamenduarekin eta hornidura sarearekin lotutako hainbat behar pilatu ditu urteetan zehar. Gauzak horrela, udal gobernua lanean hasi zen 2019an auzotarrekin batera.
Ordutik hona, hainbat pauso eman dituzte: alde batetik, Ur Partzuergoarekin lotutakoak, saneamendua eta hornidura dela eta. Bestetik, obra zibila aurrera eramateko konpromisoa hartu zuen Arrigorriagako Udalak. Horretarako, beharrezkoa zen auzotarrak komunitate gisa eratzea, bidean agertu eta agertuko diren hainbat oztopori aurre egiteko.
Aste honetan egin duten bileran proiektua garatu ahal izateko txostena aurkeztu die udalak auzotarrei, aztertu dezaten. Behin hori zehaztuta, eta udaleko arduradunek azaldu dutenaren arabera “bi aldeen adostasunarekin, udalak beharrezko mekanismoak jarriko lituzke martxan Osasun eta Higiene auzoaren berrurbanizazioari ekiteko”.
Maite Ibarra alkateak, bere aldetik, proiektuaren garrantzia nabarmendu nahi izan du: Osasun eta Higiene ardura eta heldutasun politikoaren eredu izaten ari da. Gobernutik merezi duen inbertsioa egingo dugu
auzo honetan, eta auzokideek jarrera aktiboa eta kolaboratiboa erakutsi dute, eta hori eskertzekoa da”.
Programa / Bekeako jaiak 2024
‘Kortxoaren Dilema’ ikuskizuna eta lodifobiari aurre egiteko tailerra ekarriko dute Zaratamora
Programa / Usansoloko jaiak 2024 maiatza
Hego Uribeko dozenaka pentsiodun Gasteizen batu dira 1080 euroko gutxieneko pentsioa aldarrikatzeko
⚪️🔴 GABARRA | Argazkiak | Aupa Aitor Paredes! Talde zuri gorria Kopako txapelketa ospatzen!
Argazkiak / Hego Uribe zurigorriz jantzi da Kopako finalaren atarian
Bideoa / Lau greba egun deitu dituzte Basauriko Grafo enpresan, “hitzarmen duin baten alde”
“Gure Zirkua” Hego Uribera etorriko da lehen aldiz, Arrigorriagan zortzi saio eskainiz
