Ikastetxeetako jolastokiak ikuspegi feministarekin eraldatzeko prozesua hasi dute Basaurin. Horretarako Udaleko Berdintasun Arloak jardunaldi bat antolatu du eskoletako jolastokiak ikuspegi feministarekin eraldatzearen garrantziari buruzko gogoeta bultzatzeko.

‘Patioetan hamaika aukera. Jolastokiak konpon eta berdintasuna lor’ lemapean, apirilaren 23an mahai-inguru ireki bat antolatu dute Basauriko Udalak eta Marieneak 1era2kain egitasmoaren barruan.

Jardunaldia Ibaigane Kultur Etxean izango da 17:30etik 20:00etara bitartean, eta Basauriko jolastokiak eraldatzeko prozesuan parte hartu duten Lehen Hezkuntzako ikastetxeen esperientziak aurkeztuko dituzte, “haien zailtasun, erronka eta aukerekin”.

Ildo horretan, etorkizuneko erronkak jasoko dituzte “eskola-ingurune inklusibo, genero-estereotiporik gabekoa eta ingurunearen eta pertsona guztien zaintzaz arduratutako baterantz urratsak egiten jarraitzeko”.

Jardunaldian parte hartu nahi duten herritarrek izena eman behar dute esteka honen bitartez edo 605 173 119 telefono zenbakira deituz apirilaren 22a baino lehen.

Eskola materiala erosteagatik diru-laguntzak emango ditu Galdakaoko Udalak, duela lau hilabete aurreratu bezala. Haur Hezkuntzako, Lehen Hezkuntzako, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako, Batxilergoko, Lanbide Heziketako eta hezkuntza behar bereziak dituzten ikasleentzako materiala erosteko izango da laguntza, eta ikasle bakotzeko, gehienez, 100 euro emango ditu Udalak.

Diru-laguntza jasotzeko eskaerak aurkezteko epea zabalik egongo da otsailaren 13tik martxoaren 4ra bitartean. Eskaera udal webgunearen bitartez edo Esan bulegoetara bertaratuz egingo da.

Diru-laguntza jasotzeko, besteak beste, interesdunek 2023ko irailaren 1etik 2024ko otsailaren 15era bitartean Galdakaoko edo Usansoloko saltokiren batean egindako faktura edo fakturak aurkeztu beharko ditu.

Araudiaren arabera, diruz lagundu daitezkeen gastuak dira: amantalak, uniformeak eta heziketa fisikorako kirol arropa eta oinetakoak; Teknologietako, Musika eta Heziketa Plastikoetako elementuak; arkatzak, boligrafoak, ezabatzeko elementuak, klipak, zorrozkailuak, erregelak, eskuairak, kartaboiak, garraiagailuak, errotulkiak, koadernoak, folioak eta informatikako suntsigarriak; eta sailkatzaileak, artxibategiak, estutxeak, kalkulagailuak, konpasak, eskolako bizkarzorroak, orri-bereizleak eta hiztegiak.

Eskaerak aurkezteko epea amaitu eta beharrezko egiaztatze eta tramiteak amaitu ondoren egingo ditu Udalak ordainketak, eskatzaileak zehaztutako kontu korrontean.

Zomorroak topatu dituzte Galdakaoko ikastetxeetako janarian. Horren berri eman dute hainbat hedabidek: astelehenean aurkitu zituzten zomorroak azaloreetan.

Urreta eta Egia ikastetxeko janarian agertu dira zomorroak Galdakaoko Udalak GEURIAri adierazi bezala. Edurne Espilla zinegotzia harremanetan jarri zen ikastetxe guztietako zuzendariekin egoeraren berri izateko: “Eskumena Eusko Jaurlaritzarena den arren, laguntza eskaini diegu ikastetxeei Udalaren eskutik. Egian eta Urretan aurkitu zituzten zomorroak; zazpi ikastetxetatik bitan. Biek deitu zuten Eusko Jaurlaritzaren delegaritzara eta inzidentzia zabaldu zuten”, adierazi dute udal ordezkariek.

Astelehenean hasi zen Ausolan enpresa zerbitzua ematen EAEko ikastetxe askotan, Serunion catering enpresaren ordez. Hain zuzen ere, Eusko Jaurlaritzak kontratua eten zuen Serunionekin, besteak beste, janarian harrak agertu zirelako. Enpresak adierazi duenaren arabera, “ohiz kanpoko arrazoi naturalek eragindako kasu bakanak izan direla”. Enpresaren esanetan, “lehorteak eragindako aldaketa naturalengatik gertatu da, eta azaloreetan “oso zaila” dela zomorroak antzematea.

Galdakaoz gain, Andoaingo Ondarreta herri eskola publikoan ere topatu dituzte zomorroak azaloreetan, Berria egunkariak zabaldu duenez.

Japoniako Osaka hiriko Kyoto Human Rights Research Institute (KHRRI) institutuko ordezkari bat Basaurin dago egunotan. Oinarrizko Lanbide Heziketako Udal Institutua (OLHUI) bisitatzen ari da. Arrazoia? Basauriko ikastetxe horretako ikasketa eredua inspirazio-iturri gisa hartzea, gero Japonian garatu ahal izateko.

Diana Arie da Japoniako ordezkaria eta urtarrilaren 25etik 31ra bitartean Basauriko zentroa bisitatu du eta tailerretako eta ikasgeletako prestakuntza-saioak bertatik bertara ezagutu ditu. “Gazteekin eta profesionalekin egin du berba, ikastetxeko giroa eta kultura barneratzen saiatu da, eta proiektuen bitartez ikasteko metodoa nola aplikatzen den ikusi du, ikaskuntza praktikoa nolakoa den, banakako prestakuntza-ibilbideetan ikasleei nola laguntzen zaien eta taldeko giro egokia nola sortzen den, prestakuntzaren mesedetan”, diote Maribé Garay OLHUIko zuzendariak.

Kyoto Human Rights Research Institute erakundearen asmoa da ikusitako hori guztia liburu batean jasotzea; 2025. urtean argitaratuko dute liburua eta, euren hitzetan, “oso lagungarri” izango da Japoniako gobernuak Bigarren Aukerako Eskolen antzeko proposamen bat abiaraz dezan gazteen egoerei erantzuteko.

“Atsegin handiz hartzen ditugu horrelako bisitak, OLHUIn egiten ari garen proiektua oso garrantzitsua dela berresten digutelako; hain da garrantzitsua proiektua, gu ezagutzera eta jatorrizko herrialdean ezartzeko proposamenen ereduak bilatzera baitatoz honaino urrun-urrundik. Harro egoteko modukoa da guretzat Basauri jardunbide egokien mapa batean kokatua egotea, lan egiteko modu berri, original eta humanizatzaile bat ezagutarazi ahal izateko”, dio isabel Cadaval zinegotziak eta OLHUIko presidenteak.

Cadavalek gaineratu du duela 30 urte baino gehiago hasi zela Basauriko Udala lanean, “herria egiten eta gazteei bizimodua berriz bideratzen laguntzen, arrakastaren eta aukeraren bidetik, oztopoz jositako eta energia xahututako ibilbideak gaindituta”.

“Konplizitatezko loturak egiten jarraituko dugu beste toki batzuetako erakundeekin, baita herritarrei ikastetxearen balioa ikusarazten ere”, dio Cadavalek.

Aranzadi Elkarteko langileek, Zaratamoko eskolako guraso elkartearekin eta herritarrekin elkarlanean urmael bat ipintzen ari dira eskolako patioan, Ametsetako jolastokia proiektuaren barruan. Lanak joan den urtarrilaren 25ean egin zituzten, eta zuloa egin ostean hiru geruzez estali zuten hondoa: geo-zuntzaz, botilitoz eta geo-zuntza geruza berri batez.

Lan handia egin izan den arren, xehetasun batzuk perfilatu behar direla nabarmendu du Iñaki Urkiza eskolako zuzendariak: “Zuloa egitean kendu zen area lursailean sakabanatu zen, urmaeleko perimetroan erabili beharrean. Horrela egin izan bagenu, altuera eta sakonera irabaziko genuke”. Asmoa, beraz, Udalaren laguntzaz urmael inguruko lurra altxatu eta putzuaren perimetroan botatzea da. Eraikitzen ari diren ur putzuaren geruza 37,57 metro karratukoa izango da eta 20 hesola, 40 langa eta ate batekin hesiko dute eremua, segurtasun neurriei jarraituz.

Urmaela itxi, ondoren, Urkizaren arabera ingurua atondu beharko litzateke. Urmaeleko proiektu hau EAEko hainbat eskoletan abiarazi dute, eta Elexaldekoa bukatuta Eskoletako Urmaelen Sarea izeneko proiektuan integratuko lukete, eskola inguruan urmaela edo putzua duten eta eremu hori erabilera didaktikorako erabiltzen duten Euskal Herriko ikastetxeen sarean, alegia. Helburu nagusia eskola horien arteko lotura sustatzea eta esperientziak partekatzeko aukera ematea da

Plisti-plasta

Urmaelarekin batera urarekin zerikusia dituzten bestelako instalazioak ipini dituzte Zaratamoko eskolan: alde batetik ur jolasen eremua prestatu dute antzina gas biltegia zegoen lekuan eta bertan Robiniako zurezko jokoa hautatu dute: “Ur jolasak ipinita daude baina lehen momentutik hainbat arazotxo gertatu ziren eta proba fasean gaudela esan daiteke”, azaldu du Iñakik. Jolasei ura emateaz arduratzen den giltza hondatuta dago eta xehetasun batzuk hobetu behar dira, uraren xurgaketa prozesua, esaterako. Hasierako kontu horiek konponduta, ur jolasak erabiltzeko prest daude eta haurrek urte osoan zehar gozatu ahalko dituzte.

Patioko iturriari dagokionez, antzinako gas biltegiaren atzealdean zegoen, matxuratuta. Proiektu berriak patioaren sarrerara eraman du eta erabilgarri dago harrezkeroztik. “Proposamen honek harrera ona izan du ikasleen artean eta ur jolasekin denetarik dagoela esan daiteke: azken batean ura da eta urarekin jolasten duenak badaki nolako ondorioak egon daitezkeen”.